![]() | |
park narodowy | |
Państwo | |
---|---|
Położenie |
woj. podkarpackie (pow. jasielski i krośnieński), woj. małopolskie (pow. gorlicki) |
Siedziba | |
Mezoregion | |
Data utworzenia |
1 stycznia 1995 |
Akt prawny | |
Powierzchnia |
194,39 km² |
Powierzchnia otuliny |
229,69 km² |
Ochrona |
ścisła 2408 ha |
Odwiedzający |
40 tys. rocznie[2] |
Położenie na mapie powiatu gorlickiego ![]() | |
Położenie na mapie Polski ![]() | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego ![]() | |
![]() | |
Strona internetowa |
Magurski Park Narodowy – jeden z 23 parków narodowych na terenie Polski, utworzony w 1995 roku.
Park leży na granicy województw małopolskiego i podkarpackiego w samym sercu Beskidu Niskiego. Swoim zasięgiem obejmuje górne dorzecze Wisłoki oraz pasmo Magury Wątkowskiej. Tereny Magurskiego Parku Narodowego pełnią kluczową rolę ekologiczną, stanowiąc pomost pomiędzy innymi chronionymi obszarami polskich Karpat Zachodnich i Karpat Wschodnich.
Pierwsze koncepcje powołania Parku pojawiły się już w połowie lat 70. XX w.[3] Ostatecznie Magurski Park Narodowy utworzony został rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 listopada 1994[4] i miał początkowo obszar 199,62 km². Funkcjonowanie rozpoczął 1 stycznia 1995 r. W wyniku problemów z właścicielami gruntów został zmniejszony do obecnych 194,39 km². Otulina parku rozciąga się na dodatkowej powierzchni 229,69 km²[5]. 89,7% parku leży na terenie woj. podkarpackiego, a 10,3% na terenie woj. małopolskiego[5]. Do dziś przebieg granic Parku jest mocno skomplikowany: ze względu na układ gruntów prywatnych granica jest bardzo rozwinięta, liczne są enklawy lasów gminnych i prywatnych oraz gruntów rolnych[3].
Od wschodu sąsiaduje z Jaśliskim Parkiem Krajobrazowym, od południa zaś, przez granicę państwową, ze słowackim Obszarem Chronionego Krajobrazu „Karpaty Wschodnie”[6].
Magurski Park Narodowy (MPN) chroni przede wszystkim unikatowy w skali Karpat obszar przejściowy między Karpatami Zachodnimi i Karpatami Wschodnimi. Ponad 90% powierzchni parku zajmują lasy. Na jego terenie wyróżnić można dwa piętra roślinne: pogórza i regla dolnego. Piętro pogórza, zajmujące około 43% powierzchni parku i sięgające 530 m n.p.m., to głównie drzewostany sztuczne z przewagą sosny. Znajdują się tu też liczne łąki i pastwiska, a także torfowiska. Piętro regla dolnego, zajmujące około 57% powierzchni parku i sięgające od 530 m n.p.m. wzwyż (najwyższy szczyt w parku to Wątkowa 846 m n.p.m.), to głównie naturalne lasy bukowe (udział lasów sztucznych jest tu zdecydowanie mniejszy) z domieszką jedlin i rzadko występujących w Karpatach jaworzyn. Istnieją tu trzy obszary ochrony ścisłej: Magura Wątkowska (1189 ha), Kamień (378 ha) i Zimna Woda (841 ha), jest rezerwat skalny Kornuty, i pomnik przyrody Diabli Kamień.
W parku występuje prawie 800 gatunków roślin i prawie 200 gatunków zwierząt (nie licząc owadów). Wśród roślin 59 gatunków objętych jest ochroną ścisłą, 11 częściową, a 12 wpisanych jest do Polskiej Czerwonej Księgi Roślin.
Niektóre z roślin występujących w MPN:
Grzyby (463 gatunki), 17 z nich podlega ochronie ścisłej m.in.: Ssaki (57 gatunków, w tym 10 gatunków nietoperzy[3]) reprezentowane są w Parku m.in. przez: |
Spośród ptaków gniazdujących w parku (117 gatunków) zauważyć trzeba występowanie:
Gady (6 gatunków), płazy (10 gatunków)[3] i owady reprezentują m.in.:
Ryby (12 gatunków) reprezentują: |
Na obszarze MPN występują dwa piętra klimatyczne:
Rozdziela je izoterma rocznej temperatury powietrza 6 °C.
Średnie roczne opady wahają się w granicach 800–900 mm (największe opady w lipcu).
Na terenie tym wieją również silne wiatry, które nasilają się przede wszystkim w okresie jesienno-zimowym. Nazywane one są wiatrami dukielskimi bądź rymanowskimi.
Obiekty zabytkowe i warte zwiedzenia w obrębie MPN i w najbliższej okolicy:
Szlaki turystyczne biegnące przez Magurski Park Narodowy[7]:
Ścieżki dydaktyczno-przyrodnicze przebiegające na terenie Magurskiego Parku Narodowego[8]:
Magurski Park Narodowy
38-232 Krempna 59