Dit artikel is gesjreve (of begós) in 't Valkebergs. Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs ómgaon.

'n Sjpreukske of sprookje ies 'n soort sage of volksverhaol woa-in bovenatuurleke dinger gebeure al of neet mèt 'ne moraal d'r in verwèrk. Figure wie sjpoak, touvenaer, heks, trol (mythologisch figuur), woarzègker, waerwouf, auvermenneke of kabouter, fee, elfje, reuze, keuning, keuningin of geis kómme dao in veur. Ouch allersei soorte dere, die in 't verhaol mienselike eigesjappe kriege zint typisch veur dit soort verhaole.
Tegwoordig versjtoon v'r ónder sjpreukskes meistal verhaole veur kinger.

Volksgeluif

Volksgeluif ies 't geluive in persone, dere of ander soorte wezes die veurkómme in sjpreukskes, volksverhaole, legendes en sages.

Veurbeelde

• "De sprookjes van Moeder de Gans" (b.v. Doornroosje en Kleinduumpke)
• Verhaole van Gebroedersj Grimm (b.v. Hans en Grietje, Sjnièwitje en Vrouw Holle)
• Verhaole van Doezend en ein nach van Sheherazade (b.v. Aladin en de wónderlamp, Sinbad de zièman en Ali Baba en de fièrtig ruiversj).

Literair genre:

• Verhaole van Hans Christian Andersen (b.v. De klein zeemeermin, de nuuj kleier van de keizer).
• Charles Dickens, ziene (Christmas Carol in Prose)
• Godfried Bomans mèt Erik of het kleine insectenboek.

Beuk es In de ban van de Ring, De Kronieken van Narnia en Alice in Wonderland.