Peter Zumthor
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

26 kwietnia 1943
Bazylea

Narodowość

szwajcarska

Dziedzina sztuki

architektura

Ważne dzieła
  • Łaźnie w Vals
  • kaplica Świętego Benedykta
Dom Sztuki w Bregencji
Termy w Vals
Kaplica Świętego Benedykta w Sumvtig
Muzeum w Kolonii

Peter Zumthor (ur. 26 kwietnia 1943 w Bazylei[1]) – szwajcarski architekt nagrodzony w 2009 Nagrodą Pritzkera[2], nagrodą im. Miesa van der Rohe czy Royal Gold Medal w 2013.

Życiorys

Wczesne życie i edukacja

Zumthor urodził się w Bazylei, jako syn stolarza. W 1958 rozpoczłą pracę stolarza w zakładzie swojego ojca. W 1963 zaczął uczyć się w swoim rodzinnym mieście w Szkole Sztuki Użytkowej (Kunstgewerbeschule)[3].

Studiował w Pratt Institute w Nowym Jorku w latach 60[3]. W 1968 zaczął pracę w Dziale Ochrony Zabytków w kantonie Graubünden.

Kariera i wyróżnienia

W 1979 r. otworzył własną pracownię architektoniczną w Haldenstein[4]. W 1988 był profesorem wizytującym w Southern California Institute of Architecture w Los Angeles. Od tego czasu był profesorem wizytującym także na m.in. Uniwersytecie Technicznym w Monachium czy Uniwersytecie Harvarda[3].

W 1998 r. Zumthor otrzymał Nagrodę Architektoniczną Carlsberga oraz Nagrodę im. Miesa van der Rohe. W 2006 otrzymał Thomas Jefferson Medal in Architecture przyznawany przez Uniwersytet Wirginii. Dwa lata później otrzymał nagrodę Praemium Imperiale, a w 2009 został wyróżniony Nagrodą Pritzkera[5]. W 2013 otrzymał Royal Gold Medal przyznawany dla architektów przez Royal Institute of British Architects[4].

Styl

Jego budynki odkrywają namacalną i zmysłową jakość przestrzeni i materiałów zachowując minimalistyczne podejście. Zumthor od wczesnych projektów praktykuje szacunek dla miejsca, w którym tworzy i materiałów, z których buduje. Część jego prac to połączenie w jednym projekcie tradycji i nowoczesności, jak chociażby kaplica św. Benedykta w mieście Sumvtig, w projekcie której zawarł wiele drewnianych elementów nawiązujących do tradycji regionu, jednocześnie narzucając nowoczesną surowość przestrzeni przepełnioną naturalnym światłem[4].

Przeważnie jego budynki reprezentują tendencję minimalistyczną. W każdym swoim projekcie architekt skupia się na istocie detalu. Bardzo ważną rolę w jego budynkach ma światło, które to nadaje charakteru przestrzeniom[6].

Literatura

„Thinking Architecture”

W tej książce Peter Zumthor wyraża swoją motywację do projektowania budynków, które przemawiają do naszych uczuć i świadomości na wiele różnych sposobów i które posiadają potężną i niewątpliwą prezencję i osobowość. Tę książkę ilustrują kolorowe fotografie Laury Padgett nowego domu i pracowni Zumthora w Haldenstein.

„Atmospheres”

„Atmospheres” są poezją o architekturze oraz oknem do osobistego źródła inspiracji Zumthora. W dziewięciu krótkich, ilustrowanych rozdziałach uporządkowanych jako proces samoobserwacji, Peter Zumthor opisuje co miał na myśli tworząc atmosferę w zaprojektowanych przez siebie domach.

„Peter Zumthor Therme Vals”

Ta książka jest studium tego pojedynczego budynku, uwypuklona przez własne, oryginalne szkice architekta i plany jego projektu oraz uderzające fotografie konstrukcji Hélene Binet.

„Seeing Zumthor”

„Seeing Zumthor” reprezentuje unikalną współpracę pomiędzy Zumthorem i szwajcarskim fotografem Hansem Danuserem, zawierający zdjęcia Danusera budynków zaprojektowanych przez Zumthora.

Wybrane dzieła

Wystawy

Nagrody

Filmy

Przypisy

  1. Zumthor Peter, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2022-09-21].
  2. Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2009-06-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-03-24)].
  3. a b c Peter Zumthor | Artist | Royal Academy of Arts, www.royalacademy.org.uk [dostęp 2022-09-21].
  4. a b c Peter Zumthor, [w:] Encyclopædia Britannica [online] [dostęp 2022-10-03] (ang.).
  5. Biography: Peter Zumthor | The Pritzker Architecture Prize, www.pritzkerprize.com [dostęp 2022-09-21].
  6. Pritzker dla Zumthora - Bryła - architektura na świecie, www.bryla.pl [dostęp 2022-09-22] (pol.).

Linki zewnętrzne