De roede is een oude lengtemaat en een oude oppervlaktemaat (zie roede), die van plaats tot plaats verschilde. Een roede bestond uit een aantal voeten, variërend van 7 tot 21.

Voor het meten van lange afstanden was de Rijnlandse roede van 3,767 m het meest gebruikelijk.

Gebruik in Nederland

• Amsterdamse roede (= 13 voet) is 3,68 m
• Blooise roede (= 12 voet) is 3,612 m
• Bossche roede (= 20 voet) is 5,75 m
• Gooise roede (= 12 voet) is 3,495 m
• Groningse roede is 4,116 m^[1]
• Hondsbosse en Rijpse roede is 3,42 m
• Maastrichtse roede (= 20 voet) is 5,75 m
• Puttense roede (= 14 voet) is 4,056 m
• Rijnlandse roede (= 12 voet) is 3,767 m
• Schouwse roede (= 12 voet) is 3,729 m

Nederlands metriek stelsel

Volgens het in 1820 ingevoerde Nederlands metriek stelsel was een roede gelijk aan 10 meter. In 1937 werd de roede definitief afgeschaft. Bollenkwekers in bijvoorbeeld West-Friesland gebruiken de roede nog steeds, naast hectare.

Gebruik in Vlaanderen

• Brugse roede is 3,84 m (= 14 voet van elk 27,428 cm)
• Kortrijkse roede is 2,976 m (= 10 voet van elk 29,76 cm)
• Veurnse roede is 3,82 m (= 14 voet van elk 27,28 cm)
• Ieperse roede is 3,8208 m (= 14 voet van elk 27,29 cm)
• Aalstse roede is 5,544 m (= 20 voeten van 27,72 cm)
• De Meerse roede is 5,815 m (= 20 voeten van 29,07 cm)
• De Dendermondse roede is 5,787 meter (= 21 voeten van 27,557 cm)
• de Wase roede is 3,8542 meter (= 14 voeten van 27,53 cm)
• De Hoogstraatse roede is 5.736 m (20 voeten)^[2]
• In West-Brabant bestonden er meerdere roede-standaarden gebaseerd op de Brusselse voet (0,27575 meter): 16 1/3 voet, 17 1/3 voet, 18 1/3 voet (Land van Gaasbeek), 19 1/3 voet (Gooik), 20 1/3 voet (Land van Asse en het Zoniënwoud) en 21 voet.

Referentie