| Coros galegos | |
|---|---|
 Aires da Terra, considerado o primeiro coro galego | |
| Orixe cultural |  Galicia |
| Instrumentos típicos | Voz Gaita galega Tambor Bombo |
Denomínanse coros galegos a algúns grupos corais de diversos tipos aparecidos dende finais do século dende finais do século XIX ata mediados do século XX, caracterizados por basear a súa estética, estilo musical e repertorio na música tradicional galega.
Historia
[editar | editar a fonte]A creación dos coros galegos hai que enmarcala dentro dun movemento musical moito máis amplo chamado coralismo, que ten lugar en Europa ao longo do século XIX e que ten como piares a popularización da interpretación vocal musical e, en certos casos, a reivindicación da música popular. Este último punto resulta fundamental nos coros galegos, que se diferencian dos orfeóns na súa reivindicación dunha estética enxebre.
Malia o seu repertorio ser de orixe tradicional, a interpretación pasaba por unha harmonización previa. Os coros foron transmisores dunha cultura que tiña orixe nunha sociedade rural pero que se transmitía a unha sociedade urbana, xurdida do desenvolvemento económico.
A procura do enxebrismo tamén tiña reflexo na posta en escena: os intérpretes aparecían en escena cun traxe tradicional. Aínda que idealizando a estética escénica e musical (provocado polas ideas da época e a necesidade comercial), non diminúe a calidade artística que acadaron e o papel de xeradores de identidade nacional que tiveron na súa época.
Cronoloxía dos coros galegos
[editar | editar a fonte]
- Orfeón Coruñés, fundado por Pascual Veiga.[1]
- Orfeón brigantino, fundado por Pascual Veiga.[1]
- Orfeón Pacheco, fundado por Pascual Veiga.[1]
- Orfeón Eco da Coruña, fundado por Pascual Veiga.[1]
- Perfecto Feijoo funda Aires da Terra na cidade de Pontevedra. Este é considerado como o primeiro coro galego, aínda que recentes investigacións subliñan a probable existencia doutros coros.[2]
- Airiños d'a miña Terra en Ferrol
- Fundación en Ferrol do Real Coro Toxos e Froles, que parece estar relacionada co interese do gaiteiro Manuel Lorenzo Barxa por crear unha agrupación á imaxe e semellanza do primeiro coro galego, Aires d'a Terra. Tamén se debe considerar a existencia da agrupación ferrolá Airiños d'a miña Terra como o seu precedente inmediato e máis próximo.
- Agrupación Artística de Vigo: fundada o 15 de abril. Coro popular, cadro de declamación e orfeón.
- O 28 de decembro fórmase na Coruña o coro Cántigas da Terra. O 25 de setembro de 1922 o grupo, inicialmente formado exclusivamente por homes, actuou na praza de touros de Corcubión e incluíu seis mozas vestidas co traxe típico da Mariña, que cantaron no Coro xunto con vinte e tres homes.
- Foliadas e Cantigas, en Pontevedra.
- Agarimos da terra, de Mondariz.
- Cantigas e aturuxos, de Lugo.
- Sociedade Artística de Pontevedra
- Coral de Ruada en Ourense (fundadores: Xavier Prado Rodríguez, Virxilio Fernández González, Xulio Prieto Nespereira, Fabriciano Iglesias Abella e Cesáreo Eire Santalla)
- Cantigas e Agarimos, en Santiago de Compostela.
- Airiños do Ulla, A Estrada.
Notas
[editar | editar a fonte]Véxase tamén
[editar | editar a fonte]Bibliografía
[editar | editar a fonte]- Gran Enciclopedia Galega (DVD). El Progreso. 2005. ISBN 84-87804-88-8.
Ligazóns externas
[editar | editar a fonte]- Alonso, Carmen (5/9/2010). "Catro piares da cultura galega" (PDF). Diario de Ferrol: 34–35. Arquivado dende o orixinal (PDF) o 04/03/2016. Consultado o 06/10/2010.
- Carteis de diversas edicións do Ciclo de Coros Históricos Arquivado 13 de abril de 2020 en Wayback Machine., centrado nos que seguen activos: Toxos e Froles, Cántigas da Terra, Coral de Ruada e Cantigas e Agarimos.
Música, canto e baile tradicional de Galicia | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||
Cantares |
| |||||||||||||||
Baile |
| |||||||||||||||
Danza de arcos · Danza de castañolas · Danza de cintas · Danza de espadas · Danza de paus · Danza de Reis | ||||||||||||||||
| Glosario | ||||||||||||||||
