Makale serilerinden |
Makale serilerinden |
Ghulat-i Şîʿa ya da Galiyye, Şii teolojide Ehli beytten bazı kişilere ilahlık atfeden veya ana akım Şiiler tarafından "aşırı" olarak tanımlanan ekstremist grupları (fırka) tanımlamakta kullanılan bir tâbirdir. Müellihe de denir.[1] Daha sonraki dönemlerde 12 imamcılar, Zeydiler veya bazen de mutedil İsmaililer tarafından kabul edilmeyen Şii gruplar için kullanılmıştır.[2] İmâmet i'tikadı konusunda aşırı görüşler besleyerek Şîʿa'ya bağlanan gruplar ve Müslüman görünüp Ali ve onun soyundan gelen imâmlara ilâhlık veya peygamberlik isnâdında bulunanlar için kullanılmıştır.[3]
"Galiyye" itidal çizgisini aşanlara verilen isimdir. Haddi aşmak mânasına elen "güluv" kökünden çoğul anlamında bir nisbet ismi olup "İtidal çizgisini aşanlar" anlamına gelmektedir.[4] Bu kökten üretilen "Ghulât, eh’ûl-gulüv, ashâb’ûl-gulüv" terkipleri de aynı anlama gelmektedir.[5]
İmamiye ekstremizm için üç özellik belirlemiştir: Hulul, tenasüh ve ibaha.[6]
Kurulan ilk Ghulat mezhep, "ʿAbd Allâh İbn-i Sebe" isimli Yemenli bir Yahudi tarafından inşâ edilen Sebe’îyye'dir.[7]
Ayrıca bakınız: Abdullah İbn-i Sebe, Sebeiyye, Ebû’l-Hattâb el-Esedî, Hattâbiyyetû'l-Mutlâka, Hurûfiyye, Bektâşiyye, Alavi ve Nusayriyye |
Makale serilerinden |
Ayrıca bakınız: Keysâniyye, Ebû Mûslim Horasanî, Sinbâdiyye, Mübeyyezâ, Babek Hürremi, Hûrremiyye, Hasan Sabbah, Sabbahiyye, EbûʿAlî el-Mansûr el-Hâkim bi-EmrʿAllâh ve Dûrziyye |