Kashan okrugi شهرستان کاشان | |
|---|---|
| okrug | |
 | |
| 34°0′0″N 51°20′0″E / 34.00000°N 51.33333°E | |
| Aholisi (2016) |
364 482 |
| Vaqt mintaqasi | UTCIRST |
|
| |
Koshon okrugi (forscha: شهرستان کاشان) Eronning Isfahon viloyatida joylashgan. Okrugning markazi — Koshon. 2006-yilgi aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra, okrug aholisi 297 000 kishi, 81 816 oiladan iborat boʻlgan[1]. 2016-yilgi maʼlumotlariga koʻra esa, okrug aholisi 364,482 nafarni tashkil etgan[2].
Maʼmuriy boʻlinmalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]| Maʼmuriy boʻlinmalar | Aholi |
|---|---|
| Markaziy tuman | 266 921 |
| Xorram Dasht QFY | 726 |
| Kuhpay qishloq okrugi | 5,074 |
| Miyandasht qishloq okrugi | 7372 |
| Koshon shahri | 248 789 |
| Meshkat shahri | 4960 |
| Barzok tumani | 10,267 |
| Babaafzal qishloq okrugi | 1904 |
| Golab qishloq okrugi | 5,152 |
| Barzok shahri | 3,211 |
| Neyasar tumani | 9000 |
| Kuh Dasht QFY | 2174 |
| Neyasar qishloq okrugi | 4823 |
| Neyasar shahri | 2003 |
| Qamsar tumani | 10 812 |
| Jovshaqan-e Qali qishloq okrugi | 142 |
| Qohrud QFY | 1627 |
| Jowsheqan va Kamu shahri | 5477 |
| Qamsar shahri | 3566 |
| Jami | 297 000 |
Geografiyasi
[tahrir | manbasini tahrirlash]Shimolda Qum, sharqda Aran-va Bidgol, janubda Isfahon, gʻarbda Gʻamsor va Karkas togʻlari joylashgan.
Togʻlardan choʻlga oqib oʻtadigan daryolar kichik va mavsumiy. Eng muhimi Qohruddan chiqqan shah- obdir. Sugʻorish asosan yer osti kanallariga bogʻliq boʻlib, suvi biroz shoʻr. Bundan tashqari, bir nechta buloqlar mavjud. Ulardan eng diqqatga sazovori Fin suv manbai[3].
Shahar nomining etimologiyasi shaharning asl aholisi boʻlgan Kasiandan kelib chiqqan boʻlib, uning qoldiqlari Tapeh Sialkda 9000 yil oldin topilgan. Keyinchalik bu Kashianga oʻzgard. XII—XIV asrlarda Koshon yuqori sifatli kulolchilik va koshinlar ishlab chiqarish boʻyicha asosiy hududga aylandi. Zamonaviy fors tilida kafel (kashi) soʻzi shahar nomidan kelib chiqqan.
Sialk tepaligidagi arxeologik topilmalar bu hududning ibtidoiy jamiyat davrlarda asosiy sivilizatsiya markazlaridan biri boʻlganligini koʻrsatadi. Kashan Eronning elam davriga borib taqaladi.
Sialkda topilgan artefaktlar Parijdagi Luvrda, Nyu-York Metropolitan Sanʼat muzeyida va Eron Milliy muzeyida saqlanadi.
Safaviylar davridagi afsonaga koʻra, xalifa Umar ibn al-Xattobga suiqasd uyushtirgan forslik mohir hunarmand Abu Lu’lua suiqasddan keyin Kashanga qochib ketgan[4]. Uning taxminiy qabrga qurilgan ziyoratgoh Koshonning diqqatga sazovor joylaridan biridir.
Saljuqiylar sulolasidan boʻlgan Sulton Malikshoh I XI asrda Kashanda qalʼa qurishga buyruq bergan. Ghal’eh Jaloli deb nomlangan qal’a devorlari bugungi kungacha Kashan markazida turadi.
Kashan, shuningdek, Safavi qirollari uchun dam olish maskani edi. Bagh-e Fin (Fin bogʻi) bogʻi Shoh Abbos I uchun yaratilgan. Asl Safaviylar binolari Qajarlar sulolasi tomonidan sezilarli darajada almashtirilgan va qayta qurilgan. Ammo daraxtlar va marmar havzalarning joylashuvi asl holatiga yaqin holda qurilgan. Bogʻ 1852-yilda Eron qiroli Nosiriddin Shohning kansleri Amir Kabir nomi bilan tanilgan Mirzo Togʻixon oʻldirilgan joy sifatida ham mashhur.
Turizm
[tahrir | manbasini tahrirlash]Kashanda koʻplab sayyohlik markazlari mavjud. Kashandan gʻarbiy tomonda, Amir kabir yoʻlining (fin yoʻli) oxirida joylashgan Fin bogʻi 300 yil avvalgi qadimiy va goʻzal bogʻdir. Bogʻda muzey va hammom mavjud. Muzeyda siz 3000 yil avvalgi koʻplab qadimiy asboblarni topishingiz mumkin. Nosiriddin Shoh Qojarning (Fors shohi) bosh vaziri Amir Kabir 200 yil oldin hammomda oʻldirilgan. Qadimgi Tepe Sialk (yoki Sialk tepaligi) ziggurati Amir Kabir yoʻlida joylashgan. Qadimiy uylar Alaviy koʻchasidagi Soltan Mir Ahmad mahallasida joylashgan. Bu mahallada 300 yil avvalgi koʻplab qadimiy uylarni uchratish mumkin. Shaharning sharqiy qismi choʻl va shoʻr koʻllarni yaxshi koʻradigan odamlar uchun goʻzal joy.
Diqqatga sazovor joylar
[tahrir | manbasini tahrirlash]Kashanning meʼmoriy yodgorliklariga quyidagilar kiradi:
- Ogʻa Bozor masjidi
- Ameri uyi
- Borujerdi uyi
- Jaloli qal’asi
- Tabatabaei uyi
- Abbosiy uyi
- Attarha uyi
- Al-e Yasin uyi
- Sulton Amir ziyoratgohi va hammomi
- Chil Doʻxtaron qalʼasi
- Ikkinchi xalifa Umar ibn al-Xattobning qotili Abu Lu’lua ziyoratgohi.
- Fin bogʻi
- Sialk ziggurat
- Ghaleh jaloli
- Kashan bozori
- Timcheh Amin-o-dovleh
Taʼlim
[tahrir | manbasini tahrirlash]Koshondagi kollej va universitetlarga quyidagilar kiradi:
- Koshon tibbiyot fanlari universiteti
- Koshon islomiy Azad universiteti
- Koshon universiteti
Mashhur shaxslar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- Suhrob Sipehriy
- Gʻayatiddin Jamshid Koshoniy
- Kamol-ol-Molk
- Muhammad-Nabi Sarboluki
- Ustoz Ali Maryam
- Muhsen Feyz Koshoni
- Yedidiya Shofet
- Uriel Davidi
- Isaak Larian MGA Entertainmentning bosh ijrochi direktori
- Devid Alliance, Baron Alliance Buyuk Britaniyadagi biznesmen va liberal-demokrat siyosatchi.
- Seyid Husayn Nasr yetakchi islom faylasufi
Manbalar
[tahrir | manbasini tahrirlash]- ↑ 1,0 1,1 „Census of the Islamic Republic of Iran, 1385 (2006)“ (Excel). Eron statistika markazi. 2011-yil 11-noyabrda asl nusxadan arxivlangan.
- ↑ „Census 2016 | Iran Data Portal“ (inglizcha). Qaraldi: 18-noyabr 2020-yil.
- ↑ Habibollah Zanjani and EIr., „KASHAN i. GEOGRAPHY,“ Encyclopaedia Iranica, 2012. . Encyclopaedia Iranica.
- ↑ Johnson, Rosemary Stanfield (1994). „Sunni Survival in Safavid Iran: Anti‐Sunni Activities During the Reign of Tahmasp I“. Iranian Studies. 27-jild, № 1–4. 123–133-bet. doi:10.1080/00210869408701823. JSTOR 4310889. p. 127, note 23. On Abu Lu’lu’a, see Pellat, Charles (2011). "Abū Loʾloʾa". in Yarshater, Ehsan. Encyclopaedia Iranica. https://iranicaonline.org/articles/abu-loloa-a-persian-slave-of-mogira-b.