Bandera d'Aghjacciu
Ghjastemma d'Aghjacciu
A citadella d'Aghjacciu

U dialettu aghjaccinu (o dialettu aiaccinu) hè una varianti di u gruppu corsu-liguri, chì voli dì un dialettu corsu mischiatu cù u liguri.

Zona di transizioni

[mudificà | edità a fonte]

Trà cismontincu e pumontincu

[mudificà | edità a fonte]

A i marghjini (à nordu è sudu) di questa dividenti vi hè una zona intermedia di transizioni ind'i quali vi sò alcuni caratteristichi assimilabili à ciascunu di i gruppi, nun chì par altri particularità lucali. Sò di transizioni trà quelli cismontinchi i dialetti di a zona trà Piana à Calcatoghju è di a Cinarca cù Vizzavona (chì prisentani àd esempiu esitu verbali in chjamarìa cumu à u sudu), nun chì quelli di u Fiumorbu trà Ghisunaccia è Ghisoni (fiumorbacciu, chì prisenta a cacuminali) è trà quelli pumontinchi l'aghjaccinu (aiaccinu, veru crughjulu di mesculenze, ma cù una basa pumontinca è u -ll→-dd- cacuminali in fine di parulla, prununcia netta di -ghj-, plurali femminili in -i, cani è accattà è micca ghjacaru è cumprà, ellu/ella è micca eddu/edda; picculi variazioni: sabbatu>sabbitu, u li dà>ghi lu dà; sillaba finali spessu truncata è accentata: marinari>marinà, panatteri>panattè, castellu>castè, cuchjari>cuchjà) è i dialetti di a Gravona (chì però almenu in a parti meridiunali anu caratteru più spiccatamenti pumontincu), u bastelicacciu (chì sarebbe pumontincu ma prisenta alcuni particularità cù u so tipicu rotacisimu: Basterga).

Radice ligura e influenza francesa

[mudificà | edità a fonte]
Vucabulariu in dialettu aghjaccinu cù a traduzione francesa.
Vucabulariu in dialettu aghjaccinu cù a traduzione francesa.

Aiacciu fù custruita da i ghjenuvesi, più tardi i corsi si stabilini cù i ghjenuvesi, furmendu questu particulari dialettu trà lingua corsa è lingua ligura, influenzatu da u francesu.

Pruverbi aghjaccini

[mudificà | edità a fonte]

Esempi di testi scritti in dialettu aghjaccinu

[mudificà | edità a fonte]

(Parlata Aghjaccina, cittatina e paisana : A dilla franca ancu Rughjeru Miniconi)

Esempi

[mudificà | edità a fonte]
Talianu Ligure Aghjaccinu Corsu Ghjenuvese
scorpione scurpiun/tancuva scurpione scorpion/tancoa
sornione farzzun surnione amaliçiòu
nuvola nivura nulu nûvia
flemma sgrachjun caghjarone paciöra
caldo cardu callu câdo
senza séinzza senza sénsa
nebbia fumacciun nebbia nébia
servitore sirvéinti/sirvitù servente servitô
candela candera candella candéia
albero abeù arburu èrbo
madonna maronna madonna madònna
maledizione malidizziun maladizzione malediçión
seta saièta seta séia
pelliccione pillicciun pilliccione pelìssun
indolente caiornu michelazzu pötrón
abisso ghjalatrun botru abìsso
capo patrun patrone càppo
gioielliere ghjuelliè giuellieru gioielê
cavalla ghjuméinta cavalla cavàlla
regolazione réigulaméintazziun rigulazione regolamentaçión