| Aleksandr Glazoenov | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Aleksandr Glazoenov
| ||||
| Algemene informatie | ||||
| Volledige naam | Aleksandr Konstantinovitsj Glazoenov (Александр Константинович Глазунов) | |||
| Geboren | 10 augustus 1865 | |||
| Geboorteplaats | Sint-Petersburg
| |||
| Overleden | 21 maart 1936 | |||
| Overlijdensplaats | Parijs
| |||
| Land |  Rusland
| |||
| Werk | ||||
| Beroep | componist, muziekpedagoog, dirigent, pianist | |||
| Instrument(en) | piano | |||
| (en) AllMusic-profiel (en) Discogs-profiel (en) IMDb-profiel (en) MusicBrainz-profiel | ||||
| ||||
Aleksandr Konstantinovitsj Glazoenov (Russisch: Александр Константинович Глазунов) (Sint-Petersburg, 10 augustus 1865 - Parijs, 21 maart 1936) was een Russisch componist, dirigent en pianist.
Afkomstig uit een welgestelde uitgeversfamilie uit Sint-Petersburg, kon de hoogbegaafde en financieel onafhankelijke Aleksandr Glazoenov zich al heel vroeg aan zijn hogere roeping, de compositie, wijden en zich ook al spoedig in nationale en internationale waardering en achting verheugen. Eerste compositiepogingen deed hij al op 11-jarige leeftijd. Hij had eerst les bij N. Jelenkovski; in 1879 werd hij bekend met Mili Balakirev, die hem bij Nikolaj Rimski-Korsakov als privéleerling aanbeval. Na twee jaar onderwijs begon hij aan het componeren van zijn eerste symfonie. In hetzelfde jaar (1882) voltooide hij zijn eerste strijkkwartet, dat evenals de symfonie al spoedig erkenning vond. In 1884 ontmoette hij voor de eerste keer Pjotr Iljitsj Tsjaikovski, met wie hij spoedig goed bevriend werd.
Glazoenov woonde heel lang bij zijn moeder in die op hem paste als een waakhond. Hij was toen al dik over de veertig. Ze deelden samen een appartement met twee kamers. Het is dan ook niet vreemd dat Glazoenov zijn heil vaak zocht in de alcohol. Het is waarschijnlijk ook de reden dat na 1906 Glazoenov weinig nog geschreven heeft.
Zijn buitengewone muzikale geheugen stelde hem in staat om samen met Rimski-Korsakov in 1887 enkele onvoltooide werken van Alexander Borodin af te ronden, na diens dood. Hij schreef de ouverture tot Prins Igor vanuit het geheugen op. Daarnaast completeerde hij ook het derde bedrijf van de opera en maakte de orkestratie van de derde symfonie van Borodin.
Hij maakte ook kennis met een groot muziek- en cultuursponsor, Mitrofan Petrovitsj Beljajev, die hem in de volgende jaren financieel steunde.
Zijn debuut als dirigent vond plaats in oktober 1887. Als dirigent kwam hij meer in het westelijke buitenland en zo kon hij naast zijn eigen muziek ook die van zijn Russische collega's aan een groot publiek bekendmaken, onder meer bij de Russische concerten tijdens de wereldtentoonstelling van 1889 in Parijs.
In 1899 werd hij professor voor instrumentatie en contrapunt aan het conservatorium van Sint-Petersburg. Ook na de oktoberrevolutie bleef hij op deze positie. In 1928 kon hij als Jurylid van de Franz Schubert-compositiewedstrijd naar Wenen reizen, en vestigde zich datzelfde jaar met zijn vrouw Olga en zijn stiefdochter Elena, die ook zijn twee concerten geregeld uitvoerde, in Parijs.
Als een van de weinige klassieke componisten schreef hij een aantal werken voor de saxofoon.
Aleksandr Glazoenov overleed op 70-jarige leeftijd in Parijs, totaal uitgeput.
Sjostakovitsj herinnert zich dat Glazoenov geen geweldige pianotechniek had en dat hij altijd speelde met tussen zijn derde en vierde vinger een sigaar geklemd en toch geen enkele noot miste. Hij was dus niet zo’n virtuoos als Rachmaninoff of Medtner. De manier waarop Glazoenov voor piano schreef was orkestraal. De pianist en pianopedagoog Heinrich Neuhaus schreef dat als je de pianoconcerten van Glazoenov wil spelen je over drie handen moet beschikken; een voor de octaven in de bas en twee om alle noten in de discant te kunnen spelen. Het enige stuk van Glazoenov dat nog wel eens gebruikt wordt als studiemateriaal voor piano is de Trois Etudes, op.31; zijn beide pianoconcerten worden nooit meer gespeeld.
Glazoenov komt de verdienste toe, dat hij in zijn werken een synthese bewerkte tussen de stromingen van de muziek van Het Machtige Hoopje (Modest Moessorgski, Alexander Borodin, César Cui, Nikolaj Rimski-Korsakov en Mili Balakirev), dat een nationaal-Russisch, aan het idioom van de folklore georiënteerd compositie-ideaal nastreefde, en de daartegenoverstaande, meer westelijk georiënteerde stroming met Pjotr Iljitsj Tsjaikovski aan de spits. Hij was een briljant orkestrator, een begaafd kunstenaar in het gebruik van het contrapunt en een meester van de vormgeving. Zijn muziek bezit een zeer positieve grondstemming en een zucht naar pathos en heroïsche gestiek.
| Voltooid in | titel | aktes | première | libretto | choreografie |
|---|---|---|---|---|---|
| 1896-1897 | Rajmonda, op. 57 | 3 bedrijven | 7 januari 1898, Sint-Petersburg, Mariinskitheater | L. Paschkowa | Marius Petipa |
| 1898 | Les ruses d'amour (ook bekend als: The Trial of Damis of Madame Soubrette), op. 61 | 1 akte | 1900, Sint Petersburg | Marius Petipa | |
| 1900 | De jaargetijden, op. 67
|
1 akte, 4 scènes en apotheose | 20 februari 1900, Sint Petersburg, Keizerlijk Hermitagetheater | Marius Petipa | |
| 1908 | Introductie en dans van Salomé tot het drama van Oscar Wilde, op. 90 | 1908 |
