· novenbre · diçenbre

El 12 de otobre el ze el 285° dì dal scumìsio de l'ano drio del całendàrio gregorian e el 286° inte i ani bizesti. Par rivar al cao de l'ano ghe vołe oncora 80 dì.

• 19 v.C. – El gnen inaugurà a Roma l’Altare a ła Fortuna Redux
• 1279 – Nichiren scrive el Dai-Gohonzon
• 1398 – El gnen firmà el tratà de Salynas
• 1492 – Cristòforo Cołonbo descuerze l'Amèrica
• 1582 – Sto dì cuà no el eziste inte el całendàrio gregorian: par re-linear el całendàrio a łe stajon, i dì dal 5 al 14 de otobre del 1582 i vien saltai
• 1654 – La sità de Delft ła vien in granda parte desfada da l'esplozion de un imagazenamento de pólvare da sparo: i more pì de un sentenaro de persone e miłiari i resta ferii
• 1773 – El primo Ospedałe psichiàtrego d'Amèrica l vien verzesto in Virginia
• 1792 – Prima sełebrasion del Columbus Day inte i USA, ła vien fazesta a New York
• 1810 – Primo Oktoberfest: i reałi de Baviera i invita i sitadini de Monaco a unirse a łe sełebrasion par el maridauro del prìnsipe Ludovico de Baviera co ła prinsipesa Tereza de Sasònia-Hildburghausen
• 1822 – El Braziłe el devien in magnera formałe indipendente dal Portogało; Don Pedro el vien proclamà inperatore del Braziłe
• 1847 – Ernst Werner von Siemens el fonda ła Siemens AG
• 1859 – Joshua A. Norton, che el se ghea autonomenà "inperatore dei Stati Unii", el "órdena" al Congreso de desòlvarse
• 1928 – El polmon de aciàio el vien doparà par ła prima volta inte l'Ospeałe par Putełi de Boston
• 1931 – Gulielmo Marconi da Roma traerso i trasmetitori de Coltano el ghea invià el segnałe ràdio che el ghea lumenà el Cristo Redentore de Rio de Janeiro, dimostrando ła fidabiłità e de l'inportansa de łe comunicasion ràdio intercontinentałi
• 1933 – La cazerma disiplinare de l'Ezèrsito statunitense su l'Ìzoła de Alcatraz, ła vien cronpada dal Departemento de ła Zustìsia dei Stati Unii che el projeta de trasmudar l'ìzoła inte un penitensiàrio federałe
• 1964 – L'Unione Soviètega ła lansa ła sonda Voschod 1 in òrbita terestre
• 1968
  • I Zughi de ła XIX Ołinpìade i se verze ufisalmente a Sità del Mèsego
  • La Guinea Ecuatoriałe ła se indipendentiza da ła Spagna.
• 1970 – Guera del Vietnam: el presidente Richard Nixon el anunsa che i Stati Unii i retirarà 40.000 soldai entro Nadałe
• 1972 – In viajo verso del ponto de stasionamento inte el Golfo del Tonchin, inte ła portaèrei USS Kitty Hawk ła s-ciopa na risa co sfondo rasiałe che ła coinvolze pì de 100 marinari. Cuazi 50 i sarà ferii
• 1976 – La Repùblega Popołare Cineze ła anunsa che Hua Guofeng el sarà el sucesore de Mao Tse-tung cofà presidente del Partio Comunista Cineze
• 1983 – L'ex primo ministro japoneze Kakuei Tanaka el vien reconosesto colpévołe de gaverse metesto in scarseła 2 miliardi de dòłari da ła Lockheed Corporation e el vien condanà a 4 ani de prezon
• 1984 – Margaret Thatcher ła soravive a un atentà de l'IRA che ła gavea fato s-ciopar na bonba inte el congreso del Partio Conservatore. Łe more 5 persone
• 1994 – La NASA ła perde el contato ràdio co ła sonda Magellano co che ła zera drio adentrarse inte l'atmosfera de Vènere (astronomia)
• 1998 – El Congreso dei Stati Unii el aprova ła Digital Millennium Copyright Act
• 1999 –

• Un colpo de Stato miłitare guidà dal zenerałe Pervez Musharraf, el tołe el controło in Pakistan e el deroca el goerno del primo ministro Nawaz Sharif
• El nase ufisalmente el siemiliardèzemo èsaro uman inte ła tera.

• 2002 – Atentà de Bałi del 2002 – a Bałi, dei teroristi i fa s-ciopar de łe bonbe in du nightclub de Kuta, copando 202 persone e ferìndoghene pì de 300
• 2009 – Ratìfega del Tratà de Lisbona da parte de ła Połònia
• 2017 – I Stati Unii i anunsa el so retiro da l'UNESCO, incolpando l'organizasion de èsar "anti-israełe". Sta mezura ła gavarà efeto partindo dal 31 de disenbre del 2018, anca se el paeze el continuarà vegner raprezentà inte ła sde de l'organizasion parché el mantegnarà saldo el so status de oservador. Poche ore dopo, anca Israełe el ghea anunsà el so retiro da l'organizasion.
• 2019 – Eliud Kipchoge el ze el primo atleta che el core ła maratona co un tenpo soto de łe 2 ore

• 1935 – Luciano Pavarotti

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so 12 de otobre