Ten artykuł od 2021-11 wymaga zweryfikowania podanych informacji.Należy podać wiarygodne źródła w formie przypisów bibliograficznych.Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon ((Dopracować)) z tego artykułu.

Zmierzch – seria powieści amerykańskiej pisarki Stephenie Meyer. Opowiada o przygodach Belli Swan, która po przeprowadzce do miasteczka Forks, w stanie Waszyngton, zakochuje się w wampirze Edwardzie Cullenie.

Saga opowiedziana jest w większości z punktu widzenia Belli, prócz epilogu zawartego w trzeciej części serii – Zaćmienie, oraz 2. księgi czwartej części – Przed świtem, opowiedzianej z punktu widzenia Jacoba Blacka. Tom Midnight Sun opowiada historię Zmierzchu z punktu widzenia Edwarda Cullena.

Saga Zmierzch

Zmierzch

 Osobny artykuł: Zmierzch (powieść).

Siedemnastoletnia Bella Swan przeprowadza się z Phoenix do ponurego, deszczowego miasteczka Forks w stanie Waszyngton, aby jej matka mogła podróżować razem ze swoim nowym mężem Philem, zawodowym baseballistą. Nastolatka zaczyna całkowicie nowe życie ze swoim ojcem Charliem. Chodzi do miejscowej szkoły średniej. Z początku nie może się przyzwyczaić do życia w Forks, jednak niedługo potem poznaje tam przystojnego tajemniczego chłopaka Edwarda, który zawsze przesiaduje wraz ze swoim rodzeństwem przy jednym stoliku w stołówce i unika innych ludzi poza swoją rodziną. Dziewczyna dowiaduje się z czasem, że Cullenowie (rodzina Edwarda) są wampirami, z czego niektórzy obdarzeni są nadludzkimi mocami, takimi jak czytanie w myślach (Edward), umiejętność sterowania cudzymi emocjami (Jasper) czy przewidywanie przyszłości (Alice). Mimo że wiąże się to z dużym ryzykiem, Edward i Bella nadal utrzymują ze sobą kontakty. Wkrótce zakochują się w sobie, nie mogąc bez siebie żyć. Niedługo później do miasta przybywa troje podróżujących wampirów: James, Laurent i Victoria. Wskutek nieszczęśliwego zbiegu okoliczności jeden z nich – James – stawia sobie za cel dopaść i zabić Bellę. James jest tropicielem. Dziewczyna ucieka do rodzinnego Phoenix, gdzie jest chroniona przez Alice i Jaspera. Bella dostaje od Jamesa informację, że ten uwięził jej matkę i wypuści ją tylko, jeśli dostanie to, czego chce, czyli krew siedemnastolatki. W trosce o życie matki, Bella wymyka się eskorcie i udaje się na spotkanie z Jamesem w szkole baletu, do której niegdyś jako dziecko uczęszczała. Ostatecznie James zostaje zabity, Edward ratuje ukochaną przed niebezpieczeństwem i razem z całą rodziną Cullenów wracają do Forks. Edward zabiera ją na bal absolwentów, gdzie daje jej do zrozumienia, że nie ma zamiaru przemienić jej w wampira.

Księżyc w nowiu

 Osobny artykuł: Księżyc w nowiu.

W swoje osiemnaste urodziny Bella rozcina sobie palec podczas rozpakowywania prezentów w domu Cullenów. Jasper traci nad sobą kontrolę i próbuje ją zaatakować, jednak jego zamiary udaremnia Edward. Cała rodzina opuszcza Forks, gdyż wampir uważa, że naraża ukochaną na zbyt wielkie niebezpieczeństwo. Edward mówi dziewczynie, że już jej nie kocha i nie potrzebuje. Bella zapada w głęboką depresję, na cztery miesiące izolując się od świata. W końcu zaprzyjaźnia się z Jacobem Blackiem, zaczyna spędzać więcej czasu w rezerwacie La Push. Kiedy czuje przypływ adrenaliny, ma omamy i słyszy głos Edwarda, dlatego zaczyna świadomie narażać swoje życie. Indianin bliżej poznaje Bellę i zakochuje się w niej, jednak dziewczyna wciąż darzy Edwarda głębokim uczuciem. Jacob nagle zaczyna chorować i zmieniać się, nie chce już widywać się z przyjaciółką. Okazuje się, że legendy, które jej opowiadał, są prawdziwe. Stał się zmiennokształtnym – największym wrogiem wampirów. Chroni Bellę przed Victorią, która nade wszystko pragnie zemsty po śmierci ukochanego Jamesa z rąk Edwarda.Wielkie zamieszanie rozpoczyna się, kiedy Alice widzi w swojej wizji Bellę skaczącą z klifu. Edward przekonany jest, że jego ukochana popełniła samobójstwo. Nie widząc sensu swojej dalszej egzystencji, decyduje się wyjechać do Volterry we Włoszech i sprowokować Volturi, największą i najgroźniejszą na świecie rodzinę wampirów, by go zabili. W samą porę Alice i Bella powstrzymują go przed wyjściem na słońce i ujawnieniem swojej prawdziwej tożsamości. Volturi, zdecydowani pozbawić Edwarda i jego towarzyszki życia, zgadzają się puścić ich wolno pod warunkiem, że Bella zostanie zmieniona w wampira w najbliższym czasie, co chłopak chce jak najbardziej odwlec. Po powrocie do Forks, Jacob nie chce dalej utrzymywać kontaktów z Bellą, a Edward obiecuje, że już nigdy jej nie zostawi, chyba że sama będzie tego chciała. Akcja książki kończy się głosowaniem rodziny Edwarda, czy Bella ma zostać jedną z nich. Edward i Rosalie są temu przeciwni; Alice, Jasper, Emmett, Carlisle i Esme są za. Decyzję podejmuje Carlisle: zobowiązuje się zmienić Bellę w wampira na zakończenie roku szkolnego.

Zaćmienie

 Osobny artykuł: Zaćmienie (powieść).

Charlie okazuje wyraźną niechęć do Edwarda za to, że jego córka tak wiele przez niego wycierpiała. Wolałby, aby Bella spędzała więcej czasu z Jacobem Blackiem. Żądna krwi Victoria nadal poszukuje Belli. Do tego w Seattle grasuje nowo narodzony wampir, który zabija ludzi. Poza tym obcy pobratymiec Edwarda odwiedza pewnego ranka, podczas nieobecności Belli, dom Swanów i zabiera czerwoną bluzkę dziewczyny. Okazuje się, że za wszystkim stoi wampirzyca Victoria, która tworzy armię „nowo narodzonych” wampirów. Rodzina Cullenów i sfora Sama, składająca się z dziesięciu wilkołaków, łączy się w bitwie przeciw Victorii i jej armii. Jasper szkoli wszystkich, aby jak najlepiej umieli się bronić i unieszkodliwiać nowo narodzonych. Bella, martwiąc się o Edwarda, prosi go, by został z nią na czas bitwy. Na dwie noce przed atakiem wampirów Edward ponownie prosi Bellę o rękę, a dziewczyna przyjmuje oświadczyny. Oczekując na bitwę, Jacob oznajmia Belli, że ją kocha, a ona stwierdza, że nie czuje do niego tego samego. Tuż przed pójściem Jake’a na bitwę dowiaduje się on o zaręczynach Belli i Edwarda. Chłopak załamuje się i mówi Belli, że zginie w walce. Bella pragnąc, aby żył prosi go, aby ją pocałował i mówi mu, że też go kocha, ale to nic nie zmienia, Bella woli Edwarda. Walka rozpoczyna się, w jej wyniku Victoria wraz ze swoją armią zostaje pokonana i uśmiercona. Jacob odnosi poważne rany, lecz cechy wilkołaka pomagają mu w leczeniu obrażeń. Jacob po rozmowie z Bellą oznajmia, że potrzebuje czasu, aby zrozumieć, że go odrzuciła. Pod koniec Bella wybiera miłość Edwarda, nie Jacoba. Zapada decyzja o ślubie zakochanych. Jacob, nie mogąc znieść bólu po stracie ukochanej, ucieka z Forks pod postacią wilka.

Przed świtem

 Osobny artykuł: Przed świtem (powieść).

Bella i Edward pobierają się. Miesiąc miodowy spędzają na Wyspie Esme, jednak sielanka szybko się kończy, kiedy Bella dowiaduje się, że zupełnie nieoczekiwanie zaszła w ciążę. Nikt z nich nie spodziewał się, że wampir może mieć dziecko. Rosalie rozumie Bellę, czego efektem jest ich przyjaźń. Jacob kiedy dowiaduje się o ciąży Belli postanawia ją chronić, czemu przeciwny jest Sam. Black przeciwstawia się Alfie i tworzy nową sforę do której z czasem dołączy Seth i jego siostra Leah. Ekstremalnie szybka ciąża Belli odbiera jej siły, przez co Edward nienawidzi istoty, która wyrządza jego żonie krzywdę. Zmienia jednak zdanie, gdy słyszy myśli ich dziecka, a są one przepełnione miłością do Belli. Gdy na świat przychodzi ich córeczka, pół człowiek, pół wampir, rodzice nadają jej imię Renesmee. Podczas porodu Bella prawie umiera, gdyż dziecko złamało jej m.in. kręgosłup i wiele kości. Edward, chcąc uratować ukochaną, przemienia ją w wampira, wstrzykując swój jad w jej serce. Po przemianie Bella nie zachowuje się jak inne nowonarodzone wampiry – potrafi nad sobą panować, jest w stanie powstrzymać się od zaatakowania człowieka, a głód nie przesłania jej miłości do bliskich. Okazuje się, że Jacob wpoił się w Renesmee, czemu Bella jest przeciwna i rzuca się na niego, ale broni go Seth. Jacob nazywa ją Nessi, co wkrótce udziela się innym. Wkrótce okazuje się, że dziecko Belli i Edwarda posiada nadprzyrodzoną moc – potrafi pokazywać swoje wspomnienia, prośby, żądania za pomocą obrazów. Poza tym rozwija się w zatrważającym tempie – po trzech miesiącach dziewczynka wygląda jak dwulatka. Gdy wampirzyca z Denalii, Irina, dostrzega Renesmee w lesie, bierze ją za „nieśmiertelne dziecko”, których tworzenie jest niezgodne z prawem ustanowionym przez Volturi. Zawiadamia Aro, Kajusza i Marka o zaistniałym incydencie. Kiedy wiadome jest, że dojdzie do starcia z Volturi, Alice i Jasper niespodziewanie znikają i zostawiają Belli dziwne znaki. Cullenowie, którzy zdążyli pokochać Renesmee, zwołują wszystkie znane im wampiry z całego świata, aby ci potwierdzili, że dziecko Belli i Edwarda rozwija się i nie jest tym, za kogo uważają je Volturi. Podczas zjazdu wampirów Bella dowiaduje się, że ma wyjątkowy dar – może chronić swoich bliskich przed atakami mentalnymi. Cullenowie przekonują Volturi, że Renesmee nie jest jedynym takim przypadkiem i nie stanowi niebezpieczeństwa dla reszty wampirów. Volturi, nie mając argumentów, by ukarać Cullenów, zawieszają broń i odchodzą w pokoju, zgładziwszy uprzednio Irinę. Po tych wydarzeniach Bella i Edward ze swoją córeczką przenoszą się do swojego domku w lesie niedaleko Forks, by odtąd mieszkać tam w spokoju i niczym niezmąconym szczęściu.

Miejsce akcji

Akcja rozgrywa się głównie w mieście Forks w stanie Waszyngton, gdzie zamieszkuje główna bohaterka Bella Swan wraz z ojcem Charliem. Inne miejscowości ze stanu Waszyngton wspomniane w sadze to: Port Angeles, Olympia, Seattle oraz La Push. Pojawia się również, leżące w stanie Oregon, miasto Portland.

W pierwszej części, Zmierzchu, akcja toczy się również w rodzinnym mieście Belli, Phoenix w stanie Arizona, gdzie Swan zostaje wywieziona przez Cullenów.

Volterra (Włochy) jest miejscem wspomnianym w drugiej części, Księżycu w nowiu, kiedy Edward postanawia popełnić samobójstwo. Następnym miejscem jest Jacksonville w stanie Floryda z trzeciej części sagi, Zaćmienie, kiedy Swan wraz z ukochanym odwiedza swoją matkę. W czwartej części, Przed świtem, fikcyjna Wyspa Esme zlokalizowana jest gdzieś w okolicach Brazylii.

Odniesienia do innych powieści

W wywiadzie udzielonym przed premierą Przed świtem Stephenie Meyer powiedziała, że poszczególne tomy cyklu zawierają odniesienia fabularne do kilku jej ulubionych powieści:

Bohaterowie powieści

Edward Cullen jest opisywany jako wyjątkowo urodziwy, nawet wśród wampirów. Ma białą skórę, w słońcu iskrzącą jak diamenty, kasztanowe włosy, zawsze w wystudiowanym nieładzie i oczy o zmiennym kolorze, od jasnozłotego do czarnego, w zależności od stopnia pragnienia. Jest wysportowany i muskularny, autorka porównuje nawet jego ciało do posągu Adonisa. Jest nadludzko silny i szybki, potrafi również czytać w myślach ludzi, wilkołaków i wampirów. Edward jest bardzo poważną osobą. Poprzez wgląd do umysłów innych istot poznaje ich psychikę i poglądy, co niekiedy pomaga mu przeżyć. Ma wyrafinowane poczucie humoru. Potrafi być cyniczny i niemiły, ale zazwyczaj stara się być uprzejmy. Wychowany w czasach pierwszej wojny światowej, ma maniery dżentelmena. W stosunku do Belli jest troskliwy, zaborczy i nadopiekuńczy. Potrafi być bardzo zazdrosny, irytuje go także tarcza mentalna jego ukochanej. Walczy o zachowanie Belli przy życiu − nie chce jej przemienić w wampira, by nie utraciła duszy. Rodzinę stawia na pierwszym miejscu. Dzięki swojemu urokowi potrafi zamącić w głowie niejednej kobiecie, lecz jego wygląd potrafi także przerazić. Jego matka nazywała się Elizabeth Masen, a ojciec − Edward Masen (senior). W roku 1918 świat ogarnęła pandemia grypy hiszpanki. Wśród tysięcy umierających ludzi znalazła się rodzina Edwarda. Pierwsza fala epidemii zabrała Edwarda seniora, następnie umarła Elizabeth. Tuż przed śmiercią, kobieta w gorączce prosiła doktora Carlisle'a Cullena, by postarał się uratować życie jej syna za wszelką cenę. Carlisle zmagał się z własnym sumieniem, ale w końcu podjął decyzję. Zabrał matkę Edwarda do kostnicy, następnie wrócił po jej syna. Nikt nie zauważył, że Edward jeszcze żyje − zbyt wielu ludzi było chorych, nikt nie zwracał uwagi na to, co robi Carlisle. Doktor zabrał chłopaka do swojego domu, gdzie przemienił go w wampira poprzez ukąszenie. Jest przybranym bratem Alice, Emmeta, Rosalie, Jaspera, mężem Belli i ojcem Reneesme. Często podczas kłótni jego siostra − Rosalie nazywa go Rudzielcem, ale on sam twierdzi iż jego włosy są miedziane.
Jest niezwykle piękna, jeszcze wspanialsza niż Edward i Bella. Rysy twarzy i kolor włosów odziedziczyła po Edwardzie, kolor oczu po Belli, kręcone włosy zaś po dziadku − Charliem. Jej serce, inaczej niż u wampirów pełnej krwi, pompuje krew, dając jej rumieńce. Skóra Renesmee jest bardzo ciepła i delikatna w dotyku, ale jest twarda, blada i migocze na słońcu, prawie tak jak skóra wampira. (Jednak Bella stwierdza, że jej córka nie będzie mieć problemu z przebywaniem z ludźmi w jasnym słońcu.) Dziewczynka może żywić się krwią i ludzkim jedzeniem, jednak woli krew. Potrzebuje snu tak jak ludzie, rosną jej włosy i paznokcie. Nie produkuje jadu. Renesmee psychicznie i fizycznie rozwija się bardzo szybko. Siedem dni po swoim urodzeniu umiała już mówić, a pod koniec „Przed świtem” może czytać, biegać, polować oraz mówić pełnymi zdaniami bez żadnych problemów. Przestanie rosnąć w wieku lat siedmiu, osiągnąwszy stopień rozwoju psychicznego i fizycznego równy siedemnastolatce. Ma 24 pary chromosomów, o jedną mniej niż prawdziwy wampir. Jest niezwykle inteligentna. Tak jak wampira można ją zabić tylko przez rozczłonkowanie i spalenie. Po Edwardzie odziedziczyła nadludzkie umiejętności takie jak: wyostrzone zmysły, zręczność, siłę i szybkość. Renesmee posiada dwie wyjątkowe zdolności, które są „odwróconymi o 180 stopni” zdolnościami jej rodziców. Potrafi pokazywać komuś swoje myśli poprzez dotykanie ich twarzy, oraz przedzierać się przez wszystkie blokady, jak np. tarcza jej mamy, Belli. Jacob Black nadaje jej przydomek Nessie, bo uważa, że jej pełne imię jest trudne do wymówienia. Nie podoba się to Belli bo nasuwa skojarzenia z Potworem z Loch Ness. Jednakże później wszyscy zaczynają używać tego zdrobnienia.

Zmierzch w popkulturze

Bibliografia

Linki zewnętrzne