Chiasmia species ex Ennominis
Animalia — Arthropoda
Subphylum : Hexapoda 
Classis : Insecta 
Subclassis : Pterygota 
Infraclassis : Neoptera 
Superordo : Endopterygota 
Ordo : Lepidoptera 
Macrolepidoptera 
Superfamilia : Geometroidea 
Familia : Geometridae 
Leach, 1815
   
Subdivisiones: Subfamiliae
*Alsophilinae (disputatae)
  • Archiearinae
  • Desmobathrinae (disputatae)
  • Ennominae
  • Geometrinae
  • Larentiinae (sed vide textum)
  • Oenochrominae
  • Orthostixinae
  • Sterrhinae

Geometridae sunt permagna familia papilionum ordinis Lepidopterorum. Eorum nomen ex Graeco γῆ vel γαῖα 'tellus' + μέτρων 'mensura' derivatur, larvas attingens quae terram metiri videntur cum modo gibbo moventur.[1] Familiae sunt 23 000 fere specierum descriptarum,[2][3] quarum plus quam 1400 in sex subfamiliis solum in America Septentrionali endemicae sunt.[1] Una ex notissimis speciebus est Biston betularia, quae res multarum investigationum in genetica multitudinum est. Nonnullae geometridae sunt pestes infamae.

Adulti

Multis geometridae sunt abdomina tenuia et alae latae, quae plerumque prope corpus tenentur, alis posterioribus visibilibus. Ex plurimis partibus typica sunt heterocera: plurimae nocte volant, frenulum habent ad alas coniungendas, et antennae marum saepe plumosae videntur. Sese scaenae immiscere solent, saepe exemplaribus contortis undantibusque in alis ostensis. Alae feminarum Operophterae brumatae, Alsophilae pometariae, aliarumque specierum imminutae sunt.[1] Plurimae mediocres sunt, latitudine alarum circa 3 centimetris, sed earum magnitudines a 10 ad 50 millimetra variant, et nonnullae (e.g., species generis Dysphaniae) maiores sunt. Omnibus sunt bina organa tympanalia distincta in fundamento abdominis, carentibus autem in feminis sine volatu.

Larvae

Nomen Geometridae ex geometra ex Graeco γεωμέτρης 'geometer' derivatur. Quod modum locomotionis larvae vel erucae attingit, quae nonnullis ex cruribus anterioribus aliarum erucarum lepidopterorum carent, solum duobus aut tribus paribus in fine posteriori, contra quinque pares usitatos. Eruca, appendicibus in ambobus corporis finibus praedita, crucibus anterioribus comprehendit dum finem posterorem subducit, tum fine posteriori comprehendut dum ad novam iuncturam obtenditur, ut iter metiri videatur. In multis geometridarum speciebus, erucae sunt circa 25 millimetra longae. Viridis, canae, vel infuscatae esse solent, ac sese a praedatoribus abdunt, in abscedentibus immiscentes vel ramunculos imitantes. Multae, cum sollicentur, erectae immotaeque super crura anteriora stant. Nonnullis sunt gibberes aut fila, aut sese materiá plantarum tegunt. Gregariae sunt, plerumque leves. Aliae lichenibus, floribus, vel polline vescuntur, sed aliae, sicut certae generis Eupitheciae species Havaiianae, carnivorae sunt.

Anno 2019, prima eruca geometrida in electro Baltico a biologis Germanis inventa est, quae, nomine Eogeometer vadens, circa 5 millimetra longa est, et 44 milliones annorum habere aestimatur, ex Eocaeno oriens. Prima indicia subfamiliae Ennominarum fortasse est, praecipue tribús Boarmiinorum.[4]

Systematica

Positiones specierum, quae investigationes anni 1990 sequitur, fortasse exsolescunt. Subfamiliae in seriem phylogeneticam, a maxime basali ad maxime provectam, ad tempus digeruntur. Per traditionem, Archiearinae antiquissimae ex stirpibus geometridarum putabantur, quia earum erucis sunt crura anterioria bene evoluta; nihilominus, Larentiinae veteriores nunc videntur, ut indicant earum plesiomorphiae et sequentia DNA: aut summe basalis geometridarum stirps, una cum Sterrhinis, aut familia separata inter Geometroidea putantur. Nonnullae Archiearinarum species re vera ad alias subfamilias pertinere videntur; in nonnullis quidem speciebus, crura anterioria quae in lepidopteris avitis amissa sunt iterum se evolverunt ut atavismi.[5][6]

Larentiinae: circa 5800 specierum Eupitheciinos comprehendunt, plerumque temperatos, fortasse familiam distinctam.[5][6]

Sterrhinae: circa 2800 specierum, plerumque tropicae, fortasse ad eandem familiam ut Larentiinae pertinentes.[5]

Desmobathrinae: pantropicae.

Geometrinae: circa 2300 specierum descriptarum, plurimae tropicae.

Archiearinae: 12 species; holarcticae, Andes australes, et Tasmania, sed ultimae ad Ennominas pertinere videntur,[6] larvisque sunt omnia crura anterioria quae fieri possunt, quamquam imminuta.

Oenochrominae: in nonnullis studiis, nomen pro "taxon wastebin"? adhibitum generum quae difficilissime digeruntur.

Alsophilinae: pauca genera, defoliatores arborum, ad Ennominas fortasse pertinent, in tribu Boarmiini.[6]

Ennominae: circa 9700 specierum, inter quas nonnullae pestes defoliantes, distributio globalis

Inter genera incertae sedis sunt:

Hydriomena? protrita, ala anterior, holotypus.

Inter fossilia sunt:

Nexus interni

Notae

  1. ↑ 1.0 1.1 1.2 Robin McLeod et al. 2009.
  2. ↑ "Lepidoptera Barcode of Life" 
  3. ↑ Scoble 1999: 1016.
  4. ↑ 4.0 4.1 4.2 Fischer, Michalski, et Hausmann 2019.
  5. ↑ 5.0 5.1 5.2 Õunap, Viidalepp, et Saarma 2008.
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 6.3 Young 2008.
  7. ↑ Cockerell, T. D. A. (1922). "A fossil Moth from Florissant, Colorado". American Museum Novitates 34: 1–2 .

Bibliographia

Nexus externi


Categoriae