Pterodroma inexpectata[1] | |||||
(J.R. Forster, 1844) | |||||
Systematyka | |||||
Domena | |||||
---|---|---|---|---|---|
Królestwo | |||||
Typ | |||||
Podtyp | |||||
Gromada | |||||
Podgromada | |||||
Infragromada | |||||
Rząd | |||||
Rodzina | |||||
Rodzaj | |||||
Gatunek |
petrel szarobrzuchy | ||||
| |||||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[5] | |||||
Zasięg występowania | |||||
Petrel szarobrzuchy[6] (Pterodroma inexpectata) – gatunek średniej wielkości ptaka oceanicznego z rodziny burzykowatych (Procellariidae). Nie wyróżnia się podgatunków[2][7]. Bliski zagrożenia wyginięciem.
Występuje na rozległym obszarze Pacyfiku od Alaski do wybrzeży antarktycznych[8]. Spotykany także na południowych krańcach Ameryki Południowej[8]. Większość życia spędza przemierzając oceany, rzadko bywa widywany w pobliżu stałego lądu (z wyjątkiem okresu lęgowego)[8]. Gniazduje na wyspach u wybrzeży Nowej Zelandii – na wyspach u wybrzeży Fiordlandu, wyspach Solander i Snares, wyspach w Cieśninie Foveaux oraz wyspach wokół wyspy Stewart[5]. Gatunek zniknął z części miejsc lęgowych, zwłaszcza dwóch głównych wysp Nowej Zelandii oraz innych pobliskich wysp, wskutek introdukcji drapieżników, takich jak koty[8].
Długość ciała 32–36 cm, rozpiętość skrzydeł 74–92 cm[9]. Masa ciała 247–441 g[9].
Upierzenie wierzchu ciała ciemne z czarnym paskiem biegnącym przez oko[8]. Spód biały z szarą plamą na środku tułowia[8]. Na jasnym spodzie skrzydeł, charakterystyczne czarne pasy w kształcie litery M (widoczne w locie)[8]. Brak dymorfizmu płciowego[8].
Ptak wędrowny, przystosowany do życia na otwartym oceanie, zbiera pokarm z powierzchni wody, a także śpi w locie[8].
Pokarm stanowią ryby, kałamarnice i skorupiaki[8].
W okresie lęgowym, który rozpoczyna się w październiku, petrele szarobrzuche wędrują na południe[8]. Gniazdują w koloniach na małych skalistych wyspach[8]. Po zakończeniu lęgów wracają na północ[8].
Gniazduje bezpośrednio na ziemi lub w szczelinach skalnych[8].
Samica składa 1 białe jajo, które jest wysiadywane przez okres około 50 dni[8]. Pisklę przebywa w gnieździe do 3,5 miesiąca[8].
W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody petrel szarobrzuchy od 2000 roku klasyfikowany jest jako gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Threatened); wcześniej, od 1988 roku miał on status „najmniejszej troski” (LC – Least Concern). Liczebność światowej populacji w 2004 roku szacuje na prawdopodobnie ponad 1,5 miliona osobników. Trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy ze względu na plądrowanie lęgów przez introdukowane drapieżniki[5].