Kleder ([ˈkleː.dɛr]) zo ur gumun e Bro-Leon hag eus departamant Penn-ar-Bed, e gwalarn Breizh.
Anv
- Bernard Tanguy ː parrochia de Cleder, 1282, e-tro 1330[2].
- Erwan Vallerie ː Cleder, 1282, 1516, 1709[3]
- Gerdarzh
Hervez ur vojenn e teufe eus anv sant Ke, ur manac'h eus Iwerzhon deuet da Vreizh er Vvet kantved, savet gantañ ur manati e Kleder. Sant-paeron ar barrez eo bet.
Bernard Tanguy ː emañ gant parrez Kleder anv ur sant brezhon eus Kernev-Veur (ma tremen evit unan eus mibien ar roue Brychan eus Kembre), anv-diazez St. Clether (Seyncleder e 1429, ecclesia Sancti Clederi e 1261). Ne vez ket lidet ken e Kleder. Sant Pêr en eus kemeret e blas, ha gantañ Sant Ke-Colledoc..."
En gul e gastell e zaou dour hag e ziv siminal en aour, digoret ha goulaouet en gul, un aerouant en sabel difoupant diouzh an nor, heuliet ouzh kab gant teir artichaodenn en argant treustellet hag ouzh beg gant ur ginerminig en argant.
- Disklêriet er prefeti d'an 28 Mezheven 1978.
Istor
Tud eus ar gumun a gemeras perzh en Emgann Kergidu d'ar 24 a viz Meurzh 1793 e-kichen Plougouloum ; un dell-gastiz a 13 450 lur a voe paeet gant ar gumun edan 24 euriad[4].
- Mervel a reas 237 gwaz eus ar gumun, da lâret eo 4,55% eus ar boblañs e 1911, abalamour d'ar brezel[5].
- Hervez monumant ar re varv, 41 soudard eus ar gumun a varvas war an talbenn. 17 Klederiad a varvas evit abegoù all (bombezadegoù...).
- Daou vugel, Jeanne hag Yves Béchu, 13 ha 9 vloaz, a voe lazhet d'an 30 a viz Du 1942 e Kreac'hwaleg gant ur soudard troet da sot[6].
Lazhadeg an 8 a viz Eost 1944
- E-kerzh an noz e voe dihunet annezidi ar bourk gant trouz ur golonenn kirri-tan. Un nebeud tud a yeas e-maez eus o zi, o soñjal e oa Amerikaned: soudarded alaman e oa e gwirionez, o tont eus Kastell-Paol ha Trelaouenan hag o vont da Bloueskad. Evit abegoù dianav e krogjont da dennañ war an tiez tro-dro. Un den a voe gloazet gant ur boled. Mont a rejont kuit war-dro 7e vintin.
- Da 8e30 vintin en em stalias er bourk soudarded alaman all. Strolladoù soudarded all a blantas o reuz er maezioù tro-dro, en ur lakaat tan en atantoù hag en eostoù. Pemp gwaz a voe fuzuilhet ouzh ur c'hleuz e-kichen antre ar bourk, war hent Ploueskad. Unan all a voe lazhet e Penn al Lann Kerizur. Soudarded alaman a yeas goude da Skol ar Baotred evit tapout c'hwec'h den: unan a voe lazhet diouzhtu, ar pemp all a voe kaset betek Ploueskad el lec'h ma voent lezet da vont. E Kroazabandu e voe gwallet ur vaouez ha lazhet anezhi asambles gant he mab 15 vloaz. War-dro kreisteiz e voe tapet daou waz all a oa gloazet ha fuzuilhet anezho er bourk. Tennet e voe gant an Alamaned war atantoù Kreac'h-Avel: lazhet e voe gant ur boled ur gwaz a oa deuet da lazhañ an tan a oa krog en tiez. Ur gwaz all eus Ploueskad a voe lazhet e-kichen bourk Kleder, goude ma vije bet tennet warnañ pa glaske lammat a-us d'ur c'hleuz evit kuzhat.
- 13 den a voe lazhet en deiz-se, 12 eus Kleder en o zouez. Chom a ra amsklaer abegoù al lazhadeg: hervez medisin ar gumun, an aotrou Le Méhauté, a ouie alamaneg, o dije lavaret ar soudarded alaman e vije bet tennet warno nepell diouzh Kleder. O vont war-zu Brest e oant, o kilañ dirak araokadennoù an arme amerikan. Dieubet e voe Kleder gant ar re-se un devezh goude, d'an 9 a viz Eost 1944, war-dro 3e goude kreisteiz.
Goude an Eil Brezel-bed
.svg)
Bro-Leon
