Imię i nazwisko |
Venantius Honorius Clementianus Fortunatus |
---|---|
Data urodzenia |
ok. 530 |
Data i miejsce śmierci |
ok. 600 |
Narodowość | |
Dziedzina sztuki | |
Epoka |
biskup | |
Czczony przez | |
---|---|
Wspomnienie |
Wenancjusz Fortunat, właśc. Venantius Honorius Clementianus Fortunatus (ok. 530 w północnych Włoszech − ok. 600 w Poitiers) − poeta łaciński piszący hymny pasyjne na cześć Świętego Krzyża, które do dziś śpiewa się w liturgii katolickiej[1], biskup Poitiers i święty chrześcijański.
Jako autor poezji kościelnej był zdecydowanym kontynuatorem form klasycznej liryki rzymskiej, której wzorem były dla niego teksty liturgii ambrozjańskiej.
Urodził się w Valdobbiadene koło Treviso północnych Włoszech[2], edukację pobierał w Rawennie, gdzie poznał m.in. dzieła Wergiliusza, Horacego i Owidiusza oraz poetów chrześcijańskich. W latach 60. VI stulecia wyruszył do Galii, prawdopodobnie po to by zostać poetą na dworze Merowingów. Między 565 a 567 rokiem odbył (w podzięce za uzdrowienie z choroby oczu) pielgrzymkę do grobu świętego Marcina w Tours. Zyskał przyjaźń późniejszych świętych: biskupa Tours Grzegorza oraz przełożonej klasztoru w Poitiers Radegundy. Przyjął święcenia kapłańskie i został kapłanem wspólnoty zakonnej w Poitiers. Pod koniec życia, koło 597 roku, został biskupem tego miasta.
Zachowało się 11 ksiąg jego Pieśni, napisanych najczęściej dystychem elegijnym o treści zarówno religijnej, jak i świeckiej. Z wierszy religijnych najsławniejsze mówią o Krzyżu św. i zostały napisane z okazji przysłania przez cesarza Justyna II relikwii krzyża św. do Poitiers. Są to m.in.: Vexilla regis prodeunt (Sztandary króla się wznoszą) oraz Pange lingua gloriosi proelium certaminis (Sław języku bój chwalebny), którego fragmentem jest hymn Krzyżu święty nade wszystko. Jego Hymny używane są wciąż w liturgii katolickiej, np. O Redemptor, Sume Carmen wykonuje się w liturgii poświęcenia olejów w Wielki Czwartek. Z wierszy o treści świeckiej na uwagę zasługują: Epithalamium na wesele Siseberta, wiersze o zniszczeniu Turyngii oraz opis podróży Mozelą.
Wenancjusz Fortunat pozostawił też szereg życiorysów świętych, jak np.: Życie św. Marcina (poemat napisany wierszem heksametrowym), Życie św. Hilarego z Poitiers, Życie św. Germana z Paryża, Życiorys św. Marcelego z Paryża.
Wśród jego pism znajdują się też zapisy jego pouczeń do katechumenów, Objaśnienie Symbolu (Expositio Symboli), wzorowane na podobnym piśmie Rufina z Akwilei[3] oraz Objaśnienie Modlitwy Pańskiej (Expositio Orationis Dominicae).
Wspomnienie liturgiczne obchodzone jest 14 grudnia.
Przypominany jest wtedy jego dorobek, m.in. stworzone przez niego podstawy języka poetyckiego służącego wyrażaniu stanów mistycznych.