| wieś | |
 Kaplica pw. św. Anny w Robawach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2011) |
143[2] |
| Strefa numeracyjna |
89 |
| Kod pocztowy |
11-440[3] |
| Tablice rejestracyjne |
NKE |
| SIMC |
0487166 |
Położenie na mapie gminy Reszel  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kętrzyńskiego  | |
 54°02′21″N 21°09′14″E/54,039167 21,153889[1]
| |
Robawy (niem. Robaben, Robawen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Reszel przy skrzyżowaniu dróg wojewódzkich nr 590 i 594.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego. Wieś znajduje się w historycznym regionie Warmia.
W przeszłości Robawy znajdowały się na terenie powiatu reszelskiego, a później powiatu biskupieckiego.
Nazwy wsi używane przed 1945 w literaturze polskiej: Robawy, Robowy i Robowo. Jedna z wcześniejszych nazw miejscowości to Borgholez.
Historia wsi
[edytuj | edytuj kod]Zasadźcą wsi był Ditlen Robabe. Wieś lokowana była na prawie chełmińskim 6 sierpnia 1363 na mocy przywileju biskupa warmińskiego Jana. W 1722 wieś była w posiadaniu Sebastiana Młodzianowskiego, dworzanina biskupa Teodora Potockiego. Biskup Ignacy Krasicki w Robawach nadał karczmę Piotrowi Makomaskiemu oraz 8 włók Annie Lożance. Sołtysem wsi był Markuszewski.
25 lutego 1783 urodził się tu biskup pomocniczy warmiński Franciszek Grossman.
W maju 2007 kętrzyńscy archeolodzy odkryli w Robawach cmentarzysko, w którym znajdowały się przedmioty z okresu końca wpływów rzymskich i początków wędrówki ludów, czyli od III do IV w. n.e. Archeolodzy odkryli 11 grobów ciałopalnych przy czym każdy z nich posiadał inne wyposażenie - męskie zawierały obcięte łby końskie z wędzidłami lub poćwiartowane konie, kobiece natomiast przęśniki, paciorki szklane i zapinki kuszowate z brązu[4].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]- Kaplica. W 1733 Markuszewscy ufundowali w Robawach kaplicę konsekrowaną pw. św.Anny. Kaplica została rozbudowana w 1929 w ten sposób, że pierwotna kaplica stanowi prezbiterium całej budowli. Kaplica jest orientowana i jej architektura prezentuje styl barokowy. Wewnątrz kaplica przykryta jest sklepieniem krzyżowym i posiada dach siodłowy. W kaplicy znajduje się rokokowy ołtarzyk - dzieło Chrystiana Bernarda Schmidta. W ołtarzu Pieta z 1671 - jest to kopia starszej rzeźby. Ozdobą kaplicy są też cztery cynowe świeczniki (XVIII wiek) wykonane w Królewcu. Kaplica należy do parafii w Reszlu.
- Barokowe kaplice stacji różańcowych – po obu stronach drogi, na odcinku Reszel-Święta Lipka jest ich 15.
Demografia i inne
[edytuj | edytuj kod]W XIX wieku wieś miała obszar 1096 ha. Poniżej informacje o liczbie mieszkańców:
- 1783 we wsi było 36 domów.
- 1820 we wsi było 28 domów, w których mieszkało 248 osób.
- W drugiej połowie XIX wieku były tam 52 domy, 546 mieszkańców, w tym 450 katolików.
- 1910 we wsi było 518 mieszkańców.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- Robawy, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 646.
- Reszelskie kalendarium
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 115651
- ↑ Wieś Robawy w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-11-05], liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ Kod pocztowy Robawy •• Wyszukiwarka, kody pocztowe, ulice, mapa [online], www.kodypocztowe.info [dostęp 2019-11-05].
- ↑ Archeolodzy odkryli unikatowe miejsca kultu pogan - Ewa Kisielewska, Gazeta Olsztyńska, str. 05, 08.08.2007
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich", Tom IX (str. 696), Warszawa, 1888.
- "Przewodnik po zabytkowych kościołach południowej Warmii", Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, 1973
- "Kętrzyn. Z dziejów miasta i okolic", Pojezierze, Olsztyn, 1978
- Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury. Przewodnik, Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7, s. 142
