Pomost nad jeziorem Narie | |
Położenie | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Region |
Równina Olsztynka, Pojezierze Dzierzgońsko-Morąskie (tylko północno-zachodnia część jeziora) |
Wysokość lustra |
104,6 m n.p.m. |
Morfometria | |
Powierzchnia |
1225,0-1240,1 ha |
Wymiary • max długość • szerokość |
|
Głębokość • średnia • maksymalna |
|
Objętość |
124607,7 tys. m³ |
Hydrologia | |
Klasa czystości wody | |
Rzeki wypływające |
Narienka |
Rodzaj jeziora | |
Położenie na mapie gminy Morąg | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego | |
Położenie na mapie powiatu ostródzkiego | |
53°54′31″N 20°01′27″E/53,908611 20,024167 | |
Narie – jezioro w Polsce, położone w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Morąg, na obszarze Równiny Olsztynka i częściowo Pojezierza Dzierzgońsko-Morąskiego[3].
Jezioro jest typową rynną polodowcową. Zbocza rynny wznoszące się ponad wody jeziora są wyraźne i miejscami osiągają 40 m wysokości. Ma silnie rozwiniętą linię brzegową o długości około 50 km. Głębokość jeziora w kilku miejscach przekracza 40 m, a dno charakteryzuje się urozmaiconą konfiguracją. Obszar jaki zajmuje jezioro to około 1260 ha (według danych Leydinda powierzchnia jeziora wynosiła 1096,71 ha).
Na jeziorze znajduje się 19 wysp, z których największe to Duża Wyspa, Mała Wyspa, Duchów, Kaczy Ostrów, Złota i inne. Rozciągłość jeziora z północy na południe wynosi prawie 10 km, natomiast szerokość jest zmienna i waha się od 150 m w części północnej do ponad 3 km w części środkowej na wysokości miejscowości Bogaczewo. Jezioro odwadnia w kierunku północnym niewielka rzeczka Narienka.
Najbliższe miejscowości, do których dojeżdża PKP, to Żabi Róg i Morąg. Nad jeziorem położone są: Kretowiny, Bogaczewo, Gulbity, Boguchwały, Pojezierce i Wilnowo oraz Mały Horn (kolonia Żabiego Rogu).
Wokół jeziora Narie i na nim obowiązuje strefa ciszy, co oznacza, że nie wolno tam pływać używając silników spalinowych. Gospodarzem jeziora jest zakład rybacki w Bogaczewie – tu można nabyć zezwolenia wędkarskie. Swoją siedzibę ma także Morąski Klub Żeglarski "Keja".
Powierzchnia zwierciadła wody według różnych źródeł wynosi od 1225,0 ha[2] do 1240,0 ha[4] lub 1240,1 ha[1].
Zwierciadło wody położone jest na wysokości 104,6 m n.p.m.[1][2] Średnia głębokość jeziora wynosi 9,8 m[1][4], natomiast głębokość maksymalna 43,0 m[4] lub 43,8 m[1] bądź 45 m[potrzebny przypis].
Na podstawie badań przeprowadzonych w 2004 roku wody jeziora zaliczono do II klasy czystości[1][2] i I kategorii podatności na degradację[1]. Zagrożenie stanowią punktowe źródła zanieczyszczeń doprowadzające ścieki bezpośrednio do zbiornika. Do końca 2006 roku planowane było skanalizowanie całości terenów przyległych do jeziora i skierowanie ścieków na oczyszczalnie w Morągu.
Według opracowania Leydinga z połowy XX wieku na jeziorze znajdują się następujące wysypy[5]:
Leyding wyróżnił także:
Wokół jeziora umiejscowione są ośrodki wypoczynkowe różnych "klas", a także pole campingowe, wypożyczalnie sprzętu wodnego, rowerów i centrum handlowe na półwyspie kretowińskim. Główne centrum turystyczne znajduje się na półwyspie Kretowiny. Mieści się tam zespół ośrodków turystycznych czynnych w sezonie letnim (domki letniskowe) oraz pensjonaty, hotele, sklepy spożywcze, restauracje, ogródki piwne, stoiska ze sprzętem wędkarskim, szkoła i wypożyczalnia sprzętu windsurfingowego, wypożyczalnie sprzętu pływającego, parking strzeżony i smażalnia ryb. Drugie centrum, pod względem wielkości to zespół ośrodków wypoczynkowych i kwater prywatnych w pobliżu wsi Bogaczewo. W jednym z tamtejszych wczasowisk można skorzystać z basenu, bilarda, sauny oraz kręgli. Ośrodek funkcjonuje przez cały rok.
W okolicach Narie można obserwować ciekawe ptaki: orzeł, perkoz, myszołów, łabędź, kormoran.
Według urzędowego spisu opracowanego przez Komisję Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych (KNMiOF) nazwa tego jeziora to Narie[6]. Przedwojenna, niemiecka nazw tego jeziora to Narien See.