Stepan Tomasziwski
Степан Томашівський
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

9 stycznia 1875
Kupnowice, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

21 grudnia 1930
Kraków, Polska

Zawód, zajęcie

historyk

Narodowość

ukraińska

Tytuł naukowy

docent

Stepan Tomasziwski w mundurze Ukraińskich Strzelców Siczowych 1915

Stepan Tomasziwski, ukr. Степан Томашівський, pol. Stefan Tomaszewski (ur. 9 stycznia 1875 w Kupnowicach, zm. 21 grudnia 1930 w Krakowie) – ukraiński historyk, publicysta i polityk. Członek rzeczywisty Towarzystwa Naukowego im. Szewczenki (od 1899), przewodniczący Towarzystwa w latach 1913-1915. Docent Uniwersytetu Lwowskiego i Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Życiorys

Ukończył szkołę powszechną i C. K. Gimnazjum Arcyksiężniczki Elżbiety w Samborze (1895). Studiował na wydziale prawa i wydziale humanistycznym Uniwersytetu Lwowskiego, które ukończył w 1900 uzyskując stopień naukowy doktora filozofii. Był uczniem Mychajła Hruszewskiego i Ludwika Finkla.

W latach 1900-1906 uczył w gimnazjach w Przemyślu i Brzeżanach. W 1906 przeniósł się do Lwowa, był wykładowcą ukraińskiego gimnazjum akademickiego. W latach 1912-1914 docent historii Austrii na Uniwersytecie Lwowskim. Członek Ukraińskiej Partii Narodowo-Demokratycznej, w latach przed I wojną światową współorganizator ukraińskiego ruchu strzeleckiego. W latach 1914-1918 członek Zarządu Bojowego (ukr. Бойовa Управa) Ukraińskich Strzelców Siczowych, przebywał na Rusi Zakarpackiej i w Wiedniu. Po proklamowaniu Zachodnioukraińskiej Republiki Ludowej (ZURL) pełnomocnik nadzwyczajny Ukraińskiej Rady Narodowej (listopad 1918 - marzec 1919), radca delegacji Ukraińskiej Republiki Ludowej na paryską konferencję pokojową i od grudnia 1919 kierownik delegacji ZURL na tej konferencji (do 1921). W 1920 przedstawiciel emigracyjnego rządu ZURL w Londynie.

W latach 1921-1925 mieszkał w Berlinie, współpracował z gazetą Ukrajinśke słowo (Українське слово), był redaktorem tygodnika Litopys polityky, pyśmenstwa i mystectwa (Літопис політики, письменства і мистецтва). W roku 1925 powrócił z emigracji do Lwowa, redagował czasopismo Polityka (Політика) i uczył w gimnazjum. Od 1928 do końca życia docent historii Ukrainy Uniwersytetu Jagiellońskiego. W okresie międzywojennym stał się znaczącą postacią ukraińskiego obozu konserwatywnego (obok m.in. Osypa Nazaruka i Wiaczesława Łypynskiego). Członek zarządu Ukraińskiej Organizacji Chrześcijańskiej, jeden z twórców tzw. szkoły państwowej (ukr. державницькa школa). Prezentował kulturowo zorientowaną na Zachód interpretację dziejów Ukrainy, a od połowy lat 20. XX wieku polityczną orientację propolską.

Pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie[1].

Prace

1896

1897

1898

1900

1901

1902

1903

1904

1905

1906

1907

1908

1909

1910

1911

1913

1914

1915

1916

1919

1922

1926

1927

1928

1929

1930

Przypisy

  1. Jan Wiktor Tkaczyński (red.), Pro Memoria III. Profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego spoczywający na cmentarzach Krakowa 1803-2017, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2018, s. 297, ISBN 978-83-233-4527-5.

Bibliografia, literatura, linki