Ll
L bzw. l isch dr zwölfti Buechschtabe vom latiinische Alphabet und i de meischte Schpraache en Konsonant. Dr Buechschtabe L hät i düütsche Texte e durchschnittlichi Hüüfigkeit vo 3,44%. Er isch demit dr elfthüüfigschti Buechschtabe i düütsche Texte.
Uusspraach
L isch en tönende Gleit- oder Zitterluut (Liquida) und isch als so eine so nah mit de Vokale verwandt, dass es sogar wie en Vokal silbebildend uuftrete chann, biischpiilswiis im düütsche Wort Handel (sprich handl). Es git au es tonloses l, zum Biischpiil im Düütsche nach s und t. Usserdem chann mer je nach dr Schtellig vo dr Zunge underscheide:
- S cerebrale l wird wie s cerebrale r dur Zruggbüüge vo dr Zungeschpitze nach obe 'bildet. Im alte Sanskrit wird daas dur en bsundere Buechschtabe und i dr Walisische Spraach dur ll bezeichnet.
- S dentale oder alveolare l isch im Düütsche und de meischte Spraache di gwöhnlichschti Art vom l. Wie s entsprechende r wirds eifach dur Aalegig vo dr Zungeschpitze a s hindere Zaafleisch vo de Oberzähn (Alveole) 'bildet.
- S dorsale oder mouillierte l wird dur Aanäherig vom Zungerugge an härte Gaumen mit gliichziitiger Abebüügig vo dr Zungeschpitze 'bildet, ihm tönt es j liislig naa. Daas l findet sich im Französische und Schpanische als ll (biischpiilswiis in Versailles), im Italienische als gl, im Portugiesische als lh und im Slawische als lj.
Allne Arte vo l isch gmeinsaam, dass d Zungeschpitze s Muul nach vorne zue i dr Mitti abschperrt wie bi dr Bildig vo d und t, während d Luft siitwärts a de beide Bagge entlang verbiischtriicht.
S l isch sehr hüüfig us r entschtande, wo i de indogermanische Schpraache ursprünglich ellei vorhande gsii isch. Im Sanskrit gits es bsundere Zeiche für s vokalische l, au i dr tschechische Schpraach chunnt l als Vokal vor.
- d Sonderform im Wienerische Dialekt, s Meidlinger L.
Weblink
|
Dä Artikel basiert uff ere fräie Übersetzig vum Artikel „L“ vu de dütsche Wikipedia. E Liste vu de Autore un Versione isch do z finde.
|
