Theodorus | |
wojewoda krakowski | |
Rodzina | |
---|---|
Data śmierci | |
Ojciec |
Jan |
Rodzeństwo |
Teodor Gryfita, zwany też Czader lub Cedro (zm. 1237) – wojewoda krakowski w latach 1231–1237[1].
Pochodził z możnowładczego rodu Gryfitów, który w okresie jego życia odgrywał dominującą rolę polityczną w Małopolsce. Był synem Jana Gryfity. Pierwszy raz wzmiankowany w latach 1222–1223, znika ze źródeł w 1225 (w związku z ucieczką Gryfitów z Małopolski i ich buntem przeciwko Leszkowi Białemu – wrócili do Małopolski po śmierci księcia). Po śmierci swego brata Marka z Brzeźnicy[2] został w 1231 mianowany wojewodą krakowskim, którą to funkcję pełnił aż do śmierci. Wspomagał Henryka Brodatego w przejęciu przezeń tronu krakowskiego i pełnił faktyczne rządy w Małopolsce pod nieobecność monarchy. W 1234 roku Henryk Brodaty powierzył mu akcję kolonizacji Podhala. W tym celu Teodor ufundował klasztor cystersów w Ludźmierzu (dokąd sprowadził zakonników z rodowej fundacji Gryfitów w Jędrzejowie). Jest także niekiedy wiązany z fundacją krakowskiego klasztoru franciszkanów.