Widok dziobowej części okrętu, Bejrut 1942 r. | |
Klasa | |
---|---|
Typ | |
Historia | |
Stocznia | |
Położenie stępki |
1925 |
Wodowanie |
19 listopada 1926 |
Polemiko Naftiko | |
Wejście do służby |
29 grudnia 1927 |
Wycofanie ze służby |
1945 |
Dane taktyczno-techniczne | |
Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
Długość |
62,4 m |
Szerokość |
5,3 m |
Zanurzenie |
3,4 m |
Zanurzenie testowe |
80 m |
Rodzaj kadłuba |
dwukadłubowy |
Napęd | |
2 silniki wysokoprężne o łącznej mocy 1300 KM 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 1000 KM 2 śruby | |
Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
Zasięg |
powierzchnia: 3500 Mm przy 10 w. |
Uzbrojenie | |
7 torped, 1 działo kal. 100 mm (później dodane 1 działko plot. kal. 40 mm) | |
Wyrzutnie torpedowe |
6 × 550 mm |
Załoga |
39 |
Papanikolis (Y-2) (gr.: Παπανικολής) – grecki okręt podwodny z okresu międzywojennego i II wojny światowej, druga zamówiona jednostka typu Katsonis. Okręt został zwodowany 19 listopada 1926 roku we francuskiej stoczni Ateliers et Chantiers de la Loire w Nantes, a do służby w Marynarce Grecji wszedł w grudniu 1927 roku. „Papanikolis” uczestniczył w wojnie grecko-włoskiej z lat 1940–41, a po inwazji Niemiec na Grecję w 1941 roku operował u boku Royal Navy na Morzu Śródziemnym. Okręt został skreślony z listy floty w 1945 roku. Kiosk jednostki został zachowany w Muzeum Morskim w Pireusie.
Jednostka została zamówiona przez rząd Grecji w 1925 roku[1]. Projekt okrętu był dziełem inż. Maxime’a Laubeufa[1][2]; zbliżony był do francuskiego typu Circé, od którego różnił się powiększonym kioskiem[2][3].
„Papanikolis” zbudowany został w stoczni Ateliers et Chantiers de la Loire w Nantes[3][4]. Stępkę okrętu położono w 1925 roku[1], został zwodowany 19 listopada 1926 roku[2][5], a do służby w Polemiko Naftiko przyjęto go 29 grudnia 1927 roku[1][4]. Jednostka otrzymała nazwę na cześć XIX-wiecznego greckiego bohatera narodowego – Dimitriosa Papanikolisa oraz numer burtowy Y-2[1][6].
„Papanikolis” był średniej wielkości okrętem podwodnym o konstrukcji dwukadłubowej[2]. Długość całkowita wynosiła 62,4 metra, szerokość 5,3 metra i zanurzenie 3,4 metra (maksymalne 3,6 metra)[1][2]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 576 ton, a w zanurzeniu 755 ton[4][7][a]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa dwusuwowe silniki wysokoprężne Schneider-Carels o łącznej mocy 1300 koni mechanicznych (KM)[2][3][b]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne o łącznej mocy 1000 KM[2][3]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 14 węzłów na powierzchni i 9,5 węzła w zanurzeniu[2][3]. Zasięg wynosił 3500 Mm przy prędkości 10 węzłów w położeniu nawodnym oraz 100 Mm przy prędkości 5 węzłów pod wodą[2][7]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 80 m[1][2].
Okręt wyposażony był w sześć wyrzutni torped kalibru 550 mm: dwie wewnętrzne i dwie zewnętrzne na dziobie oraz dwie zewnętrzne na rufie, z łącznym zapasem 7 torped[2][6]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło działo pokładowe kal. 100 mm L/40 Schneider, umieszczone na obrotowej platformie na przedzie kiosku, z zapasem amunicji wynoszącym 100 naboi[1][5]. W latach 30. jednostka otrzymała działko plot. kal. 40 mm L/39 Mark VIII[1].
Załoga okrętu składała się z 39 oficerów, podoficerów i marynarzy[2][3].
Podczas inwazji Włoch na Grecję, 29 listopada 1940 roku „Papanikolis” nieopodal Durazzo bez powodzenia zaatakował duży włoski parowiec „Chisone” (6168 BRT)[8]. 22 grudnia 1940 roku okręt, pod dowództwem kmdr. ppor. Miltona Aatridesa (Iatridisa), nieopodal Brindisi (na pozycji 40°40′N 18°40′E/40,666667 18,666667) staranował i zatopił niewielki włoski żaglowiec „Antonietta” (70 BRT), a także uszkodził ogniem artyleryjskim włoski parowiec „San Giorgio” (364 BRT)[9][10]. Dwa dni później nieopodal wyspy Sazan, na pozycji 40°34′N 19°02′E/40,566667 19,033333 jednostka zatopiła za pomocą torped włoski statek handlowy „Firenze” (3952 BRT)[9][10]. Po upadku Grecji w 1941 roku „Papanikolis” (wraz z okrętami podwodnymi „Katsonis”, „Glafkos”, „Nirefs” i „Triton”) uciekł do Aleksandrii, którą osiągnął 25 kwietnia[11]. Okręt operował u boku Royal Navy w składzie 1. Flotylli Okrętów Podwodnych, stacjonując w Aleksandrii[3][12]. 28 stycznia 1941 roku „Papanikolis” wykonał bezskuteczny atak na duży zbiornikowiec na wysokości Brindisi[13]. 6 czerwca 1942 roku okręt wyszedł z Aleksandrii na patrol po Morzu Egejskim, podczas którego zatopił siedem greckich kutrów rybackich (powrót do bazy nastąpił 20 czerwca)[9][14]. 30 listopada o godzinie 16:35 na pozycji 36°15′N 27°44′E/36,250000 27,733333 okręt zatopił nieznany statek o szacowanej pojemności 6000 BRT[15]. W dniach 17–18 stycznia 1943 roku „Papanikolis” (pod dowództwem por. mar. Roussena) zatopił na Morzu Egejskim dwa greckie kutry rybackie, a w dniach 16–18 marca kolejne trzy[9]. 8 maja na północ od Krety załoga jednostki zatopiła dwa włoskie żaglowce: „Vavara” i „Maria”[9].
Po zakończeniu działań wojennych, w 1945 roku okręt został skreślony z listy floty[1][3]. Kiosk jednostki został zachowany w Muzeum Morskim w Pireusie[1].