Ovo je članak o godini 1687.

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	16. vijek – 17. vijek – 18. vijek
Decenija:	1650-e 1660-e 1670-e – 1680-e – 1690-e 1700-e 1710-e
Godine:	1684 1685 1686 – 1687 – 1688 1689 1690

*Philosophiae Naturalis Principia Mathematica*

**1687. po kalendarima**
Gregorijanski	1687. (MDCLXXXVII)
Ab urbe condita	2440.
Islamski	1098–1099.
Iranski	1065–1066.
Hebrejski	5447–5448.
Bizantski	7195–7196.
Koptski	1403–1404.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1742–1743.
• Shaka Samvat	1609–1610.
• Kali Yuga	4788–4789.
Kineski
• Kontinualno	4323–4324.
• 60 godina	Yin Vatra Zec (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11687.
p • r • u
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1687 (MDCLXXXVII) bila je redovna godina koja počinje u srijedu po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u subotu po 10 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.

1687 na Wikimedijinoj ostavi

Događaji

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

januar - Austrijski dvor uputio svog predstavnika u Dubrovnik, kao znak protektorata^[1]. To je Dominiko Koradini koji će stupati u kontakte sa Hercegovcima^[2].
Nakon gubitka Budima, Osmanlije su osnovale Beogradski pašaluk, pod komandom muhafiza u rangu vezira i sa samostalnom defterhanom.^[3]
februar/mart - Patrijarh Arsenije III boravi u Komarnu^[4].
mart - septembar - U Eperješu (Prešovu) pogubljena 24 protestanta (Antonio Caraffa na čelu vanrednog suda).

April/Travanj – Jun/Lipanj

4. 4. - Kralj James II izdao Deklaraciju indulgencije koja predviđa slobodu religije i poništenje kaznenih zakona protiv katolika i nekih protestanata.
6. 5. - Higashiyama je novi japanski car (do 1709).
maj-jun - Rusko-turski rat 1686.-1700. - Krimske bitke: neuspeli prvi rusko-kozački pohod prema Perekopu, do kojeg nisu ni stigli.
9-10. 6. - Hrvatski sabor izabrao svetog Josipa za nebeskog zaštitnika hrvatskog kraljevstva, odnosno hrvatskog naroda.
jun, krajem - Dabrovi ratovi: Francuzi sa Huronskim saveznicima napali Senece^[5].

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

5. 7. - Objavljeni Njutnovi Philosophiae Naturalis Principia Mathematica, temelj moderne fizike.
23. 7. - Morejski rat: iskrcavanje mletačkih snaga kod Patrasa i zauzeće grada nakon što su poraženi Turci. Zatim padaju tvrđave Moreja i Rumelija na ulazu u Korintski zaliv, Lepanto, Korint, Kastel Torneze, Mistra^[6].
4. 8. - Ivan Mazepa postaje hetman Levoobalne Ukrajine (do 1708) nakon što je potisnuo Ivana Samojloviča.
12. 8. - Mohačka bitka (kod Nađharšanja, "brda Zmajeva") je težak osmanlijski poraz: Karlo Lorenski je porazio vojsku velikog vezira Sari Sulejman-paše - dolazi do pobune u osmanskoj vojsci.
18. 8. - Mletački Senat dao 1.400 lira za restauraciju pravoslavne crkve sv. Nikole u Puli^[7].
21. 8. - Mlečani, Francesco Morosini i Otto Wilhelm von Königsmarck, slomili Turke na Moreji (Peloponezu), kojima je ostala samo Monemvasija^[8].
23. 8. - Mletačko-uskočki napad na Duvno, poginuo vojvoda Stojan Janković^[1]. Pre ovoga, Janković je napadao i Mostar, "popalio današnji Prethum, mahale Džabovinu i Rajevinju, ali preko stare ćuprije nije mogao preći"^[9].

septembar - Mogulski vladar Aurangzeb potčinio Sultanat Golkonda, poslednji od Dekanskih sultanata.
ca. rujan-listopad? - U Hrvatskoj oslobođeni, Kostajnica, Novi na Uni, Zrin (vojsku u užoj Hrvatskoj vodio ban Nikola Erdödy)^[10].
12. 9. - Austrijanci osvojili Sombor.
septembar, polovinom - General grof Johann Heinrich von Dünewald, komandant austrijske vojske između Save i Drave osvojio Voćin (Šarengrad) kod Iloka^[11].
18. 9. - Abaza Sijavuš-paša novi veliki vezir, nije u stanju smiriti vojsku (ubijen u februaru) - raniji vezir Sari Sulejman-paša je pogubljen.
21. 9. - Mlečani se iskrcali u Pireju (Porto Lion)^[12].
26. 9. - Partenon teško oštećen u mletačkoj opsadi.
28. 9. - Turski garnizon u Atini se predao nakon što je poražen pokušaj deblokade iz Tebe.
septembar, krajem - Dinevald i grof Ivan Drašković osvojili Valpovo i Osijek. Srbi iz Srema i kaluđeri beže preko Save u Šabac i na Cer (vraćaju se godinu dana kasnije)^[11]^[13].
30. 9. - Mlečani (Girolamo Cornaro) i lokalni ljudi osvojili Herceg Novi nakon jednomjesečne opsade^[14]. Kasnije će zauzeti Carinu između Dubrovnika i Trebinja, i ući u Cavtat, zbog čega Dubrovčani pomažu Turcima^[1].

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

listopad - Seoba Hrvata iz Rame 1687.: uskočki odred prodro do Rame^[1], franjevci i dio katolika odlaze za njima u Sinj, donose sliku Gospa Sinjska.
oktobar - U Kataloniji počinje Pobuna Baretina (Revolta dels Barretines), revolt pretežno seoske sirotinje zbog kvartiranja vojnika nakon loše žetve.
oktobar, polovinom - Dinevald osvaja Orahovicu i Požegu, ulazi u napušteni Vukovar, zatim u Erdut, Palanku i Đakovo^[11].
27. 10. - Ugovor iz Balázsfalvija između Karla Lorenskog i Mihalja I Apafija: priznaje se nezavisnost Erdelja u zamenu za pomoć vojsci.
oktobar, krajem - Dinevald zauzima Cernik, Pakrac, Kamengrad, Belu Stenu i Kraljevu Veliku^[11].
31. 10. - Umro zagrebački biskup Martin Borković.
8. 11. - Sultan Mehmed IV zbačen (ranije se u Beogradu pobunili janičari i došli u Carigrad^[2]). Postavljen brat Sulejman II (do 1691). Mustafa Ćuprilić nakratko postao drugi vezir.
10. 11. - Ugarski sabor u Požunu prihvata Habsburge za nasledne vladare. Na ovom saboru je ukinut članak Zlatne bule Andrije II. (1222.) koji je dozvoljavao pobunu protiv neustavne kraljeve vlade^[10] - habsburški apsolutizam. Car obećava ugarskom i hrvatskom plemstvu da će krajišnici postati kmetovi^[15].
novembar/decembar - Kuči razbili jednu kaznenu ekspediciju skadarskog Sulejman-paše Bušatlije, previranje među istočnohercegovačkim plemenima^[1].
4. 12. - Mletačka Republika uvodi novac liretta za Dalmaciju i Albaniju^[16].
9. 12. - Mali carević Josip proglašen za ugarsko-hrvatskog kralja.
17. 12. - Osvojen Eger.
decembar - Osvojen Petrovaradin^[11] (Maximilian II. Emanuel).
zima 1687-88 - Hrišćani iz Srema i Bosne se preseljavaju u okolinu Darde u Baranji i oko Đakova^[11].

Kroz godinu

Srbi iz temišvarskog kraja digli ustanak protiv Turaka, kapetan Novak Petrović sa 4.892 vojnika prelazi preko Tise u Bačku^[17].
1687-89 - Srbi se u velikom broju preseljavaju u Bansku i Karlovačku vojnu granicu (okolina Petrinje, Skrada, Vojnića, Krstinje i Budačkog); zagrebački biskup ove godine naselio Srbe u Bović i Kirin^[18].
Pod vođstvom franjevaca opservanata, mnogi Bunjevci iz Primorja, Hercegovine i Bosne se doseljavaju u Suboticu i okolinu^[17].
Savatije Ljubibratić, zahumski i poluhercegovački mitropolit u Tvrdošu, se ističe u borbi protiv Osmanlija^[18].
Episkop Dionisije okupio hercegovačka plemena protiv Turaka uz Mlečane^[2].
Jegen-paša, bivši rumelijski beglerbeg se odmetnuo od novog sultana, zlostavlja stanovništvo u Makedoniji^[19].

Rođenja

Glavni članak: :Kategorija:Rođeni 1687.

27. 1. - Balthasar Neumann, arhitekta († 1753)

Smrti

Glavni članak: :Kategorija:Umrli 1687.

28. 1. - Johannes Hevelius, astronom (* 1611)
3. 2. - François de Créquy, maršal Francuske (* 1629)
19. 3. - René-Robert Cavelier de La Salle, istraživač, kolonijalista (* 1643)
22. 3. - Jean-Baptiste Lully, kompozitor (* 1632)
23. 8. - Stojan Janković, vođa uskoka (* ca. 1635)
14. 10. - Sari Sulejman-paša, bivši veliki vezir
31. 10. - Martin Borković, zagrebački biskup (* 1597)
14. 11. - Nell Gwyn, ljubavnica Charlesa II, glumica (* 1650)

Reference

↑ ^1,0 ^1,1 ^1,2 ^1,3 ^1,4 Vladimir Ćorović, Dalje borbe s Turcima, rastko.rs
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 Istorija s. n. III-1, 501
↑ Istorija s. n. IV-1, 89
↑ Cerović, Ljubivoje. Srbi u Slovačkoj. rastko.rs
↑ Spencer Tucker; James R. Arnold; Roberta Wiener (30 September 2011). The Encyclopedia of North American Indian Wars, 1607–1890: A Political, Social, and Military History. ABC-CLIO. str. 722–. ISBN 978-1-85109-697-8.
↑ Setton, 299
↑ Barbalić, Fran (1933). Peroj - srpsko selo u Istri. rastko.rs
↑ Setton, 300
↑ Istorija s. n. IV-1, 482
↑ ^10,0 ^10,1 Šišić, Hrvatska povijest 2-V
↑ ^11,0 ^11,1 ^11,2 ^11,3 ^11,4 ^11,5 Istorija s. n. III-1, 498
↑ Setton, 305
↑ Istorija s. n. III-1, 544
↑ Čoralić, Lovorka (2001). Boka kotorska u doba Morejskoga rata (1684-1699). Matica hrvatska
↑ Istorija s. n. IV-1, 75
↑ Search results for "liretta". coinarchives.com
↑ ^17,0 ^17,1 Istorija s. n. III-1, 500
↑ ^18,0 ^18,1 Istorija s. n. III-1, 495
↑ Historija n. J., 817

Literatura

Ferdo Šišić. Hrvatska povijest. Drugi dio /Poglavlje V.. (hr Wikizvor)
Kenneth Meyer Setton. Venice, Austria, and the Turks in the Seventeenth Century. American Philosophical Society; 1991. ISBN 978-0-87169-192-7.
Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
Istorija srpskog naroda, Treća knjiga, prvi tom, Srbi pod tuđinskom vlašću 1537-1699, SKZ Beograd 1993, ISBN 86-379-0383-5 (III-1)
Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-1)

Kategorija