Niemal wszystkie wizerunki Che oparte są na jednej fotografii Alberto Kordy z 1960 roku, zatytułowanej Guerrillero Heroico.
Pomnik Che w Hawanie
Pomnik Che w Oleiros w Hiszpanii
Pomnik Che w Boliwii, na miejscu jego śmierci

Kult Che – określenie mody na umieszczanie uproszczonego wizerunku Ernesto Guevary, noszącego przydomek Che na elementach ubioru, plakatach, w formie graffiti na ścianach budynków, a także w licznych filmach, książkach, a nawet grach komputerowych i pomnikach.

Portret

[edytuj | edytuj kod]

Symboliczny portret Che ma zwykle postać długowłosego, brodatego mężczyzny z charakterystycznym, obcisłym beretem z gwiazdą pięcioramienną. Che Guevara malowany jest tradycyjnie czarną farbą na czerwonym tle, z charakterystycznymi uproszczonymi, kanciastymi plamami. Postać jest przedstawiana od frontu.

Zdjęcie zrobiono, gdy Amerykanie zatopili statek dostarczający broń z Belgii, zginęło wtedy wiele osób. Na miejsce katastrofy przyjechali dygnitarze, także Fidel Castro. Che był początkowo ukryty w tłumie, potem wyszedł i spojrzał na miejsce katastrofy. Wtedy Korda zrobił mu dwa zdjęcia, bardzo podobne. Sam Alberto Korda powiedział, że nie ma nic przeciwko wykorzystywaniu jego zdjęcia do celów promujących ideały, o które Che Guevara walczył.

W niektórych portretach Che jest też stylizowany na Jezusa Chrystusa. Często też określa się go mianem czerwonego Chrystusa.

Narodziny kultu

[edytuj | edytuj kod]

Ernesto Guevara w wielu, choć nie wszystkich środowiskach lewicowych stał się jeszcze za swojego życia swojego rodzaju ikoną, symbolem bezkompromisowego i nieprzekupnego rewolucjonisty. Jego kult rozpowszechnił się na Kubie po jego śmierci pod koniec lat 60. XX w., po czym podchwyciły go liczne środowiska lewicowe na całym świecie. Szczyt popularności kultu w USA i Europie Zachodniej miał miejsce w połowie lat 70. XX w. po czym został on po części zapomniany. Jego ponowne odrodzenie nastąpiło w drugiej połowie lat 90. XX w., wraz z pojawieniem się ruchu alterglobalizmu.

Paradoksalnie, kult Che został zaadaptowany przez show-biznes. Koszulki i inne gadżety z wizerunkiem Che stały się w wielu krajach dochodową produkcją, sama zaś postać pojawiła się w licznych filmach, grach komputerowych, piosenkach i książkach, podnosząc zwykle ich sprzedaż. Ta forma kultu Che wyraźnie odbiega od jego pierwotnej wersji i przekształca tę postać w rodzaj pół-mitycznego idola kultury masowej.

Wykreowana przez obie formy kultu (zarówno w wersji popowej, jak i „lewicowej”) postać Ernesto Guevary ma bardzo luźny związek z jego faktyczną działalnością i życiem. Klasycznym przykładem jest tutaj musical Evita autorstwa Andrew Lloyd Webbera i Tima Rice'a, w którym Che pełni rolę narratora upominającego tytułową Evitę Peron, za to, że schodzi ona ze ścieżki rewolucji peronistowskiej. W rzeczywistości Ernesto Guevara uważał, że ruch peronistowski od samego początku miał charakter prawicowy.

Przykłady kultu Che w sztuce

[edytuj | edytuj kod]

Filmy i aktorzy portretujący Che

[edytuj | edytuj kod]

W grach komputerowych i wideo

[edytuj | edytuj kod]

W muzyce

[edytuj | edytuj kod]

Inne

[edytuj | edytuj kod]