Geographica
Provincia Novocomensis Lari lacus partem ad occasum vergentem cum vicinis montibus, vallibus collibusque comprehendit; praetera planitiem spectantem meridiem et Ceresi lacus partem ad orientem versam occupat. Agricolae fruges, poma olusque colunt, cum fabricae textilibus, metallis, machinis, supellectilibus, alimentis vestibusque studeant; viatores lacus petunt.
Geographia politica
Municipia in Provincia Novocomensi
Municipia in Provincia Comensi, cum capite, 148 sunt. Urbes, oppida et communia provinciae Latine vocari possunt.
- Novum Comum vel Comum (alia nomina: Novocomum]) (Italiane: Como),
- Alba Villa (Italiane: Albavilla),
- Albesium cum Cassiano (Italiane: Albese con Cassano),
- Albiolum (Italiane: Albiolo),
- Algiatum vel Alzatum (alia nomina: Algiate - atis, Alzate - atis) (Italiane: Alzate Brianza),
- Alsenatum vel Alsenate - atis (alia nomina: Alsenas - atis vel Zenatum vel Zenate - atis; olim: Semna) (Italiane: Senna Comasco),
- Alserium (Italiane: Alserio),
- Anzanum (Italiane: Anzano del Parco),
- Aplanum (alia nomina: Ad Planum) (Italiane: Appiano Gentile),
- Argenium (alia nomina: Arzegnium, Arzenium, Arcennium, Arcinium) (Italiane: Argegno),
- Aroxium (alia nomina: Ayrosium, Airosium, Arosium) (Italiane: Arosio),
- Ascium vel Axium (alia nomina: Ascum) (Italiane: Asso),
- Barnum (Italiane: Barni),
- Bellasium (alia nomina: Bellaxium, Bilacum, Bislacium) (Italiane: Bellagio),
- Bene Montis Menaxii (alia nomina: Benne; olim Benna) (Italiane: Bene Lario),
- Beregazzum cum Figliaro (Italiane: Beregazzo con Figliaro),
- Binagum (alia nomina: Binagum Castrum) (Italiane: Binago),
- Bisaronum (Italiane: Bizzarone),
- Blevium (Italiane: Blevio),
- Blexum (Italiane: Blessagno),
- Bregnanum (Italiane: Bregnano),
- Brena (alia nomina: Brenna) (Italiane: Brenna),
- Briennium (Italiane: Brienno),
- Brunatum vel Brunate - atis (alia nomina: Brunas - atis) (Italiane: Brunate),
- Bulgarum vel Bulgarum Crassum (alia nomina: Burgulus Crassus Bulgari Grasa) (Italiane: Bulgarograsso),
- Cabiatum vel Cabiate -atis (alia nomina: Caveatum, Claveatum, Vicus Capiete, Claveas -atis) (Italiane: Cabiate),
- Cadoragum (alia nomina: Catoriacum) (Italiane: Cadorago),
- Campillionum (alia nomina: Campilionum; deinde: Italiae Campilionum) (Italiane: Campione d'Italia),
- Canimalum vel Carimalum (alia nomina: Carimate -atis) (Italiane: Carimate),
- Cantium (alia nomina: Canzum) (Italiane: Canzo),
- Canturium (alia nomina: Canturum; olim fortasse: Canis Turris ac Cantores) (Italiane: Cantù),
- Capiagum Antimianum (Italiane: Capiago Intimiano),
- Caratum Urium vel Carate Urium (alia nomina: Caras Urium, atis) (Italiane: Carate Urio) (X),
- Carbonaria vel Carbonatum (alia nomina: Carbonate, atis) (Italiane: Carbonate),
- Carlazium (Italiane: Carlazzo),
- Carugum (Italiane: Carugo),
- Caslinum (alia nomina: Casolinum, Cassissinum, Castelligum, Castellinum) (Italiane: Caslino d'Erba),
- Casnatum cum Bernato (alia nomina: Casnate cum Bernati) (Italiane: Casnate con Bernate),
- Cassina (alia nomina: Cassina Rizzardi, Cassina de Rizzardis) (Italiane: Cassina Rizzardi),
- Castrum Martis (alia nomina: Castrum Martiris) (Italiane: Castelmarte),
- Castrum Novum (alia nomina: Castrum Novum Bazente, Castrum Novum Bozzente) (Italiane: Castelnuovo Bozzente),
- Cavarnia (Italiane: Cavargna),
- Ceranum (alia nomina: Ceranum Intelvinensium) (Italiane: Cerano d'Intelvi),
- Cermenatum vel Cermenate - atis (alia nomina: Cermenas - atis; etiam: Cermenatium) (Italiane: Cermenate),
- Cernobium (alia nomina: Coenobium) (Italiane: Cernobbio),
- Chalium (alia nomina: Cahium) (Italiane: Caglio),
- Cirimidum (Italiane: Cirimido),
- Clainum cum Hosteno (Italiane: Claino con Osteno),
- Collis Viridis (Italiane: Colverde),
- Colonia (alia nomina: Colognum, Colonnum) (Italiane: Colonno),
- Corredum (Italiane: Corrido),
- Cremia (Italiane: Cremia),
- Cusinum (Italiane: Cusino),
- Cutiacum (Italiane: Cucciago),
- Dizascum (Italiane: Dizzasco),
- Domaxium seu Domassium (Italiane: Domaso),
- Dorsum Liri (Italiane: Dosso del Liro),
- Dungum (alia nomina: Dugnum) (Italiane: Dongo),
- Eupilus vel Eupilis (Italiane: Eupilio),
- Fagetum (alia nomina: Fagetum Larium) (Italiane: Faggeto Lario),
- Faloppium (Italiane: Faloppio),
- Fanum Sancti Bartholomaei seu Fanum Sancti Bartholomaei Vallis Cavarniae (Italiane: San Bartolomeo Val Cavargna),
- Fanum Sancti Nazarii seu Fanum Sancti Nazarii Vallis Cavarniae (Italiane: San Nazzaro Val Cavargna),
- Fanum Sancti Syri (Italiane: San Siro),
- Fegium (alia nomina: Figlinae, deinde: Figinum ad Serentiam) (Italiane: Figino Serenza),
- Fenegrorium seu Fenegrorum (alia nomina: Fenegroe; olim: Finis Agrorum, Feneus Ager) (Italiane: Fenegrò),
- Finium (alia nomina: Finum, Finium Mornascum, Finum Mornascum) (Italiane: Fino Mornasco),
- Garzenum (Italiane: Garzeno),
- Grabedona et Municipia Coniuncta (Italiane: Gravedona ed Uniti),
- Grandatum vel Grandate - atis (alia nomina: Grandas - atis) (Italiane: Grandate),
- Grandolla et Municipia Coniuncta (Italiane: Grandola ed Uniti),
- Griante (alia nomina: Grians -ntis) (Italiane: Griante),
- Herba (Italiane: Erba),
- Iera (Italiane: Gera Lario),
- Inverigum (Italiane: Inverigo),
- Laelium (alia nomina: Lalium) (Italiane: Laglio),
- Lainum (Italiane: Laino),
- Lambrugum (Italiane: Lambrugo),
- Lasnigum (alia nomina: Asenigum) (Italiane: Lasnigo),
- Lepomum (alia nomina: Alipomum) (Italiane: Lipomo),
- Lezenum (alia nomina: Lecenum) (Italiane: Lezzeno),
- Limidum (Italiane: Limido Comasco),
- Livum (Italiane: Livo),
- Locatum vel Locate - atis (alia nomina: Locas - atis; etiam: Locatum Baretiensium) (Italiane: Locate Varesino),
- Lomatium (olim Locus Maximus) (Italiane: Lomazzo),
- Longonum (Italiane: Longone al Segrino),
- Luragum seu Lauriacum (alia nomina: Luragum Herbensium, Lauriacum Herbensium) (Italiane: Lurago d'Erba),
- Luragum Marinonum (alia nomina: Lauriacum Marinonum) (Italiane: Lurago Marinone),
- Luratum Cazivium (alia nomina: Lurate Cazivium) (Italiane: Lurate Caccivio),
- Luvixagum (alia nomina: Livixagum) (Italiane: Luisago),
- Magrelium seu Madrelium (alia nomina: Macrilium) (Italiane: Magreglio),
- Marlianum (alia nomina: Marianum) (Italiane: Mariano Comense),
- Marsilianigum (alia nomina: Massilianicum) (Italiane: Maslianico),
- Medium Montis Surici (Italiane: Montemezzo),
- Menasium (alia nomina: Menaxium; olim fortasse: Minucius) (Italiane: Menaggio),
- Meronum (Italiane: Merone),
- Monguzum (Italiane: Monguzzo),
- Mons Orphanus (Italiane: Montorfano),
- Montanum Lucinum (Italiane: Montano Lucino),
- Mozatum vel Mozate - atis (alia nomina: Mozas - atis; etiam: Mozatum Castrum) (Italiane: Mozzate),
- Multrasium (Italiane: Moltrasio),
- Mussium (Italiane: Musso),
- Naxium (alia nomina: Naxum, Naxus) (Italiane: Nesso),
- Nevedratum vel Nevedrate - atis (alia nomina: Nevedras - atis; etiam: Novedratum) (Italiane: Novedrate),
- Oglatum-Trevanum (alia nomina: Ogiatum-Trevanum) (Italiane: Uggiate-Trevano),
- Olgeate Longobardorum (alia nomina: Olgiatum vel Olgiate; in antiquo: Ulviatium, Ulbiatium, Ulvias -atis; deinde: Olgiatum Comense vel Olgiate Comense) (Italiane: Olgiate Comasco),
- Oltrona seu Oltrona Sancti Mammetis (alia nomina: Altrona) (Italiane: Oltrona di San Mamette),
- Orsenigum (Italiane: Orsenigo),
- Pellium Montis Grabadonae (Italiane: Peglio),
- Pianellum Larium (Italiane: Pianello del Lario),
- Pigra (Italiane: Pigra),
- Plexium (Italiane: Plesio),
- Pomponiana (Italiane: Pognana Lario),
- Pona (Italiane: Ponna),
- Pons (alia nomina: Pons Letiae, Pons Leciae; deinde: Pons Lambri vel Pons Lambrus) (Italiane: Ponte Lambro),
- Porletia (olim fortasse: Portus Laetitiae) (Italiane: Porlezza),
- Puserbium (alia nomina: Proxervum, Proxerbum, Pruserpium, Proxerpium) (Italiane: Proserpio),
- Pusillianum (alia nomina: Pucillianum, Pusianum) (Italiane: Pusiano),
- Rezaghum (Italiane: Rezzago),
- Rodellum (Italiane: Rovello Porro),
- Rodolum (alia nomina: Rodulum) (Italiane: Rodero),
- Ronagum (Italiane: Ronago),
- Rovelasca (Italiane: Rovellasca),
- Salia (alia nomina: Salla, Sala Comacina) (Italiane: Sala Comacina),
- Schignanum (Italiane: Schignano),
- Solbiatum cum Cagnio (Italiane: Solbiate con Cagno),
- Suricum (alia nomina: Surgum, Suregum, Soregium) (Italiane: Sorico),
- Surmanum (alia nomina: Sormanum) (Italiane: Sormano),
- Stazona (Italiane: Stazzona),
- Tabernarium (alia nomina: Castrum Tabernarii) (Italiane: Tavernerio),
- Tremetiola (Italiane: Tremezzina),
- Trezonum Montis Surici (alia nomina: Trezonum) (Italiane: Trezzone),
- Turatum vel Turate - atis (alia nomina: Turas - atis; etiam: Thuratium) (Italiane: Turate),
- Turnium (Italiane: Torno),
- Vallis Brona (Italiane: Valbrona),
- Vallis de Soldis (alia nomina: Vallis Solida) (Italiane: Valsolda),
- Vallis de Rezzo (alia nomina: Rezzum Cavarniae) (Italiane: Val Rezzo),
- Vallis Intelvina Media (Italiane: Centro Valle Intelvi),
- Vallis Intelvina Superior (Italiane: Alta Valle Intelvi),
- Vallis Morea (alia nomina: Vallis Moreta) (Italiane: Valmorea),
- Velesum (alia nomina: Vellesum, Velexum) (Italiane: Veleso),
- Vetennianum (alia nomina: Vetegnanum) (Italiane: Veniano),
- Vercana (Italiane: Vercana),
- Vergosia (deinde: Fanum Sancti Firmi, Fanum Sancti Firmi Proelii) (Italiane: San Fermo della Battaglia),
- Vertematum cum Minovrio (Italiane: Vertemate con Minoprio),
- Villa Guardia (Italiane: Villa Guardia),
- Vogenzatum seu Vogenzate - atis (alia nomina: Vogenzas -atis.f, Vogonzatium, Vogonzatum, Vogonzas -atis.f) (Italiane: Guanzate),
- Zelbium Montis Nesii (alia nomina: Zelbium) (Italiane: Zelbio).
Municipia abrogata
- Ausacium,
- Civenna,
- Concilium de Rumo (Italiane: Consiglio di Rumo),
- Dretium (Italiane: Drezzo),
- Germasenum (Italiane: Germasino),
- Gironicum (Italiane: Gironico),
- Grabedona seu Grabadona,
- Lemnum (alia nomina: Lemnus) (Italiane: Lenno),
- Mezegrium (Italiane: Mezzegra),
- Parede -is (Italiane: Parè),
- Tremetium (alia nomina: Trametium, Tremesum) (Italiane: Tremezzo).
Fines
Provinciae finitimae
Civitates finitimae
Geographia physica
Morphologia
Montes
Valles
Hydrographia
Flumina
Lacūs
Insulae lacuariae