Decemviri legibus scribundis fuerunt consilium ad iura rei publicae Romanae describenda annis 451 et 450 a.C.n. electum. Decemviri consulti sunt, quia plebs instituerat secessionen facere, donec leges scriptae fuissent. Ita Decemviri creaverunt leges XII Tabularum.

Quare electi sunt

Ab initio rei publicae saepe certamina ordinum plebis et patriciorum erant. Neque cum ab anno 494 a.C.n. tribuni plebis electi essent, cives pace certa frui potuerunt. Itaque senatus populusque decrevit, ut decemviri leges et iura ordinum describerent.

Primum Collegium

Anno 451 decem viri patricii ordinis electi sunt, qui etiam in loco consulum summum imperium habuerunt:

Hi decem tabulas legum descripserunt.

Secundum Collegium

Cum plebeii plures leges postularent, anno 450 a.C.n. secundum collegium electum est. Nunc et plebeii inter decemviros fuerunt:

Hi undecimam et duodecimam tabulam composuerunt. Sed quod deinde se tyrannos praebuerunt, anno 449 a.C.n. iterum consules summi magistratus electi sunt[1].

Notae

  1. Titus Livius, ab urbe condita, III 33-57
Roma antiquaHistoria Romae
Aetates

ExordiumMonarchiaRes Publica ImperiumRuina et lapsus Imperii Imperium Romanum OccidentaleImperium Byzantinum

Constitutiones

Historia • Aetas regum • Res Publica • Imperium Romanum

Administratio

SenatusComitia (Curiata, Centuriata, Tributa, Concilia plebis) • Curia HostiliaForumCursus honorumLegatusDuxOfficium PraefectusVigintisexviriLictorMagister militumImperatorPrinceps senatusPontifexAugustusCaesarTetrarchiaProvincia

Magistratus

Tribunus plebis(Tribuni aerarii • Tribuni militum • Tribuni militum consulari potestate • Tribunus Celerum)QuaestorAedilisPraetorConsulCensorProconsul GubernatorDictatorMagister equitumDecemviri legibus scribundisTribuni militum consulari potestateTriumvirRexInterrex

Leges

Lex XII TabularumCivis Romanus sumAuctoritasImperiumStatus • Iudicia • Constitutio AntoninianaEdictum Domitiani de excidendis vineis

Societas

PatriciiPlebsSecessio plebisOrdo EquestrisGensTribusPraenomina Romana antiqua • Mulieres • Matrimonium • Servitus • Liberti

Exercitus

Legio Limes

Cultura

CalendariumMedicina • Theatrum • Ars coquinaria ScholaLitteraeArsMusicaArchitecturaReligio (Exsequiae • Persecutiones • Cultus imperatorius)MythologiaChristianismus in imperio romanoThermaeForumSPQRVestimenta • Festa • (CarmentaliaFloraliaLemuraliaLupercaliaPariliaSaturnalia)Circus • Vinum • Meretrices • Linguae

Technologia

Numeri RomaniArithmeticaAbacusViae RomanaePontesAquae ducti • Metallurgia • Cloaca Maxima

Oeconomia

Agricultura • Mercatura • AerariumNummi

Lingua Latina

Archaica • Classica sive aurea • Postclassica sive argentea • Sermo vulgarisMediaevalisHumanisticaLingua NeolatinaLingua Latina scientificaLingua Latina EcclesiasticaLinguae Romanicae

Scriptores praecipui

ApuleiusCatullusCiceroQuintus Curtius RufusHoratiusIulius CaesarIuvenalisLiviusLucretiusOvidiusPetroniusPlautusGaius Plinius SecundusGaius Plinius Caecilius SecundusPropertiusSallustiusSenecaSuetoniusTacitusVergiliusVitruvius

Indices

AnnalesConsules rei publicae Consules sub principatu electorumDii Graeci cum paribus deis Romanis EtruscisqueDioecesesGentes RomanaeGubernatores provinciarum RomanarumImperatoresOppida et urbesHomines illustriProvinciae(Provinciae Rei PublicaeProvinciae ImperiiProvinciae Imperii DiocletianiTabula successionis provinciarum Romanarum) RegesRegiones Italicae AugustaeAntiquae viae