Piet Couttenier (°2 juli 1947) is een Belgisch neerlandicus en hoogleraar aan de Universiteit Antwerpen, vooral bekend als kenner van de poëzie van Guido Gezelle.
Piet Couttenier studeerde Germaanse filologie aan de KU Leuven en promoveerde in 1970 met een literatuur-sociologisch onderzoek van de gelegenheidspoëzie van Guido Gezelle. Zijn licentiaatsverhandeling droeg als titel: Guido Gezelles Kortrijkse gelegenheidsgedichten. De Cathrientjes (1875-1899), Katholieke Universiteit Leuven (onuitgegeven), 1970. Hij werd aspirant bij het Nationaal Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek en doctoreerde op hetzelfde onderwerp in 1976.
Tot in 2011 was hij hoogleraar aan de Universiteit Antwerpen (voordien Ufsia) en buitengewoon hoogleraar aan de KU Leuven. Hij verrichtte onderzoek naar de geschiedenis van de Nederlandse literatuur van de negentiende eeuw en naar het werk van Guido Gezelle en publiceerde talrijke studies over deze laatste. Samen met Willem van de Berg schreef hij Alles is taal geworden, het zesde deel van de Nieuwe geschiedenis van de Nederlandse literatuur, gewijd aan de periode 1800-1900.
Aan de Universiteit Antwerpen was hij directeur van het Centrum voor Gezellestudie, woordvoerder van het Instituut voor de Studie van de Letterkunde in de Nederlanden (ISLN) en (van 1989 tot 2011) redacteur van het tijdschrift Gezelliana. Kroniek van de Gezellestudie. Hij was ook voorzitter van het Guido Gezellegenootschap (1998-2009). Hij was bestuurslid van de Werkgroep De Negentiende Eeuw van de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde in Leiden.
Hij werd lid van de Koninklijke Academie voor Nederlandse Taal en Letteren op 5 juli 2010.