Tatar dili | |
---|---|
Orijinal adı | татар теле, tatar tele, تاتار تلی |
Ölkələr | Rusiya, Türkiyə, Finlandiya, Rumıniya, Avstraliya, ABŞ |
Regionlar | Tatarıstan, Başqırdıstan, Moskva [1], Çelyabinsk, Ulyanovsk, Sverdlovsk, Orenburq, Perm, Udmurtiya və s. |
Rəsmi status | Tatarıstan |
Danışanların ümumi sayı | 6 496 600[2] |
Reytinq | 95 |
Təsnifatı | |
Kateqoriya | Avrasiya dilləri |
|
|
Yazı | kiril əlifbası (tatar əlifbası), latın əlifbası |
Dil kodları | |
QOST 7.75–97 | тар 660 |
ISO 639-1 | tt |
ISO 639-2 | tat |
ISO 639-3 | tat |
Dilin strukturlarının dünya atlası | tvo |
Ethnologue | tat |
ABS ASCL | 4303 |
IETF | tt |
Glottolog | tata1255 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Таtar dili (tatar. татар теле / tatar tele, татарча / tatarça) — tatarların milli dili, Rusiya Federasiyasının Tatarıstan Respublikasının dövlət dili, yayılmasına görə Rusiyada rus dilindən sonra ən yayqın ikinci dil. Türk dillərinin qıpçaq qrupunun Volqaboyu-qıpçaq yarımqrupuna aiddir.
Leksikasına görə daha çox başqırd, qazax, noqay və nisbətən qaraqalpaq, qaraçay-balkar, qumuq, özbək, azərbaycan və türk dillərinə yaxındır.
Bulqar dilləri |
|
---|---|
Qədim türk dilləri |
|
Dağlıq Altay (mərkəzi-şərqi) dilləri¹ |
|
Qarluq dilləri¹ |
|
Qıpçaq dilləri |
|
Oğuz dilləri |
|
Sayan (tobas) dilləri |
|
Xakas (qırğız) dilləri |
|
Yakut dilləri |
|
Qarışıq türk dilləri və dil qrupları | Altay (Dağlıq Altay, Oyrot) dili • Krım-tatar dili • Sibir tatar dili • Özbək dili • Urum (azovyanı) dili • Fərqanə-qıpçaq dili (†) • Çulım dili • Şor dili • Cənubi qırğız dili dialektləri
|
Yazısı | Orxon-Yenisey runaları • Bolqar runaları • Yanalif • Qədim uyğur yazısı |
Qeyd: ¹ dilin və ya dil qrupunun təsnifatı mübahisəlidir, dil və ya dil qrupu hipotetikdir (bax: Türk dillərinin təsnifatı); ² "dil" terminin tətbiqi mübahisəlidir, "Dil və dialekt" problemi; ³ mümkündür ki, qıpçaq dilidir; † Ölü, bölünmüş və ya dəyişilmiş dillər; (†) Mümkündür ki, ölü dildir; ‡ qarışıq dillər |
Federal dil | |
---|---|
Federasiyanın subyektlərinin dilləri | Abaza dili • Adıq dili • Ağul dili • Altay dili • Avar dili • Azərbaycan dili • Başqırd dili • Buryat dili • Çeçen dili • Çuvaş dili • Dargin dili • Erzyan dili • Xakas dili • İnquş dili • Kabardin-çərkəz dili • Kalmık dili • Komi dili • Qaraçay-balkar dili • Qumuq dili • Lak dili • Ləzgi dili • Noqay dili • Mari dili • Mokşan dili • Osetin dili • Rutul dili • Saxur dili • Tabasaran dili • Tat dili • Tatar dili • Tuva dili • Udmurt dili • Yakut dili |
Rəsmi statuslu dillər | Dolqan dili • Çukot dili • Even dili • Evenk dili • Fin dili • Xantı dili • Karel dili • Komi-perm dili • Qazax dili • Mansi dili • Nenes dili • Selkup dili • Veps dili • Yukagir dili |