campidanesu · logudoresu · nugoresu
Onniasantu (Santandria) est su de ùndighi mese de s'annu segundu su calendàriu gregorianu e su de tres e ùrtimu mese de s'atòngiu in emisfèriu boreale, de su beranu in s'emisfèriu norte, contat 30 dies e si còllocat in sa segunda metade de un'annu tzivile. In custu mese s'ammentant is mortos, su primu de Onniasantu difatis nch'est sa Festa de is defuntos[1]. Su 27 de Onniasantu nch'est sa Festa de sa Madonna de sa Medàllia miraculosa. Su nòmine nde benit dae sa limba latina november, novembris, derivadu custu de novem, nove[2]), ca fiat su de noe meses de su calendàriu romanu, ca incumentzaiat cun su mese de martzu[3]. Fintzas a su 470 a.C. fiat sighidu de Maglio, mese de cassa imperiale, traditzione adotada dae s'Impèriu bizantinu segundu sa cultura longobarda[4].
Is primas dies podent èssere caraterizadas dae unu breve perìodu de bellas dies, chi agabbant s'11 de su mese, die connota comente Istiu de San Martino pro s'arrepente tebiore de su clima[5]. Su poeta Giovanni Pascoli at dedicadu a s'incantu de custu fenòmenu, singulare cantu breve, unu cumponimentu in versos intituladu Novembre.
Is sinnos zodiacales de su mese de Onniasantu sunt s'arpau (dae su 23 de su mese de ledàmene a su 22 de Onniasantu) e su Sagitàriu (dae su 23 de onniasantu a su 21 de su mese de Nadale)
Meses de su calendàriu gregorianu | |
---|---|
ghennàrgiu | freàrgiu | martzu | abrile | maju | làmpadas | trìulas/argiolas | austu | cabudanni | santugaine/ladàmine | santandria/onniasantu | nadale/meseidas |