An Uhelgoad
Al lenn hag ar bourk
Anv gallek (ofisiel)	Huelgoat
Bro istorel	Kernev
Melestradurezh
Departamant	Penn-ar-Bed
Arondisamant	Kastellin
Kanton	an Uhelgoad (betek 2015) Karaez (abaoe 2015)
Kod kumun	29081
Kod post	29690
Maer Amzer gefridi	Jacques Thepaut 2021-2026
Etrekumuniezh	Menez Are Kumuniezh
Bro velestradurel	Kornôg Kreiz-Breizh
Lec'hienn Web	Ti-kêr
Poblañsouriezh
Poblañs	1 405 ann. (2020)[1]
Stankter	94 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù lec'hiañ	48° 21′ 54″ Norzh 3° 44′ 37″ Kornôg / 48.365, -3.743611
Uhelderioù	kreiz-kêr : 175 m bihanañ 92 m — brasañ 267 m
Gorread	14,87 km²
An Uhelgoad
kemmañ

An Uhelgoad a zo ur gumun eus Bro-Gerne, e Menez Are, e departamant Penn-ar-Bed, e kornôg Breizh. Penn kanton e oa betek 2015.

En gul e garv tremenant en aour; e gab kommet en geoted karget gant ur vrizhenn erminig en aour hebiaet gant div garpenn en aour ivez, treustellet tal-ouzh-tal; ur c'houdreustell en aour war al lodennadur. Ger-ardamez: Ar mein kalet hag ar stêrioù arc'hant Aozer: Bernard Le Brun Diviz-kêr: 24 a viz Eost 1977

• Ne gaver ket pikol tra a denn d'an Henamzer en Uhelgoad nemet al lenn, diwar ziouer a furchadennoù hag a enklaskoù moarvat. Koulskoude, dre ma n'emaer ket pell diouzh an hentoù pouezus a voe savet da vare ar Romaned ez eur techet da grediñ e veze darempredet an dachenn a ya d'ober parrez an Uhelgoad hiziv gant soudarded Roman. Soñjal a reer e oa bet Romaned o chom er c'hamp a vez graet « kamp Artus » anezhañ.

• Emsavadeg ar Bonedoù ruz: anavezet eo ar barrez evit fedoù liammet gant dispac'h ar bonedoù ruz e 1675. Un digoll a 800 lur a voe paeet gant ar barrez d'an aotrou Le Moyne de Trevigny goude tagadenn e gastell e Sant-Hern d'an 11 a viz Gouere 1675 e-pad an emsavadeg^[2].

• Mervel a reas 93 gwaz eus ar gumun abalamour d'ar brezel, eleze 4,36% ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911^[3].

• Mervel a reas 54 den ag ar gumun abalamour d'ar brezel^[4].
• D'an 20 a viz Even 1940 e tegouezhas al lu alaman en Uhelgoad^[5].

• 
  Stourmerion ag ar Rezistañs en Uhelgoad
• 
  Karr hobregonet M 20 stadunanat en Uhelgoad

• Dieubet e voe an Uhelgoad gant lu ar Stadoù-Unanet ha stourmerion ar Rezistañs goude emgannoù ouzh an Alamaned d'ar 5 ha d'ar 6 a viz Eost 1944.

• Lazhet e voe ur serjant eus ar gumun e Muchon d’an 1 a viz C'hwevrer 1951^[6].

• Mervel a reas daou vilour eus ar gumun^[7].

• Lazhet e voe ur serjant eus ar gumun d’an 10 a viz Du e 1955 en El Milia (departamant Konstantin)^[8].

Un tamm-mat a reier iskis ha brudet a gaver en dro d'an Uhelgoad. En o zouez...

Ar Roc'h 'gren, ur pezh karreg bras-divent, chomet eus ar mare ma veze korvoet greunit er vro, un esperadenn a vaen er c'hoad, zo 137 tonenn a bouez enni! Bras-eston eo he ment: 7 metr hirder, 3 m uhelder ha 2,80m ledander. Diazezet eo war ur c'her moan 90 cm hed a ro an tu dezhi da brañsellat un tamm pa bouezer gant e gein.

War lein ar roc'h e c'haller gwellet toulloù. Klotan a reont gant al lec'hioù ma veze lakaet gennoù houarn; d'ar mare ma veze korvoet ar greunit en Uhelgoat o doa klasket mengleuzierien faoutañ anezhi.

Dont a ra an anv-gwañ "ruz" eus ar ger galianek "roudos". Soñjal a reer e oa bet savet ar pont-se da vare an Osismied, ur bobl c'halian eus strollad Kelted Arvorig. Vorgium (Karaez) e oa o c'hêr-benn.

Artuz zo un adstumm eus Arzhur, un aotrou breton, difenner ar pobloù kelt eus Breizh hag eus inizi Breizh-Veur e deroù ar VIvet kantvet. Hervez ar vojenn e kouske Artuz en toull-se gant un nebeud eus e geneiled varc'heien feal. Gwa d'an neb a zihune anezhañ hep abeg, hennezh ne chome ket bev. Rak ne ranked direnkañ ar Roue mojennel-se nemet pa veze e vro en arvar. A-benn ar fin e adstagas gant ar stourm asambles gant e varc'heien evit adsevel Rouantelezh Breizh lakaet en arvar gant ar Saozon.

Erruout a ra ar stêr Arc'hant en Toull Don; en em deuler a ra-hi meur a vetr dindan hon treid. Ruziañ a ra an dour a-wechoù abalamour da liv ar c'hlegerioù.

Ul lec'h boemus eo.

Menaj ar Werc'hez zo bet krouet gant ur berniad reier bras. Ar mein, krignet gant ar dour-ruilh, o deus kemeret stummoù iskis. Gant un tamm ijin e c'haller gwelet armoù-kegin eus menaj ar Werc'hez: ur pofer, ul loa-gog, ur ribod, ur vegin.

• War lez ar Stêr Arc'hant emañ an Uhelgoad.

• 1919 : Victor Segalen, skrivagner

Muioc'h a restroù diwar-benn

An Uhelgoad

a vo kavet e Wikimedia Commons.

• (br) an Uhelgoad war lec'hienn Geobreizh
• Ti an Douristed
• Mengleuzioù kozh Lokmaria hag an Uhelgoad
• Pajenn an Uhelgoad war lec'hienn ar Gumuniezh Kumunioù
• Lec'hienn brevez war an Uhelgoad