Rabindranath Thakur ("Tagore") | |
---|---|
![]() Tagore c. 1915, ti tawen idi kinabaliero babaen ni Jorge V. Ni Tagore ket liniklikudanna ti kinakabalierona, iti panagprotesta iti nadawel a panagpapatay iti Jallianwala Bagh idi 1919.[1] | |
Dagiti salaysay | |
Nayanak | Rabindranath Thakur Mayo 7, 1861 Calcutta, Bengal a Presidensia, Britaniko nga India |
Natay | 7 Agosto 1941 Calcutta, Bengal a Presidensia, Britaniko nga India | (tawen 80)
Trabaho | Mannaniw, mannurat ti ababa a sarita, kompositor ti kanta, nobelista, dramaturgo, manalaysay, ken pintor |
Pagsasao | Bengali, Ingles |
Pakipagilian | India |
Etnisidad | Bengali |
Kangrunaan nga ob-obra | Gitanjali, Gora, Ghare-Baire, Jana Gana Mana, Rabindra Sangeet, Amar Shonar Bangla (ken dadduma pay nga obra) |
Kangrunaan a pammadayaw | Premio Nobel iti Literatura 1913 |
Asawa | Mrinalini Devi (n. 1883–1902) |
Annak | lima nga annak, dua kadagitoy ket pimmusay idi ubbingda |
Kakabagian | Tagore a pamilia |
Pirma | ![]() |
Ni Rabindranath Thakurα[›], naiyulog iti Ingles iti Tagoreβ[›] pannakabalikas (tulong·pakaammo) (Bengali: রবীন্দ্রনাথ ঠাকুর; 7 Mayo 1861 – 7 Agosto 1941),γ[›] parbo a nagan Gurudev,δ[›] ket maysa idi a Bengali nga eroditu a nangsukog ti literatura ken musika iti rehionna. Isu ket ti nangsurat ti Gitanjali ken ti "makaarsagid unay, nasadiwa ken napintas a berso",[2] isu ti immuna a saan nga Europeano a nangabak ti Premio Nobel iti Literatura idi 1913.[3] Iti pannakaipatarus ti daniwna idi ket napanirigan a kas espiritual ken merkurial; ti kasla makapaturog a personalidadna, umay-ayud a buok, ken naisalsalumina a panagkawwes ket nakagun-od iti kasla propeta a reputasion iti laud. Dagiti "elegante a prosa ken naenkantuan a prosa" ket agtultuloy a di naam-ammuan iti ruar ti Bengal.[4] Ni Tagore ket nangiyamammo ti baro a prosa ket dagiti porma ti berso ken ti panagusar ti lokal a pagsasao iti Bengali a literatura, isu a nangwaya daytoy manipud kadagiti tradisional a modelo a naibatay iti klasiko a Sanskrito. Isuna idi ket kaaduan a nakaimpluensia iti panangiyununa kadagiti kasayaatan a kultura ti India iti laud ken ti kasta met iti kultura ti India, ken isu ket sapasap a naipanpanunotan a nalaing a kreatibo nga artista iti moderno nga India.[5]
Isu ket maysa a Pirali Brahmin[6][7][8][9] manipud idiay Calcutta, ni Tagore ket nagsursuart ti daniw manipud idi agtawen ti walo.[10] Idi agtawen ti sangapulo ket innem, isuna ket nangipablaak kadagiti immuna a dandaniwna babaen ti parbo a nagan a Bhānusiṃha ("Leon ti Init"), a rinaraeman dagiti literario a turay a kas dagiti napauten a napukaw a klasiko.[5][11] Isu ket nagturpos kadagiti immuna nga ababa a saritana ken dagiti drama—ken ti panangirebbeng ti nakaipasngayan a naganna—babaen idi 1877. A kas maysa a humanista, unibersalista nga internationalista, ken ti agad-addang a kontra-nasionalista, linikudanna idi ti Raj ken nangitaktakder ti pannakawaya manipud iti Britania. A kas maysa nga eksponente iti Bengal a Renasimiento, isu ket nangiparang-ay ti nawatiwat a kanon a buklen dagiti pinintaan , dagiti panangiladladawan, ken dagiti ginasut a teksto, ken ti dua ribo a kankanta; ti legadona ket agtultuloy idiay patakder a binagonna, ti Unibersidad ti Visva-Bharati.[12]
Ni Tagore ket nangpabaro ti Bengali nga arte babaen ti panangliklikudna kadagiti nasikkil a klasiko a porma ken ti panagliklik kadagiti liguistiko nga estruktura. Dagiti nobelana, sarsarita, kankanta, dagiti sala a drama, ken dagiti salaysay ket nangibagbaga kadagiti topiko a politikal ken personal. Gitanjali (Dagiti Maitieted a Kanta), Gora (Napintas a Rupa), ken Ghare-Baire (Ti Balay ken ti Lubong) ket dagiti kalatakan a naamammuan nga obrana, ken dagiti bersona, dagiti ababa a sarita, ken dagiti nobela ket naidaydayawan—wenno nairaraeman—para kadagiti lirisismoda, kolokialismo, naturalismo, ken saan a masna a pannagipagarup. Dagiti komposisionna ket napilpili babaen ti dua a pagilian a kas dagiti nailian a kanta: ti Jana Gana Mana ti India ken ti Amar Shonar Bangla ti Banglades.
Nangruna nga artikulo: Nasapa a biag ni Rabindranath Tagore |
Ti kaubingan kadagiti sangapulo ket tallo a nabibiag nga annak, ni Tagore ket naipasngay idi diiay mansion ti Jorasanko idiay Calcutta, India kadagiti nagannak a ni Debendranath Tagore (1817–1905) kenn ni Sarada Devi (1830–1875).ε[›][13] Ti pamilia a Tagore ket naindayegan idi las-ud ti Bengal a Renasimiento a nangrugi idi panawen ni Hussein Shah (1493–1519). Ti kasisigud a nagan ti idi ti pamilia a Tagore ket Banerjee. Gaputa isu idi ket dagiti Brahmin,dagidi kaputotanda ket naibagbaga idi a kas ‘Thakurmashai’ wenno ‘Nasantuan nga Apo’. Idi las-ud ti Britaniko a panagturay, nagtaltalinaed daytoy a nagan ket narugrugian a nabigbig a kas Thakur ken dimtengan ti pannaka-anglisado ti nagan ti pamilia iti Tagore. Dagiti pariarka ti pamilia a Tagore ket dagiti Brahmoa nangbangon ti Adi Dharm a pammati. Ti loyalista a "Prinsipe" Dwarkanath Tagore, a nagpatpatrabaho kadagiti mangimaton ti estado a Europeano ken nangbisbisita kenni Victoria ken dagiti dadduma pay a kaarian, ket isu idi ti apongna iti bangir ti amana.[14] Ni Debendranath ket nangiyannurot kadagiti Brahmoista a pilosopia nga intaktakderan babaen ti gayyemna a ni Ram Mohan Roy, ken nagbalin a nakaipatengngaan ti isip iti Brahmo a kagimongan kalpasan ti ipupusay ni Roy.[15][16]
((cite news))
: Ad-adu ngem maysa kadagiti |accessdate=
ken |access-date=
ti nainaganan (tulong)
Dagiti panagusig
Audiobooks
Dagiti pannakisinnarita
Dagiti teksto