Melle
Gemeente in Duitsland Vlag van Duitsland
Wapen van Melle
Melle (Nedersaksen)
Melle
Situering
Deelstaat Vlag van de Duitse deelstaat Nedersaksen Nedersaksen
Landkreis Osnabrück
Coördinaten 52° 12′ NB, 8° 20′ OL
Algemeen
Oppervlakte 253,95 km²
Inwoners
(31-12-2020[1])
46.753
(184 inw./km²)
Hoogte 76 m
Burgemeester Reinhard Scholz (CDU)
Overig
Postcodes 49324–49328
Netnummers 05422, 05427, 05428, 05429, 05226
Kenteken OS, BSB, MEL, WTL
Gemeentekernen 8 Ortsteile
Gemeentenr. 03 4 59 024
Website www.stadt-melle.de
Locatie van Melle in Osnabrück
Kaart van Melle
Foto's
Melle
Melle
Portaal  Portaalicoon   Duitsland

Melle is een stad in de Duitse deelstaat Nedersaksen. Het is een selbständige Gemeinde binnen het Landkreis Osnabrück. De stad, die in feite een gehele landstreek omvat, telt 46.753 inwoners.[1]

Plaatsen in de gemeente Melle

Tussen haakjes: bevolkingscijfer 31 december 2018.

Totaal aantal inwoners per 31 dec.2018, incl. ongeveer 1.250 mensen met alleen een tweede woning: 48.291.

Van de bevolking is ca. 40,9% evangelisch-luthers, 29,5% rooms-katholiek en 29,4% aanhang(st)er van een andere geloofsrichting, of atheïst.

Ligging, verkeer, vervoer

De gemeente beslaat de voormalige Grönegau, een door beken en riviertjes doorsneden landstreek. Deze landstreek bestaat uit een dal, dat een splitsing vormt tussen het Wiehengebergte aan de noordkant en het Teutoburger Woud aan de zuidkant. Het landschap is zeer afwisselend. De tot meer dan 200 m hoge periferie van de gemeente maakt deel uit van de beide onder Teutoburger Woud vermelde Naturparke.

Buurgemeentes

Dit zijn er tien, waarvan de eerste zes in Noordrijn-Westfalen en de laatste vier in Nedersaksen liggen:

Wegverkeer

De Autobahn A30 Amsterdam-Berlijn doorsnijdt de gemeente. De afritten (van west naar oost) 22 Gesmold, 23 en 24, beide ten zuiden van de stadskern, en 25 Riemsloh, liggen op Meller grondgebied, afrit 26 bij Bruchmühlen juist daarbuiten. Andere belangrijke wegen verbinden Melle met o.a. Preußisch Oldendorf , het 29 km oostelijk gelegen Herford, het 27 km zuidwestelijk gelegen Versmold en het 15 km zuidwestelijk gelegen Dissen. Een 18 km lang, landschappelijk fraai binnenweggetje door het Teutoburger Woud leidt via het stadsdeel Oldendorf naar Bad Essen.

Openbaar vervoer

Aan de spoorlijn Löhne - Rheine heeft Melle drie stations: Melle, station Bruchmühlen in het gelijknamige stadsdeel, 7 km ten oosten van station Melle, en ten slotte Station Westerhausen, 5 km ten westen van station Melle in het stadsdeel Oldendorf. Op alle drie de stations stoppen alleen stoptreinen (één maal per uur).

Melle heeft een op de landkaart stervormig stadsbusnet met als middelpunt het busstation (ZOB), in het centrum, 800 meter ten zuiden van het spoorwegstation. Streekbuslijnen van diverse exploitanten verbinden Melle daarnaast met o.a. Bissendorf en Osnabrück. Eén buslijn stopt ook bij het treinstation, veel andere lijnen bij een halte 200 meter daarvandaan. Alle bussen van het hoofdbusnet rijden 1 x per uur. De meeste andere lijnen rijden alleen in de ochtendspits en 's middags na het laatste lesuur van de middelbare scholen in de omgeving. Enkele lijnen hebben ook incidentele ritten in de weekeinden. Het acht kilometer ten zuidoosten van het centrum gelegen stadsdeel Neuenkirchen heeft een eigen buslijn naar Bielefeld v.v..

Vliegverkeer

De voor sport- en kleine zakenvliegtuigjes ingerichte Flugplatz Melle-Grönegau, een voormalige militaire vliegbasis, bevindt zich ca. 1,5  kilometer ten oosten van het stadscentrum.

Waterwegen

Door de gemeente stroomt een riviertje, de Else. Dit is via de Werre indirect een zijrivier van de Wezer. In stadsdeel Wellingholzhausen ontspringt de Hase, een zijrivier van de Eems. Bijzonder is, dat er ook een waterloop is, die deze twee riviertjes met elkaar verbindt, een zgn. bifurcatie. Deze wateren zijn, evenals de talrijke kleinere beken in de gemeente, niet bevaarbaar, behalve hier en daar voor kano's. Op diverse plaatsen zijn de beddingen en oevergebieden van deze beken van ecologische waarde als vogel- of andersoortig natuurreservaat.

Economie

De logistiek gunstig, aan de Autobahn en aan de spoorlijn Amsterdam - Berlijn gelegen, stad heeft sinds de late 19e eeuw een traditie van houtbewerkingsindustrie, o.a. productie van kantoormeubelen. Toen de grootste meubelfabriek van Melle rond 1997 de activiteiten staakte, kocht de gemeente het monumentale fabriekspand; daarna is het Automuseum er ondergebracht. Tegenwoordig telt de stad talrijke kleine en middelgrote bedrijven (vaak met enige honderden werknemers) in uiteenlopende branches. Speciale vermelding verdienen:

Door deze gunstige locatie heeft DPD een depot en verdeelcentrum in Melle. Ook een zeer groot Luxemburgs bedrijf heeft in Westerhausen een logistiek centrum.

Wegens de ligging nabij het Teutoburger Woud is er ook enig toerisme. In de omgeving zijn diverse kasteeltjes, mooie vakwerkboerderijen en nog enkele andere attracties te vinden. De land- en bosbouw speelt geen rol van betekenis meer.

Binnen de dienstensector is vermeldenswaard, dat het stedelijke ziekenhuis Christliches Klinikum Melle organisatorisch in 1999 is ontstaan uit een fusie tussen een evangelisch-lutherse organisatie uit 1894 en een rooms-katholieke organisatie uit 1896, die beide een ziekenhuis exploiteerden.

Geschiedenis

Verspreid door de gemeente zijn sporen gevonden van menselijke activiteiten in de Jonge Steentijd en de Bronstijd, o.a. oude stenen gereedschappen. In de oudheid en vroege middeleeuwen leefden hier Germanen , o.a. Angrivariërs. Omdat de beek- en rivierdalen te drassig waren, kapten zij stukken bos iets boven deze dalen en vestigden daar boerderijen. Mogelijk sloten deze Germanen zich voor het jaar 700 aan bij het stammenverbond der Saksen. Het gebied van de huidige gemeente Melle komt ongeveer overeen met de van ca. 800-1200 in documenten vermelde Saksische gouw Grönegau ("groen gebied"). In de 9e eeuw ontstonden hier na de kerstening ten minste 25 (elk uit vijf à acht boerderijen bestaande) dorpen rondom kerken en kapellen. Rond het jaar 800 beschikte Karel de Grote te Riemsloh, dat in die tijd aan een hoofdweg lag, over een palts. Daarvan is nagenoeg niets overgebleven.

Het stadje Melle zelf wordt als Menele in 1169 voor het eerst in een document vermeld. Rond 1200 was Melle al ommuurd. In 1250 liet de bisschop van Osnabrück, Engelbert I van Isenburg, ter bescherming tegen het vijandige Graafschap Ravensberg het omgrachte kasteel (Motte) Grönenberg bouwen en van een bezetting door 65 gewapende ridders voorzien. Van dit op een heuveltje gelegen kasteel is niets overgebleven.

In 1359 werd Melle als Oppidum (kleine stad) aangeduid; vier jaar later werd een stadsreglement opgesteld. Toch kreeg Melle pas in 1443 de status van wigbold, de status van stad werd pas in 1853 toegekend. Als bijstad van Osnabrück was het lid van de Westfaalse afdeling van de Hanze. In de 15e en 16e eeuw sloten leden van beroepsgroepen zich aaneen tot gilden. In 1553 werd kasteel Grönenborg tijdelijk het stadhuis. In de Dertigjarige Oorlog was Melle van 1633 tot 1644 door Zweedse troepen bezet.

In 1649 en 1720 werd het stadje Melle geteisterd door grote branden, vooral die van 1720 was rampzalig. In 1883 trof het dorp Neuenkirchen hetzelfde lot.

Na de Napoleontische tijd kwam Melle tot 1866 in het Koninkrijk Hannover, en daarna in het Koninkrijk Pruisen te liggen. In 1855 begon de tijd van industriële ontwikkeling met de aansluiting op het spoorwegnet. Vanwege de aanwezigheid van veel bomen in de omgeving ontstonden houtverwerkende bedrijven, waaronder enkele meubelfabrieken.

Ook in het bij de spoorlijn gelegen Westerhausen ontstond vanaf 1903 enige industrie, o.a. een nog steeds bestaande fabriek van rubberen aandrijfriemen. De Tweede Wereldoorlog liet Melle nagenoeg ongemoeid. Opvallend is wel, dat uit Melle en omgeving tamelijk veel nazi's van meer dan regionaal belang afkomstig waren.

In 1961 en 1972 werden de talrijke dorpen en gehuchten, waarvan er enkele voordien zelfstandige gemeentes met minder dan duizend inwoners waren geweest, in fasen samengevoegd in de huidige gemeente Melle. Dit ging met diverse bestuurshervormingen gepaard.

Bezienswaardigheden, evenementen, cultuur, toerisme

Sterrenwachten

Melle heeft twee, vooral door amateur-astronomen gebruikte, sterrenwachten:

Afbeeldingen

Belangrijke personen in relatie tot de gemeente

Geboren

Overleden

Partnergemeentes

Melle heeft internationale samenwerking en vriendschap hoog op de agenda van het gemeentebeleid staan. Er zijn dan ook veel partnerschappen, te weten:

Zie de categorie Melle (Lower Saxony) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.