Nottingham | |
|---|---|
 Myndir frá Nottingham | |
 Nottingham í Englandi | |
| Land | England |
| Svæði | Austur-Miðhéruð |
| Sýsla | Nottinghamshire |
| Stofnun | Á tímum saxa |
| Stjórnarfar | |
| • Borgarstjóri | Leon Unczur |
| Flatarmál | |
| • Samtals | 74,61 km2 |
| Mannfjöldi (2011) | |
| • Samtals | 308.735 |
| • Þéttleiki | 4.138/km2 |
| Tímabelti | GMT |
| Vefsíða | www.nottinghamcity.gov.uk |
Nottingham er borg í Nottinghamshire í Englandi með rúmlega 309 þúsund íbúa (2011). Á stórborgarsvæðinu búa um 640 þúsund manns. Nottingham varð að mikilli iðnaðarborg á 19. öld og er einnig þekkt fyrir sögurnar um Hróa hött. Mikil ferðamennska einkennir borgina í dag.
Nottingham er í Austur-Miðhéruðum Englands, nokkuð norðarlega í landinu, og liggur við ána Trent. Hún er næststærst í héraðinu, á eftir Leicester. Næstu stærri borgir eru Derby til vesturs (20 km), Leicester til suðurs (30 km) og Sheffield til norðurs (40 km). Til austurs er Wash-fjörðurinn (60 km). London er um 140 km til suðausturs.
Borgin heitir eftir saxa-höfðingjanum Snot og hét bærinn upphaflega Snotingaham. Inga er gamalt germanskt orð yfir fólk eða menn. Ham þýðir heimili eða aðsetur. Merkingin er því heimili liðsmanna Snots. Með tímanum var ess-inu sleppt úr heitinu, enda minnti það of mjög á orðið snotty, sem hefur neikvæða merkingu.
Fyrsta byggðin sem myndaðist á svæðinu var í hellum (Nottingham Caves). Þeir voru ekki náttúrulegir, heldur manngerðir, enda er bergið í kring úr sandsteini. Hellakerfið er það stærsta í Englandi og er ákaflega vinsæll viðkomustaður ferðamanna í dag. Engilsaxar bjuggu á svæðinu fram til 867, en þá hertóku danskir víkingar bæinn, sem eftir það var hluti Danalaga. Normannar, að skipan Vilhjálms sigursæla, reistu kastala í Nottingham skömmu eftir landtökuna 1066 en hann kom við sögu í hinni þekktu þjóðsögu um Hróa hött. Hrói bjó í Skírisskógi norður af bænum á 12. öld, en aðalandstæðingur hans var fógetinn í Nottingham. Þjóðsagan gerist er Ríkharður konungur ljónshjarta var í krossferð í landinu helga en á meðan hafði yngri bróðir hans, Jóhann landlausi, seilst til valda. Við heimkomuna tók Ríkharður því kastalann í Nottingham, enda var hann talinn eitt sterkasta vígi landsins. Bærinn var alla tíð lítill. Á 14. öld bjuggu í honum þrjú þúsund manns og hafði þeim ekki fjölgað nema upp í fjögur þúsund þegar komið var fram á 17. öld.
Um miðja 17. öld dró til tíðinda í Englandi, en þá skiptist þjóðin (og landið sjálft) í tvær fylkingar: Fylgjendur Karls I konungs og fylgjendur þingsins í London. Konungur réði ekki nema norður og vesturhluta Englands. 22. ágúst 1642 var Karl í Nottingham og lét hífa konungsflaggið að gömlum hermannasið til að safna liði. Þetta þótti mikil ögrun við þingið, sem einnig safnaði liði. Sumir fræðimenn marka atburð þennan sem upphafið að enska borgarastríðinu. 1651 réðist her þingsins á kastalann í Nottingham og eyddi honum að mestu leyti. Í bænum var einn elsti banki Englands, Smith's Bank, opnaður utan London 1688.
Segja má að iðnbyltingin hafi byrjað í Nottingham er skipaskurðurinn Nottingham Canal var tekinn í notkun 1796 en á þessum tíma voru bæjarbúar orðnir tæplega 30 þúsund. Var þá hægt að flytja kol til og frá bænum fljótar og í meira magni en áður. Aðalatvinnuvegurinn var vefnaður, sérstaklega þó fínvefnaður. Á hinn bóginn voru félagslegar aðstæður afleitar. Í Nottingham voru verstu fátækrahverfin í landinu. Mikil uppreisn fátæka fólksins endaði með því að kveikt var í kastalanum í Nottingham 1831. Á sama ári var Nottingham fyrsta borg Bretlands þar sem háþrýstivatnsleiðslur voru teknar í notkun. Bærinn fékk svo járnbrautartengingu við Derby 1839. Mesta fjölgun bæjarins átti sér stað milli 1871 og 1881 en þá nánast tvöfaldaðist íbúatalan, fór úr 87 þúsund í 159 þúsund. Fjölgunin hélt áfram næstu áratugi. Það var svo Viktoría drottning sem veitti Nottingham borgarréttindi 18. júní 1897.
Nottingham var fyrsta borgin í Bretlandi sem kom sér upp vörnum við loftárásum þegar heimstyrjöldin síðari hófst. Byggð voru loftvarnabyrgi og 45 slökkvimiðstöðvar dreifðar á víð og dreif í borginni. Að auki var sett upp tæki sem sendi út útvarpsbylgjur sem áttu að trufla eða afvegaleiða þýskar flugvélar sem voru með miðunartæki. Borgin varð aðeins einu sinni fyrir árásum. Það gerðist nóttina 8.-9. maí 1941. Það bjargaði strax að útvarpsbylgjurnar rugluðu margar þýskar vélar, þannig að þær vörpuðu sprengjum sínum í mýrlendi fyrir norðan og austan borgina. Engu að síður voru 100 aðrar vélar sem létu sprengjum rigna yfir borgina. 159 manns biðu bana og tæplega 300 aðrir slösuðust. Hins vegar náðist að slökkva nær alla elda áður en þeir náðu að breiðast út, þannig að skemmdir á byggingum og verksmiðjum var talsvert minni en í öðrum enskum borgum. Alls eyðilögðust 4.500 hús. Atburður þessi kallast Nottingham Blitz.
Eftir stríð hrundi vefnaðariðnaðurinn, þannig að hann er í algeru lágmarki nú til dags. Við tók öðruvísi iðnaður og þjónusta. Í borginni er stærsta lyfjafyrirtæki landsins, Boots. Þar er einnig fyrirtækið Games Workshop, sem er leiðandi í heimi á sviði míníherleikja (Table Top Games). Í borginni eru tveir háskólar. Ferðamennska er æ ríkari þáttur í atvinnuvegi borgarinnar. Margir koma til að skoða gamla hellakerfið, sem er að hluta enn í notkun. Einnig hefur kastalinn og þjóðsagan um Hróa hött mikið aðdráttarafl.
Aðalknattspyrnufélög borgarinnar eru tvö: Nottingham Forest og Notts County. Bæði liðin eru meðal allra elstu félögum heims (stofnuð 1865 og 1862).
Íshokkí er mjög vinsæl íþrótt í Nottingham. Helsta liðið er Nottingham Panthers, sem er margfaldur meistari. Skautahöllin National Ice Centre er ekki aðeins notuð fyrir íshokkí, heldur einnig skautahlaup og ísdans. Í höllinni hófst glæsilegur íþróttaferill Jayne Torvill og Christopher Dean, bæði uppalin í Nottingham. Þau hlutu að lokum bæði gullverðlaun í ísdansi á Vetrarólympíuleikunum 1984 í Sarajevó með fullt hús stiga.
Nottingham Open er tenniskeppni sem haldin er vikuna fyrir Wimbledon-mótið og er gjarnan notað af tennisstjörnum sem upphitunarmót.
Í Nottingham er manngerð róðrarbraut, Holme Pierrepont, 2 km löng. Brautin er notuð fyrir kappróður, en þar einnig flúðabraut fyrir kanúkeppnir.
Robin Hood Marathon er árlegt Maraþonhlaup sem fer fram í miðborginni. Einnig er boðið upp á hálfmaraþon og skemmtiskokk.
Af öðrum íþróttum sem stundaðar eru í borginni má nefna krikket og rúgbý.
Nottingham viðheldur vinabæjatengslum við eftirfarandi borgir:
