Tahin | |
---|---|
Bölgesi | Orta Doğu, Batı Asya, Doğu Akdeniz, Güney Kafkasya, Kuzey Afrika |
Tipi | Çeşni, tatlı, yemek malzemesi |
Servis şekli | Soğuk veya sıcak |
Ana malzemeler | Susam tohumu |
Tahin, susamın kabuğunun soyulması, kavrulması ve öğütülmesi ile elde edilen bir Orta Doğu çeşnisidir.
Susam tohumları sırasıyla eleme, kabuklarının soyulması ve ayrılması işlemlerinden sonra yıkanarak 150-200 °C'de 2 ile 3 saat arasında kavrulur. Daha sonra oda sıcaklığına inene kadar bekletilir. Ardından ezilmek suretiyle tahin elde edilir.
Tahin, unlu mamüller içinde tüketildiği gibi, doğrudan içine bal veya pekmez karıştırılarak yüksek besin değerine sahip bir tatlı olarak da tüketilmektedir. Ayrıca humus hazırlanırken de kullanılmaktadır.
Vikisözlük'te tahin ile ilgili tanım bulabilirsiniz. |
Tahin Arapça kökenli bir kelime olup ṭaḥīna (Arapça: طحينة)[1][2] ya da daha doğrusu ṭaḥīniyya (Arapça: طحينية) kelimesinin Levanten Arapça günlük konuşma dilindeki telafuzundan gelir ve bu yüzden İngilizce tahina ve İbranice t'china İbranice: טחינה da kullanılır. Türetildiği üç harfli kök kelime Ṭ-Ḥ-N (Arapça: ط ح ن) olup bunun fiil hali olan ṭaḥana (Arapça: طحن) "öğütmek" anlamına gelir[3][4] ve ayrıca bundan türetilen ṭaḥīn (Arapça: طحين) Arapçanın bazı lehçelerinde "un" anlamına gelir. İngilizceye tahini olarak 1930'ların sonlarında girmiştir.[5][6] Tahini Modern Yunanca tachíni'den (Yunanca: ταχίνι) alıntı kelime olup o da aslında Osmanlıca tahin kelimesinden alınmıştır.[7][8] Türkçe dışında İtalyancada da hala asıl kök kelime olan tahin kullanılmaktadır.
Bileşimi %53 yağ, %22 karbonhidrat, %17 protein ve %3 su olan tahinin 100 gramı 592 kalori sağlar. Zengin bir tiamin (günlük ihtiyacın %138'i), fosfor (Gİ %113), çinko (Gİ %49), niasin (Gİ %38), demir (Gİ %34), magnezyum (Gİ %27) ve folat (Gİ %25) açısından zengin bir kaynaktır. Tahin ayrıca orta düzeyde bir kalsiyum, diğer B vitaminleri ve potasyum kaynağıdır.[9]