Kitaibaraki(yaponcha: 北茨城市Kitaibaraki-si?) Yaponiyaning Ibaraki prefekturasida joylashgan shahar. 2020-yil 1-iyul olatiga koʻra, shaharning 17, 034 xonadonida 41,750 kishi istiqomat qiladi va har bir kvadrat kilometrga 220 kishi toʻgʻri keladi. 65 yoshdan oshganlar aholining 34.6% ini tashkil etadi[1]. Shaharning umumiy maydoni 186.80 km².
Geografiyasi
Kitaibaraki Ibaraki prefekturasining shimolida joylashgan boʻlib, shimolda Fukusima prefekturasi va sharqda Tinch okeani bilan chegaralangan. Nomidan koʻrinib turibdiki, bu Ibarakidagi eng shimoliy shahar. Umumiy hududning taxminan 80% togʻli oʻrmonlardan iborat. Sharqiy mintaqa esa Okita va Saton daryolari boʻylab keng ochiq tekislik bilan okeanga qaragan past yerlar hisoblanadi. Bu prefektura poytaxti Mito shahridan taxminan 57 kilometr shimoli-sharqda joylashgan.
Kitaibaraki nam kontinental iqlimga ega, yozi issiq va qishi qattiq qor yogʻishi bilan ajralib turadi. Kitaibarakidagi oʻrtacha yillik harorat 13,0 °C. Yillik oʻrtacha yogʻin miqdori 1435 mm, sentyabr esa eng nam oy hisoblanadi. Eng yuqori harorat avgustda 24,2 °C atrofida, eng pasti esa yanvarda, 2,9 °C atrofida boʻladi[2].
Demografiya
Yaponiya aholini roʻyxatga olish maʼlumotlariga koʻra[3], Kitaibaraki aholisi soʻnggi 70 yil ichida biroz oʻzgargan.
Aholining oʻsishi
Yil
Aholi
±%
1920
38,559
—
1930
37,829
−1.9%
1940
37,718
−0.3%
1950
55,169
+46.3%
1960
60,567
+9.8%
1970
48,323
−20.2%
1980
47,67
−1.4%
1990
51,093
+7.2%
2000
51,593
+1.0%
2010
47,026
−8.9%
2020
41,801
−11.1%
Tarixi
Ritsuryo tizimiga koʻra, Kitaibaraki hududi Tokaydo viloyatining shimoliy uchi boʻlib, Hitachi provinsiyasining bir qismi boʻlgan. 1889-yil 1-aprelda zamonaviy munitsipalitetlar tizimining oʻrnatilishi bilan Otsu va Hirakata shaharchalari va Kitanakago qishlogʻi yaratilgan. Hudud Dzyoban koʻmir konlarining bir qismi boʻlgan va koʻmir konlari XX asr boshlarida ishlab chiqilgan. Kitanakago 1925-yil 1-yanvarda Isohara shaharchasiga aylandi. 1956-yil 31-martda Otsu, Hirakata, Isohara shaharchalari hamda Sekinan, Sekimonto va Minaminakago qishloqlari birlashib, Kitaibaraki shahrini tashkil qildi. Shahar 2011-yilgi Tohoku zilzilasidan kelib chiqqan sunami tufayli jiddiy zarar koʻrgan[4].
Hukumat
Kitaibaraki toʻgʻridan-toʻgʻri saylanadigan mer va 19 aʼzodan iborat bir palatali shahar kengashiga ega boʻlgan mer-kengash shakliga ega. Kitaibaraki qoʻshni Takahagi bilan birgalikda Ibaraki prefekturasi assambleyasiga ikki aʼzodan hissa qoʻshadi. Milliy siyosat nuqtai nazaridan, shahar Yaponiya Diet quyi palatasining Ibaraki 5-okrugiga kiradi.
Iqtisodiyoti
Savdo Edo davrida Tanagura avtomagistrali boʻylab rivojlanadi, u „Tuz yoʻli“ deb ham ataladi. Kitaibaraki Edo davrining oxirida suv tashish va koʻmir qazib olish uchun portlar bilan gullab-yashnagan hudud boʻlgan. Kitaibaraki hozirda yengil ishlab chiqarishga ega mintaqaviy savdo markazidir. Shaharda JX Nippon Mining & Metals Corporation, Nichia Steel Works, NOK Corporation va Fuso Pharmaceutical Industries kompaniyalarining yirik zavodlari mavjud. Meydzi davridan Syova davrining oʻrtalarigacha iqtisodiyotning asosiy tayanchi boʻlgan Dzyoban koʻmir koni 1976-yilda yopildi. Otsu baliq ovlash portidan tijorat baliq ovlash, ayniqsa baliqchi baliqlari ham mahalliy iqtisodiyotning omili hisoblanadi.
Taʼlim
Kitaibarakida shahar hukumati tomonidan boshqariladigan 12 ta davlat boshlangʻich maktabi va beshta davlat oʻrta maktabi va Ibaraki prefekturasi taʼlim kengashi tomonidan boshqariladigan bitta davlat yuqori maktabi mavjud.
Transporti
Temir yoʻl
JR East — Dzyoban liniyasi
Minami-Nakago — Isohara — Otsuko.
Magistral yoʻl
Dzyoban tezyurar yoʻli — Kitaibaraki almashinuvi, Nakago xizmat koʻrsatish hududi, Sekimoto toʻxtov hududi
Manzarali Izura qirgʻoq chizigʻi Otsu baliq ovlash porti yaqinida joylashgan. Bu hudud Rokkaku-do, Tensin Okakura tomonidan qurilgan olti qirrali qizil uy bilan mashhur edi. Muntazam ravishda yangilanib turadigan eksponatlarga ega Tensin memorial muzeyi tashrif buyuruvchilarga yapon sanʼatining turli maktablariga kuzatishni taklif etadi. Izura sohilidagi toʻlqinlarning ovozi Yaponiya Atrof-muhit vazirligi tomonidan Yaponiyaning 100 ta tovush manzaralaridan biri sifatida roʻyxatga olingan[6]
Udzo Noguchi memorial muzeyi
Festivallar
Hanazono ziyoratgohidagi Sasara — bu 900 yillik anʼanaga ega boʻlgan Sisi May (sher niqobi bilan marosim raqsi). Ushbu raqsni har yili 5-may kuni Hanazono ibodatxonasida koʻrish mumkin.
Ofuna-Matsuri dengizchilar festivali har besh yilda bir marta oʻtkaziladi. May oyining birinchi dam olish kuni, festival katta baliq ovlash va dengiz changalidan himoya qilish uchun ibodatdir. Bezatilgan kema dengizchilar tomonidan shahar orqali sinto ziyoratgohi tomon tortiladi. Festival oxirgi marta 2014-yilda oʻtkazilgan.
16-avgust — Obonning oxirgi kuni (oʻliklar bayrami). Shu kuni ertalab soat 6 atrofida Obonni nishonlayotgan oilalar BonbuneNagasi uchun Otsu portiga yigʻilishadi. Portda sabzavot bilan toʻldirilgan miniatyura baliq ovlash qayiqlari namoyish etiladi, soʻngra oʻliklarning ruhlarini uyga olib borish uchun chiroqlar chiqariladi.
Kitaibaraki fuqarolar festivali har yili avgust oyining oxirgi shanbasida oʻtkaziladi. Raqs tanlovi va otashinlar oʻtkaziladi.
Noyabr oyining boshida Otsu portida „Udzo no Sato Minato Matsuri“ (port festivali) boʻlib oʻtadi. Oziq-ovqat va oʻyin doʻkonlari bilan bir qatorda turli xil madaniy koʻrgazmalar mavjud. Bundan tashqari, baliqchi baliqni qanday bezatishi haqida koʻrsatma mavjud.
.svg){kind=logo}
