1944

Eeuwen:	19e eeuw · 20e eeuw · 21e eeuw
Decennia:	1930-1939 · 1940-1949 · 1950-1959
Jaren:	<< · < · 1943 · 1944 · 1945 · > · >>
Maanden:	jan · feb · mrt · apr · mei · jun jul · aug · sep · okt · nov · dec
Jaartelling in verschillende culturen

Ab urbe condita:		2697 MMDCXCVII
Armeense jaartelling:		1393 – 1394 ԹՎ ՌՅՂԳ – ՌՅՂԴ
Chinese jaartelling:		4640 – 4641 庚未 – 辛申
Christelijke jaartelling:		1944 MCMXLIV
Ethiopische jaartelling:		1936 – 1937
Hebreeuwse jaartelling:		5704 – 5705
Hindoekalenders:
- Vikram Samvat		1999 – 2000
- Shaka Samvat		1866 – 1867
- Kali yuga		5045 – 5046
Iraanse jaartelling:		1322 – 1323 ۱۳۲۲ – ۱۳۲۳
Islamitische jaartelling:		1363 – 1364 ١٣٦٤ – ١٣٦٣
Maçonnieke jaartelling:		5943 – 5944
1944 naar onderwerp
Lijst van landen
Overleden
Film
Sport (categorie)
Gregoriaanse kalender van 1944

Patriottische montage uit 1944 van oorlogsscènes begeleid door het Amerikaanse volkslied.

Bioscoopjournaal uit 1944. In Eindhoven wordt de finale gespeeld om de voetbalbeker van Nederland tussen Willem II (gestreepte shirts) en Groene Ster (9-2).

Bioscoopjournaal uit 1944. Film over de Zuiderzeepolders.; Aan de hand van een autorit van de rentmeester van de Wieringermeer wordt getoond hoe gecultiveerd het landschap, met bruggen, wegen, woningen, dijken en kanalen, tien jaar na het droogvallen van de Wieringermeer is.

Het jaar 1944 is een jaartal volgens de christelijke jaartelling.

Gebeurtenissen

Zie ook de Lijst van gebeurtenissen tijdens de Tweede Wereldoorlog: 1944.

januari

5 - Russische legereenheden van het 1e Oekraïense Front onder bevel van generaal Nikolaj Vatoetin overschrijden de voormalige Poolse grens en veroveren de stad Berdytsjiv.
11 - Galeazzo Ciano en maarschalk Emilio De Bono, leiders van het fascistische bewind in Italië, worden wegens hoogverraad terechtgesteld na een schijnproces in Verona.
14 - Belegering van Leningrad: Russische legereenheden van het Leningradfront en Volchovfront beginnen een groot tegenoffensief om de stad Leningrad te ontzetten.
17 - Slag om Monte Cassino: Britse eenheden steken de rivier de Garigliano over. Amerikaanse eenheden van het 5e Leger onder bevel van generaal Mark Clark, arriveren bij de Garigliano om hun aanval op de Gustav-linie te beginnen.
22 - Operatie Shingle: Amerikaanse en Britse legereenheden voeren een amfibische landing uit bij Anzio en vormen er een bruggenhoofd. De operatie is bedoeld om de Gustav-linie te omtrekken en een aanval op Rome te forceren.
25 - Tilburgse zegeltjeskraak: De Knokploeg-Soest onder leiding van Wim van de Elst maakt bij een gewapende overval op het gemeentehuis van Tilburg 105.000 distributiezegels en 700 blanco persoonsbewijzen buit.
27 - Russische eenheden ontzetten Leningrad na 872 dagen te zijn belegerd. Duitse eenheden van het 18e Leger worden ongeveer 60 tot 100 kilometer van de stad teruggedreven.
31 - Amerikaanse legereenheden voeren een amfibische aanval uit op Kwajalein in de Marshalleilanden. Het atol wordt zwaar verdedigd door ongeveer 5.000 Japanse soldaten (versterkt met kustbatterijen).
januari - In Bletchley Park (Engeland) wordt de Colossus in gebruik genomen, de eerste programmeerbare computer. Hij wordt ingezet bij het kraken van Duitse codeberichten.

februari

2 - Russische legereenheden van het Leningradfront onder bevel van generaal Leonid Govorov proberen de Duitse frontlinie te doorbreken en overschrijden de Estlandse grens ten noorden van de stad Narva.
4 Een B-17 Flying Fortress bommenwerper van de 482 Bomb Group maakt een noodlanding tussen Meddo en Winterswijk. De piloot van het toestel, David G. Alford, zet het toestel alleen aan de grond; de rest van de twaalf bemanningsleden is al boven Duitsland met de parachute uit het vliegtuig gesprongen.
4 - In Parijs gaat het toneelstuk Antigone van Jean Anouilh in première.
8 - Russische legereenheden van het 4e Oekraïense Front onder bevel van generaal Fjodor Tolboechin veroveren de stad Nikopol. Ze drijven de Duitsers van de oostoever van de rivier de Dnjepr over een lengte van ruim 1.100 kilometer.
10 - Ten gevolge van de dagelijkse Amerikaanse bombardementen worden alle Japanse oorlogsschepen uit de marinebasis Rabaul naar Nieuw-Brittannië teruggetrokken.
15 - De geallieerde luchtmacht voert hevige bombardementen uit op het klooster van Monte Cassino. In de kelders van het gebouw hebben de monniken en ongeveer 800 burgers een toevlucht gezocht. Ruim 250 van hen worden tijdens de twee aanvalsgolven gedood. De Amerikaanse luchtmacht gebruikt ruim 1.400 ton aan bommen om het klooster te verwoesten.
17 - Amerikaanse mariniers landen op de atol Enewetak, het meest westelijke van de Marshalleilanden. Na felle weerstand worden de Japanners verdreven en wordt er een ankerplaats voor een marinebasis aangelegd. Een smaldeel van de Amerikaanse vloot valt de Japanese marinebasis Truk aan, 19 schepen en 201 vliegtuigen worden vernietigd.
20 - Het Noorse verzet blaast de veerboot SF Hydro op, die het zwaar water uit de fabriek te Vemork naar Duitsland had moeten overbrengen.
20 - In Amerikaanse kranten verschijnt de strip Batman & Robin voor het eerst.
21 - Minister-president Hideki Tojo neemt de functie van stafchef van het Japanse leger op zich, met het argument dat hij persoonlijk de militaire operaties van het leger en de marine gaat coördineren (na zware verliezen te hebben geleden) tegen de Amerikaanse opmars in de Grote oceaan.
22 - De Amerikaanse luchtmacht bombardeert per vergissing de steden Enschede (voor de tweede maal), Arnhem en Nijmegen. In Enschede vallen 40 doden en in Arnhem enkele tientallen. Tijdens het bombardement op Nijmegen komen meer dan 800 burgers om het leven. In de binnenstad van Nijmegen worden bijna 1.300 percelen verwoest.
28 - Duitse eenheden van het 14e leger (9 divisies) beginnen een grootscheeps offensief tegen het bruggenhoofd bij Anzio, zuidelijk van Rome, maar het Amerikaanse 5e Leger weet stand te houden.

maart

5 - Russische legereenheden van het 3e Oekraïense Front onder bevel van generaal Rodion Malinovski beginnen een nieuw offensief in het zuidwesten van Oekraïne. Ze verdrijven 14 Duitse divisies tussen de rivieren de Dnjepr en de Zuidelijke Boeg, en rukken over een front van 180 km breedte 50 km op.
7 - Duitse tegenaanvallen van het 6e Leger in het westen van Oekraïne worden afgeslagen. Russische legereenheden van het 1e Oekraïense Front onder bevel van maarschalk Georgi Zjoekov rukken op tot 16 km ten noorden van het spoorwegknooppunt Tarnopol.
9 - Koning Peter II van Joegoslavië arriveert vanuit Kairo in Londen om met de Britse leiders te praten over meningsverschillen tussen zijn regering in ballingschap en het partizanenbewind van Josip Tito.
9 - De door de Duitsers bezette Estische hoofdstad Tallinn raakt door een Sovjetbombardement zwaar beschadigd. Er vallen circa 600 doden.
15 - Russische eenheden van het 2e Oekraïense Front onder bevel van maarschalk Ivan Konev snijden de strategische spoorlijnverbinding Odessa-Zjmerynka af. Het Duitse front in Oekraïne wordt in tweeën gesplitst.
16 - De minister van Binnenlandse Zaken in de Vichyregering van Frankrijk, Pierre Pucheu, wordt in Algiers door een tribunaal van de Vrije Fransen ter dood veroordeeld.
17 - Britse luchtlandingseenheden onder bevel van generaal Orde Wingate landen in Centraal-Birma en vernielen de belangrijke spoorlijnverbinding Mandalay-Myitkyina.
19 - Japanse eenheden van Legergroep Birma (3 divisies) openen een offensief in de richting van de Brits-Indische staat Manipoer.
19 - Het Duitse leger (8 divisies) bezet Hongarije. Er wordt een nieuwe Hongaarse regering gevormd onder leiding van Döme Sztójay.
20 - Uitbarsting van de Vesuvius. Tijdens de uitbarsting komen 26 mensen om het leven en duizenden inwoners raken hun huis kwijt.
22 - Russische eenheden van het 2e Oekraïense Front veroveren het spoorwegknooppunt Pervomajsk gelegen aan de rivier de Boeg.
22 - Een Amerikaanse B-17 bommenwerper stort neer op de St. Alphonsus jongensschool in de Spaarndammerbuurt te Amsterdam.^[1]
23 - De 21-jarige Britse staartschutter Nick Alkemade maakt een parachuteloze sprong (op 5,490 meter hoogte) boven nazi-Duitsland.
24 - Moordpartij in de Ardeatijnse grotten: 335 Romeinse gijzelaars worden in Rome wegens een aanslag op SS-soldaten gefusilleerd.
24 - De Britse generaal Orde Wingate komt om het leven wanneer zijn vliegtuig (met 10 personen) boven India in de jungle neerstort.^[2]
28 - Russische legereenheden van het 3e Oekraïense Front veroveren Nikolajev, een strategische uitvoerhaven aan de Zwarte Zee.
29 - Geallieerde eenheden van het Amerikaanse 5e Leger ontruimen de oostflank van Monte Cassino. Duitse aanvallen op het bruggenhoofd bij Anzio worden afgeslagen.

april

1 - Bloedbad van Ascq: Duitse soldaten van de 12e SS-Panzer-Divisie Hitlerjugend executeren ongeveer 70 burgers uit wraak voor een sabotageactie van het Franse verzet tegen een Duitse trein (met SS-rekruten).
2 - Russische legereenheden van het 2e Oekraïense Front vormen een bruggenhoofd over de rivier de Proet en overschrijden de Roemeense grens. De restanten van het Duitse 8e Leger trekken zich haastig terug.
3 - Japanse eenheden van Legergroep Birma snijden de noordelijke toevoerweg naar Imphal in de Indiase staat Manipoer af. Het Britse 14e Leger (3 divisies) onder bevel van generaal William Slim trekt zich terug.
3 - Een Brits vlooteskader valt met ruim 40 Barracuda duikbommenwerpers het Duitse slagschip Tirpitz aan – die voor anker ligt in de Altafjord in Noorwegen. De Tirpitz wordt door vijf voltreffers zwaar beschadigd.
4 - Charles de Gaulle wordt benoemd tot opperbevelhebber van het Franse leger en voert hervormingen door in de militaire structuur. Henri Giraud wordt gedwongen zijn functie op te geven en gaat met pensioen.
8 - Russische legereenheden van het 4e Oekraïense Front beginnen een offensief tegen het Duitse 17e Leger (12 divisies) op de Krim. De voornaamste verdedigingslinie is de landengte van Perekop (de Istmus).
8 - Japanse eenheden van Legergroep Birma dringen door in de buitenwijken van Kohima in Manipoer, maar worden door Brits-Indiase troepen uiteindelijk verdreven. Imphal wordt door de Japanners omsingeld.
10 - Russische legereenheden van het 3e Oekraïense Front veroveren Odessa. De stad is sinds oktober 1941 door de Duitsers bezet. De Russen hebben alle strategische havens aan de Zwarte Zee ingenomen.
13 - Russische eenheden van het 4e Oekraïense Front veroveren Simferopol, de hoofdstad van de Krim, en de havens Feodosija en Jevpatorija. Russische marine-infanterie gaat aan land achter de Duitse linies.
14 - Japanse eenheden van Legergroep Birma versterken de posities bij Imphal. De Brits-Indiase troepen van het 14e Leger worden door een geallieerde luchtbrug met voedsel, medicatie en munitie bevoorraad.
14 - In de haven van Bombay komt het munitieschip Fort Stikine tot ontploffing ten gevolge van een scheepsbrand. Er vallen 1376 doden, onder wie 71 brandweermannen. Vele gebouwen zijn zwaar beschadigd.
17 - De regering-Badoglio treedt af. Koning Victor Emanuel III verzoekt maarschalk Pietro Badoglio een nieuw kabinet samen te stellen dat alle partijen omvat. Hij heeft echter te kampen met de oppositie in Italië.
18 - Russische eenheden van het 4e Oekraïense Front veroveren de havenstad Balaklava – bekend uit de Krimoorlog. Russische troepen bereiken de buitenwijken van Sebastopol, gelegen aan de Zwarte Zee.
19 - Operatie Ichi-Go: Japanse legereenheden (ongeveer 500.000 man) beginnen een offensief om de spoorwegknooppunten bij Peking en Hankou in Noord-China te verbinden met de Chinese kust bij Kanton.
19 - Brits-Indiase eenheden van het 14e Leger dringen Legergroep Birma uit de vlakte van Imphal terug. De omsingeling wordt door Britse versterkingen doorbroken en de Japanse troepen trekken zich terug.
19 - Een geallieerde vlooteenheid valt vanuit Ceylon de stad Sabang op Sumatra aan. Hieraan neemt o.a. de Nederlandse flottieljeleider Hr.Ms. Tromp deel.
20 - Russische marine-eenheden brengen bij Sebastopol 18 Duitse schepen tot zinken, waardoor de Duitse evacuatiepogingen in de war gestuurd worden.
21 - Pietro Badoglio vormt een nieuw kabinet, waarin ook de oppositiepartijen vertegenwoordigd zijn, o.a. de voorzitter van de Italiaanse Communistische Partij, Palmiro Togliatti.

mei

2 - Russische legereenheden van het 2e Oekraïense Front lanceren een offensief ten noorden van Târgu Frumos. Ze doorbreken de Duitse en Roemeense frontlinie, maar verliezen de helft van hun 360 tanks.
5 - Russische legereenheden van het 4e Oekraïense Front beginnen de belegering van Sebastopol. Verscheidene Duitse konvooi-operaties slagen erin ongeveer 40.000 man en veel voorraden te evacueren.
6 - De geallieerde luchtmacht maakt alle spoorwegemplacementen ten zuiden van Florence onbruikbaar, teneinde het Duitse leger te beletten versterkingen aan te voeren naar Rome en de rest van het front.
8 - Russische eenheden van het 4e Oekraïense Front doorbreken de verdedigingslinie bij Sebastopol, de strategische havenstad wordt veroverd. De Krim wordt gezuiverd van Duitse en Roemeense troepen.
9 - Marcel Louette, een Belgische verzetsstrijder en oprichter van de Witte Brigade, wordt opgepakt door de Gestapo (Duitse geheimedienst) en voor ondervraging naar het Fort van Breendonk overgebracht.
10 - Japanse eenheden van het expeditieleger in China steken de Gele Rivier over en rukken naar het zuiden op. Hierdoor wordt de stad Luoyang in de provincie Henan van verschillende kanten bedreigd.
11 - Slag om Monte Cassino: Poolse eenheden van het 2e legerkorps onder bevel van generaal Władysław Anders beginnen een eerste aanval op het klooster om het te zuiveren van Duitse paratroepen.
11 - Bij een overval van een knokploeg onder leiding van Liepke Scheepstra op de gevangenis van Arnhem worden alle gevangenen bevrijd. Onder hen is dominee Frits Slomp ("Frits de Zwerver").
14 - Albanische soldaten van de 21e Waffen SS Berg-divisie "Skanderbeg" arresteren ongeveer 280 joden in Pristina en dragen ze over aan de Duitse troepen voor deportatie naar Bergen-Belsen.
16 - Bij een landelijke razzia in Nederland worden ruim 400 woonwagenbewoners (met Roma- of Sinti-achtergrond) opgepakt. Ruim 250 van hen wordt op transport gezet naar Auschwitz-Birkenau.
17 - Amerikaanse en Chinese troepen ("Merrill's Marauders") veroveren het vliegveld van Myitkyina, na een lange mars van bijna 100 kilometer (met behulp van muilezels voorzien met voorraden).
18 - Slag om Monte Cassino: Duitse troepen evacueren Monte Cassino. Poolse eenheden van het 2e legerkorps veroveren het verwoeste klooster na hevige gevechten die bijna 4.000 levens eist.
18 - De Krim-Tataren worden door het Russische bewind gedeporteerd naar Centraal-Azië.
18 - De Nederlandse torpedoboot Arend gaat verloren na op een mijn te zijn gelopen.
19 - Met het wekelijkse transport uit Kamp Westerbork worden 245 Sinti gedeporteerd naar Auschwitz. Onder hen is het Limburgse meisje Settela Steinbach, dat door de filmbeelden van Rudolf Breslauer het symbool van de deportaties zal worden.
20 - De geallieerde luchtmacht doet met ruim 6.000 vliegtuigen aanvallen op wegen en bruggen gelegen in een 250 kilometer lange strook tussen België en Frankrijk, dit als eerste stap om het gebied van de geplande invasie te isoleren.
23 - Geallieerde eenheden beginnen een uitbraak uit het Anzio-bruggenhoofd. Ruim 150.000 man breken uit de perimeter waarin ze vier maanden vastzitten. Canadese eenheden van het Britse 8e Leger veroveren de stad Pontecorvo.
25 - Hitler geeft veldmaarschalk Albert Kesselring toestemming voor een 'methodische en economische terugtocht' in Italië. Het Duitse 10e Leger onder bevel van generaal Heinrich von Vietinghoff trekt zich terug op de "Caesarlinie".
25 - Duitse parachutisten (Fallschirmjäger) overvallen bij Drvar met zweefvliegtuigen het hoofdkwartier van de Joegoslavische partizanen leider Josip Tito in Bosnië. Tito weet te ontsnappen en de Duitsers moeten zich terugtrekken.

juni

De Amerikanen beginnen bombardementen op Japan.
5 - Rome wordt bevrijd door de geallieerden.
6 - D-Day, invasie van geallieerde troepen in Normandië.
7 - Bayeux wordt als eerste Franse stad bevrijd.
10 - Bloedbad van Oradour-sur-Glane, vergeldingsactie door de nazi's.
15 - Duitsland brengt de V-1 in de strijd.
17 - IJsland roept de onafhankelijkheid uit en scheidt zich af van Denemarken, dat nog steeds door nazi-Duitsland bezet wordt.
24 - David Ben-Gurion lanceert zijn 'Eénmiljoenplan' voor de immigratie van een miljoen Joden naar Palestina.

juli

3 - Het Rode Leger bevrijdt Minsk.
11 - De Engelandvaarder Van Heuven Goedhart wordt opgenomen in het Londense kabinet als minister van Justitie.
15 - Alexander von Falkenhousen wordt uit zijn commandofunctie in België ontheven en moet plaatsmaken voor een civiel bestuur van nazigetrouwen onder leiding van rijkscommissaris Josef Grohé.
17 - Het Amerikaanse 7e legerkorps onder generaal Collins slaagt erin vanuit het bruggenhoofd Normandië door de Duitse linies te breken. De operatie, genaamd Operatie Cobra was ontworpen door de Amerikaanse bevelhebber Omar Bradley.
20 - Von Stauffenberg pleegt een mislukte bomaanslag op Adolf Hitler. Zie Complot van 20 juli 1944.
21 - Vorming van het Pools Comité van Nationale Bevrijding door uit Moskou teruggekeerde Poolse communisten, naar hun residentie meestal aangeduid als "Comité van Lublin".
31 - De Franse piloot/schrijver Antoine de Saint-Exupéry wordt, tijdens een verkenningsvlucht, boven de Middellandse Zee ter hoogte van Marseille neergeschoten door de Duitse jachtvlieger Horst Rippert.
juli - In Guatemala komt dictator Jorge Ubico Castañeda ten val.

augustus

1 - Opstand van Warschau tegen de Duitsers door het vanuit Londen gesteunde Poolse verzet - het Russische Rode Leger wacht aan de overkant van de Weichsel af. De opstand duurt tot 2 oktober.
4 - Anne Frank en haar gezinsleden en huisgenoten worden opgepakt.
5 - Tussen Hoogeveen en Beilen wordt een trein beschoten door Amerikaanse vliegtuigen. Er komen 43 mensen om, ongeveer 160 raken gewond.
6 - Turkije verbreekt de diplomatieke betrekkingen met nazi-Duitsland.
7 - De Harvard Mark I computer wordt officieel overgedragen door IBM aan de universiteit.
11 - Uit vergelding voor de moord op een collaborateur vallen Duitsers en Vlaamse collaborateurs het dorp Meensel-Kiezegem binnen en voeren 71 mannen mee. Die worden overgebracht naar Neuengamme, waarvan er slechts acht zullen terugkeren.
11 - In Nederland scheidt de theoloog Klaas Schilder zich af van de Gereformeerde Kerken: begin van de Vrijgemaakt Gereformeerde Kerken.
12 - In het Italiaanse dorpje Sant'Anna worden vrijwel alle, in totaal 560 burgers, door Duitse soldaten van de 16e Panzergrenadierdivisie Reichsführer SS vermoord.
19 - In Bennekom worden de verzetsvrouw Helena Kuipers-Rietberg ("tante Riek") en haar man door de Sicherheitsdienst (SD) gearresteerd en overgebracht naar de koepelgevangenis van Arnhem.^[3]
22 - Eerste editie van het dagblad Le Parisien Liberé.
23 - Nadat het Rode leger Roemenië is binnengevallen, wordt in Boekarest een staatsgreep uitgevoerd tegen het pro-Duitse bewind van generaal Ion Antonescu. De jonge koning Michaël I van Roemenië steunt de putsch.
23 - In Warnsveld wordt een temperatuur van 38,6 °C gemeten; dit gold, tot 24 juli 2019, als de hoogste dagtemperatuur ooit sinds het begin van de metingen in Nederland.
25 - Parijs wordt bevrijd.
Delen van het Slowaakse leger in Midden-Slowakije komen onder het bevel van een geheime Slowaakse Nationale Raad in de stad Banská Bystrica in opstand tegen het autoritaire Slowaakse regime van Jozef Tiso en de Slowaakse Volkspartij.

september

3 - Brussel wordt bevrijd.
3 - Vanuit Kamp Westerbork vertrekt het laatste transport naar Auschwitz. Een van de gedeporteerden is Anne Frank.
3 - Prins Bernhard wordt benoemd tot opperbevelhebber van de Binnenlandse Strijdkrachten.
4 - Antwerpen wordt bevrijd door een Britse tankdivisie. Het Verzet voorkomt, dat de Duitsers de haveninstallaties onklaar kunnen maken, en zo krijgen de Geallieerden een eerste bruikbare aanvoerhaven in hun bezit. Maar de Scheldemonding blijft nog weken bezet.
4 - Ook Leuven wordt bevrijd.
5 - Dolle Dinsdag.
5 - De douane-overeenkomst tussen de landen van de BeNeLux wordt ondertekend in Londen.
7 - Londen wordt voor het eerst aangevallen met V2 raketten.
7 - Zwaarste storm in Nederland sinds 1910.
8 - Lancering van de eerste V-2-raket vanuit Nederland richting Londen; het beoogde doel wordt getroffen.
8 - De regering Pierlot keert uit Londen terug naar het bevrijde België.
11 - Breskens wordt door de geallieerden gebombardeerd. Hoewel de stad geëvacueerd is, vallen er 199 burgerslachtoffers.
13 - Vanuit kamp Westerbork vertrekt het laatste transport. Reisdoel is Bergen-Belsen.
14 - Maastricht wordt als eerste Nederlandse stad bevrijd.
17 - Geallieerden beginnen met Operatie Market Garden, ook wel bekend als de Slag om Arnhem.
18 - Bevrijding van Eindhoven.
18 - Ondergang van de Belgische tanker Ampetco tussen de Arubaanse en Venezolaanse kust. Slechts 15 van de 48 opvarenden overleven de ramp.
19 - In Zeeuws-Vlaanderen leggen Poolse soldaten de zogeheten Gdyniabridge over het Zijkanaal naar Hulst, steken het over en bevrijden aldus Axel vanuit oostelijke richting, nadat bloedige gevechten hebben plaatsgevonden.
21 - Prins Karel van België legt in Brussel de eed af als regent van België.
24 - Bevrijding van Deurne; tevens verwoesting van het Groot Kasteel aldaar.
De Slag om Arnhem wordt door de geallieerden verloren.
Het begin van de hongerwinter in Nederland.

oktober

2 - Het merendeel van de mannelijke bevolking van het Gelderse dorp Putten wordt door de bezetter gedeporteerd. Zie Razzia van Putten.
3 - Bij een hevig Engels luchtbombardement wordt een gat geslagen in de Westkappelse Zeedijk op Walcheren. De akkers in het gebied rond Westkapelle lopen onder water.
6 en 7 - Tijdens geallieerde bombardementen wordt het centrum van Hengelo vrijwel geheel in de as gelegd.
7 - De eerste raketaanval op België: om 22u slaat een V-2-bom in op een braakliggend terrein langs de Bredabaan, in de Olmelei te Brasschaat, een gemeente ten noordoosten van Antwerpen.
12 - Overloon wordt na zware gevechten door Britse troepen bevrijd.
13 - Twintig organisaties uit de illegaliteit richten de "Stichting '40 - '44" op. Na de bevrijding zal deze hulp moeten bieden aan oorlogsslachtoffers. De naam van de stichting zal nog worden veranderd in "Stichting 1940-1945".
13 - In Zwolle worden zeven mensen gefusilleerd voor verzetsdaden, later wordt het Monument op de schietbaan Berkum voor hen opgericht.
14 - Bij het bombardement van Zutphen komen meer dan 100 burgers om en vallen honderden gewonden.
14 - De Duitse veldmaarschalk Rommel pleegt in opdracht van de partij- en de legerleiding zelfmoord.
15 - Een Duits commando onder leiding van Otto Skorzeny neemt de Hongaarse regering van Rijksregent Miklós Horthy gevangen.
16 - Ferenc Szálasi, leider van de Pijlkruisers, wordt minister-president van de Hongaarse Staat, een Duitse vazalstaat.
20 - Bij een revolutie in Guatemala wordt de militaire president Ponce Valdes afgezet.
28 - Het Japanse slagschip Musashi, het grootste slagschip ooit gebouwd, wordt in de Slag in de Golf van Leyte door Amerikaanse vliegtuigen tot zinken gebracht.
25 - Japan begint in de Golf van Leyte met de inzet van kamikazepiloten tegen de Amerikaanse schepen, vooralsnog zonder veel succes.
27 - De bevrijding van Achtmaal tijdens operatie Pheasant.
29 - Breda wordt bevrijd door Poolse strijdkrachten onder leiding van generaal Stanisław Maczek.
29 - Het Verscholen Dorp bij Vierhouten wordt ontdekt. Acht onderduikers worden gefusilleerd, de rest weet te ontkomen.
30 - Het Zeeuwse eiland Tholen wordt bevrijd.
31 - Oprichting van de MARVA, de Marine Vrouwen Afdeling.
oktober - Aken wordt als eerste Duitse stad door de Amerikanen bezet / bevrijd.

november

1 - Met de amfibische operatie Infatuate landen de Engelsen op Walcheren en wordt het eiland na een week vechten ingenomen. Daarmee ligt de toegangsweg tot Antwerpen via de Westerschelde open.
5 - De Arubaanse verzetsstrijder Boy Ecury wordt in Rotterdam gearresteerd en de volgende dag op de Waalsdorpervlakte doodgeschoten.
6 -In Cairo wordt de Britse Hoge Commissaris Lord Moyne door twee Lechi-leden vermoord.
10 en 11 - Duitse soldaten sluiten Rotterdam en Schiedam van de buitenwereld af. In totaal voeren zij circa 51 000 mannen uit deze plaatsen weg voor de Arbeitseinsatz.
12 - Bij een zoveelste Britse aanval, ditmaal met Avro Lancaster bommenwerpers, wordt het Duitse slagschip Tirpitz in de Tromsøfjord tot zinken gebracht.
15 tot 17 - Youth for Christ, een internationale christelijke jongerenorganisatie, wordt in Detroit opgericht door onder anderen Torrey Johnson.

december

2 - Een groot deel van de Betuwe wordt overstroomd nadat de Duitsers de Rijndijk bij Elden hebben opgeblazen.
3 - Blerick wordt bevrijd door eenheden van de 15e Schotse divisie.
8 - Bij een overval op de Leeuwarder gevangenis Blokhuispoort worden 51 verzetsmensen bevrijd.
15 - De Vlaamsche Landsleiding in Bad Pyrmont krijgt een officiële erkenning van de Duitse overheid. Jef Van de Wiele mag zich van Hitlers buitenlandminister Joachim von Ribbentrop leider van het Vlaamse Bevrijdingscomité noemen.
16 - De Duitsers vuren vanuit Hellendoorn een V2 af op Antwerpen. Het projectiel komt neer op een bioscoop. Er vallen 567 doden. Anderhalf uur later wordt de stad nogmaals getroffen. Deze keer zijn er 71 slachtoffers.
16 - De Duitsers beginnen met operatie Wacht Am Rhein beter bekend als Ardennenoffensief.
17 - In het Bloedbad van Malmedy doden Duitse troepen 90 Amerikaanse krijgsgevangenen. Ook in de volgende dagen worden krijgsgevangenen en Belgische burgers gedood, waarna Amerikaanse troepen besluiten geen krijgsgevangenen meer te nemen.
23 - In Holland begint een strenge vorstperiode, waarbij ook de havens dichtvriezen. De aanvoer van levensmiddelen naar de hongerende bevolking, die net op gang kwam, komt weer tot stilstand.
24 - Tijdens kerstavond wordt het Belgische troepentransportschip Léopoldville vlak bij Cherbourg getorpedeerd door de U 486. Zo'n 515 Amerikaanse soldaten komen hierbij om het leven, alsook 5 bemanningsleden, waaronder kapitein Charles Limbor.
24 - De Duitse opmars bereikt in Celles, België het verste punt tijdens het Ardennenoffensief.
24 - In Bande, België worden 34 jongens en mannen door de Sicherheitsdienst geëxecuteerd als vergelding op de moord op drie Duitse soldaten.

zonder datum

Een opstand tegen de dictator Maximiliano Hernández Martínez van El Salvador slaat over naar Guatemala. Beide regimes komen ten val.

Film

Zie Film in 1944 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Muziek

Leonard Bernstein componeert Fancy Free - Three Dance Variations voor orkest
13 februari: eerste uitvoering van George Antheils Symfonie nr. 4
24 februari: eerste uitvoering van Ernest John Moerans Overture for a masque
6 maart: eerste uitvoering van Symfonie nr. 2 van Aram Chatsjatoerjan (tweede versie)
28 oktober: A legend, symphonic poem van Arnold Bax is voor het eerst te beluisteren, via de radio
13 december: eerste uitvoering van Kamerconcert nr. 6 voor viool en kamerorkest van Vagn Holmboe
15 december: eerste uitvoering van Ouverture Suomenlinna 2e versie van Uuno Klami

Gebeurtenissen

Film

Muziek

Literatuur

Bouwkunst

Geboren

Overleden

Weerextremen in België

Weerextremen in Nederland