Kolektyw Kariatyda to nieformalna grupa osób zainteresowanych sztuką. Powstał we Wrocławiu na przełomie 2018 i 2019 roku, w związku z organizacją maratonu edycyjnego poświęconego artystkom. Grupę założyły: Barbska, GosRzM, Herstoryczka, Joolsie i Zoedyta, a wsparcia ze strony Wikimedia Polska udzieliła Celina Strzelecka. Nazwa kolektywu wywodzi się z terminologii historii sztuki. Kariatyda to podpora architektoniczna w formie postaci kobiecej, na której głowie opiera się dźwigany element.

Autorkami identyfikacji wizualnej są Karolina Dzimira-Zarzycka i Małgorzata Rzerzycha-Myśliwy.

Strony społecznościowe Kolektywu

★ facebook.com/kolektywkariatyda

★ instagram.com/kolektyw_kariatyda/

★ youtube.com/channel/UCHLnPj5ZvmtfPaaKds22gtQ

Kolektywy i edytony, o tym jak edytować w większym gronie?

18 listopada 2020

Problem z odtwarzaniem tego pliku? Zobacz strony pomocy.

Problemy związane z płcią kulturową są w Wikimedia dobrze udokumentowane. Podczas gdy powody nierówności płci kulturowej pozostają przedmiotem debaty, praktyczne skutki tej różnicy znajdują się poza nią. Treści pozostają wypaczone przez brak znaczącego udziału osób identyfikujących się jako kobiety w redagowaniu tekstów. Ma to wpływ także na kształtowanie języka, którym posługujemy się na co dzień. Brak kobiet i osób identyfikujących się z płcią żeńską to już alarmująca nieobecność w coraz ważniejszym repozytorium wspólnej wiedzy, jakim jest Wikipedia. Zmieńmy to. Pisanie jako forma oporu wobec fake news i "jedynej prawdziwej wykładni" rzeczywistości. Dołącz do nas, aby wspólnie aktualizować wpisy Wikipedii na tematy związane ze sztuką i feminizmem. Zapewnimy tutoriale dla początkującej wikipedystki i początkującego wikipedysty: materiały referencyjne, opiekę nad dziećmi i napoje. Przynieś swój laptop, przewód zasilający i pomysły do wpisów, które wymagają aktualizacji lub stworzenia.

Siostrzane projekty i powiązane strony w anglojęzycznej Wikipedii

• Art + Feminism
• WikiProject Women artists
• WikiProject Women in Red

W ramach projektu powstał pierwszy numer "Kariatyda zinu", zatytułowany "Brawo, girls". Pomysł na jego wykonanie zrodził się na potrzeby edytonu Art+Feminism (spotkania edycyjnego) zorganizowanego we Wrocławiu 26 marca 2019 roku.

Nad jego powstaniem pracowało dziesięć kobiet: siedem z Kolektywu Kariatyda –– wrocławskiej grupy artystek i historyczek sztuki (Karolina Dzimira-Zarzycka, Laura Jerzak, Ola Matczyńska, Zośka Reznik, Gosia Rzerzycha, Basia Szczepańska, Julia Szot); przy wsparciu grupy wydawniczej Dzikie Przyjemności (Dominika Łabądź, Joanna Synowiec); a także koordynatorki ds. GLAM Celiny Strzeleckiej.

Zin powstał przy użyciu techniki riso.

Treści zawarte w zinie dotyczą edytowania Wikipedii przez kobiety oraz kobiet sztuki (m.in. artystek, architektek, kuratorek czy badaczek).

Projekty powiązane

• Wikiprojekt:Kobiety
• Wikipedia:(Nie)znane kobiety Wikipedii

Międzynarodowa inicjatywa Art and Feminism (Art+Feminism) to odbywające się od 2014 roku spotkania i warsztaty edytowania Wikipedii skierowane na treści dotyczące kobiet, w szczególności artystek, i ich twórczości. Jednym z głównych celów projektu jest wyrównywanie dysproporcji w Wikipedii, którą redaguje znacznie więcej mężczyzn niż kobiet.

Spotkania w ramach Art+Feminism pozwalają uczestniczkom (i uczestnikom) zdobyć umiejętności pozwalające na sprawne edytowanie Wikipedii; jednym z celów inicjatywy jest zwiększenie liczby redaktorek wolnej encyklopedii. Spotkania w ramach Art+Feminism odbywały się dotąd w ponad 17 krajach na całym świecie.

• Strona główna projektu ramowego Art and Feminism
• Statystyki programów realizowanych w ramach międzynarodowego projektu Art+Feminism 2018, kampania Art+Feminism 2019/2020
• Statystyki działań Kolektywu na 2020 rok w Outreach Dashboard

Radio

• Halo.Radio, Joanna Gzyra-Iskandar Centrum Praw Kobiet 2021-04-27 13:00-15:00. Agnieszka Wywrot rozmawia z Barbarą Szczepańską – członkinią Kolektywu Kariatyda.
• Jedynie co dziesiąta osoba edytująca Wikipedię jest kobietą. Powód? Bo ciągle wątpimy w swoje kompetencje
• Rozmowa Borysa Kozielskiego z Zofią Reznik, Kolektywy i edytony, o tym jak edytować w większym gronie, w cyklu podcastów "Jak Wikipedia zmienia świat?" w Wikiradiu.

Rozmowy wideo

• To jest wojna - odc. 26, Marta Woźniak rozmawia z Olą Berłożecką – członkinią Kolektywu Kariatyda, Reset Obywatelski, 6 maja 2021 [dostęp 2021-05-06].
• O Kolektywie Kariatyda - Zośka Reznik i Julia Szot, rozmowa w ramach Nocy Księgarń 2020, Cocofli - books art cafe wine bar, 17.10.2020 [dostęp 2021-12-22].

Prasa o nas

• Aleksandra Suława, Do roboty dziewczyny! Herstoria sama się nie napisze, Styl.pl, 9 września 2020, [dostęp 2020-09-10]
• Iwona Demko, Dla tworzących Wikipedię ważniejsze są 24-godzinne wyścigi samochodowe niż historia edukacji kobiet, wysokieobcasy.pl, 12.10.2021 [dostęp 2021-12-01].
• MARTA KLIMOWICZ, Gdzie się podziały programistki, Pismo. 5.05.2021.
• W Wikipedii brakuje biogramów kobiet. GSW chce to poprawić i organizuje maraton uzupełniania haseł, Wyborcza.pl Opole, 26 kwietnia 2021 [dostęp 2021-04-26].
• Historia kobiet w tle, Gazeta.pl Kobieta, wzmianka.
• Wyborcza, Tygodnik Wrocław, WARTO 2020 – NOMINOWANI, Kolektyw Kariatyda, Piątek 16 października 2020, s. 4.
• Karolina Jaklewicz, WARTO 2020. Nominowani w kategorii Sztuki wizualne, Wyborcza.pl Wrocław, 19 października 2020.
• Marta Moraczewska, "Trzecie miejsce” w internecie albo jak być GLAM, "Kalejdoskop Kultury" nr 02 (02) 2021, opublikowano 20 grudnia 2021.
• Sylwia Góra, Wiedza czy władza? Kobiety Wikipedii, "Szajn", opublikowano 17 października 2022.
• Nebojša Ratković, Paul Jerchel, Pen-Yuan Hsing, Klara Sielicka-Baryłka, Wikipedia and Its Sister Projects as Important Elements of the Teaching and Learning Process – a Review of the Global Situation, "Łódzkie Studia Etnograficzne" 59 (2020), s. 107-126, http://dx.doi.org/10.12775/LSE.2020.59.07

Czasopisma artystyczne

• Dzikie Przyjemności to spełnienie marzeń – rozmowa z twórczyniami wrocławskiej pracowni grafiki warsztatowej – Zuzanna Majer, "Prowincja", 10.10.2019 [dostęp 2021-12-01].
• Maraton edycyjny dla pionierek sztuki 16.03 | Wrocław, NN6T, 11 marca 2019 [dostęp 2021-01-31].
• Marcin Ludwin, Wrocław. Energia na dole, zastój na górze, w: 2020 rok w sztuce: podsumowanie miast, Magazyn Szum, 1 stycznia 2021 [dostęp 2021-01-31].

Wystąpienia konferencyjne

• Adam Pacholak, Dlaczego w Wikipedii nie ma wielkich artystek?^[1] Wystąpienie w trakcie konferencji naukowej DLACZEGO NIE BYŁO WIELKICH ARTYSTEK? HISTORIA SZTUKI W POLSCE PIĘĆDZIESIĄT LAT OD PUBLIKACJI SŁYNNEGO ESEJU LINDY NOCHLIN, organizowanej przez Instytut Sztuki PAN. 26 listopada 2021.

Nasze publikacje

• Celina Strzelecka, Cyfrowe wiedźmy Wikipedii, "Czas kultury" XVII/2021, s. 49-54.
• Julia Szot, Celina Strzelecka, Cykl edytonów kobiet sztuki, Animacja w sieci, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa 2021, s. 65-68.
• Zofia Reznik, Edytony drugiego przypływu, "Format" 89 (2022), s. 66-71.

Nominacje

• Nominacja do nagrody Wrocławianka Roku 2020 w kategorii "Działalność równościowa" dla Zofii Reznik (gala wręczenia nagród),
• Nominacja do Nagrody Kulturalne WARTO 2020 w kategorii "Sztuki wizualne" (gala wręczenia nagród).
• Nominacja do X Ogólnopolskiej Giełdy Projektów - Ogólnopolska Giełda Projektów – znamy wyniki naboru projektów!, Narodowe Centrum Kultury [dostęp 2020-10-16]

Akademia o Kariatydach

• O Kolektywie Kariatyda Celina Strzelecka w ramach serii "Uniwersytet jest kobietą" - realizowanej przez Uniwersytet Wrocławski
• Wpis na Dzień Kobiet 2021 Polonium Foundation.
• KONIEC Z GENDER GAP – KOLEKTYW KARIATYDA, Przegląd uniwersytecki on-line, Uniwersytet Wrocławski, 9 marca 2021 [dostęp 2021-03-10].
• Warto głosować na Kariatydę, Przegląd uniwersytecki online, Uniwersytet Wrocławski.

Inne

• EDYTON Art+Feminism x Kolektyw Kariatyda x Wikipedia
• Agnieszka Marszał, Edyton z Kolektywem Kariatyda, Wikimedia Polska, 14 marca 2019 [dostęp 2021-01-31].

• Rapid Grant złożony do Wikimedia Foundation na działania podejmowane w 2020 roku
• Wikigrant na publikacje w 2020 r.
• Rapid Grant "20 people of LGBTQIA+ art for the 20th anniversary of Wikipedia" złożony do Wikimedia Foundation na działania z okazji jubileuszu 20-lecia Wikipedii w 2021 r., szkic rozliczenia
• Rapid Grant "Postcolonial Female Artists edit-a-thon - Art+Feminism 2021"

• Jenny Singer, The Women of Wikipedia Are Writing Themselves Into History

Artykuły zgłoszone do Poczekalni i wymagające podjęcia dyskusji przez uczestników i uczestniczki projektu:

Artykuł Danija Jespajewa został zgłoszony do umieszczenia na stronie głównej w rubryce „Czy wiesz”. Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację (nominacje wygasają po 30 dniach).

Artykuł Masuma Esmati-Wardak został zgłoszony do umieszczenia na stronie głównej w rubryce „Czy wiesz”. Pomóż nam go sprawdzić: oceń zgłoszoną nominację (nominacje wygasają po 30 dniach).