Polska Partia Socjalistyczna – Rewolucja Demokratyczna (PPS-RD) – nazwa większościowej części Polskiej Partii Socjalistycznej, działającej od 1987, po ustąpieniu z władz partii w lutym 1988 przewodniczącego Jana Józefa Lipskiego i innych.
PPS-RD od lutego 1988 działała nadal pod nazwą PPS. 19 grudnia 1988 przyjęto nazwę: Polska Partia Socjalistyczna – Rewolucja Demokratyczna (PPS-RD) celem odróżnienia się od części działaczy PPS skupionych wokół Jana Józefa Lipskiego.
W skład władz PPS-RD wchodzili: Czesław Borowczyk, Zuzanna Dąbrowska, Piotr Ikonowicz, Grzegorz Ilka, Artur Koszykowski, Andrzej Kowalski, Cezary Miżejewski, Jacek Pawłowicz, Józef Pinior, Małgorzata Ponulak, Tadeusz Rachowski, Miłka Tyszkiewicz.
Partia aktywnie uczestniczyła w strajkach w maju i sierpniu 1988. W wyniku udziału w strajkach aresztowano m.in. Józefa Piniora, Czesława Borowczyka, Jolantę Skibę i Aleksandrę Saratę. PPS-RD uczestniczyła również w działaniach na rzecz uwolnienia więźniów politycznych w Polsce i Czechosłowacji m.in. w obronie Václava Havla, oraz akcjach solidarnościowych na rzecz Rumunii i Chin.
22 października 1988 w Warszawie odbyła się I Krajowa Konferencja PPS, na której przyjęto dokument programowy „Rewolucja Demokratyczna”. W Konferencji wzięło udział 35 osób z: Warszawy, Lublina, Gdańska, Wrocławia, Opola, Płocka i Krakowa.
Po burzliwych demonstracjach 13 grudnia 1988, kiedy PPS została potępiona przez przedstawicieli opozycji oraz protestach środowiska PPS skupionego wokół Jana Józefa Lipskiego[potrzebny przypis], 19 grudnia 1988 dokonano zmiany nazwy. W komunikacie przyjętym w grudniu 1988 stwierdzono m.in.:
„PPS, którą reprezentujemy, dąży do obalenia władzy komunistycznej w Polsce i pełnej Niepodległości. Proces ten opisaliśmy w uchwale I Krajowej Konferencji PPS: Rewolucja Demokratyczna.
Z tego powodu nie mogliśmy uczestniczyć w przygotowaniach do „okrągłego stołu” i w Komitecie Obywatelskim. Dla rozwiązania tych niejasności postanawiamy tymczasowo, do Zjazdu PPS przyjąć nazwę: Polska Partia Socjalistyczna-Rewolucja Demokratyczna (PPS-RD). Równocześnie, mimo przybrania dodatkowego określenia, podtrzymujemy wszystkie umowy i zobowiązania podjęte poprzednio, w szczególności z: Organizacją Solidarność Walcząca, MRK „Solidarność” Region Mazowsze, a przede wszystkim z Polską Partią Socjalistyczną na Obczyźnie (...).
Już dwukrotnie w historii PPS partia zmieniała nazwę: w roku 1906 i 1939 – uczyniła to dla zachowania swojego socjalistycznego, niepodległościowego charakteru, swojej tożsamości. Zawsze jednak pozostała sobą[1]”.
W lutym 1989 część działaczy PPS-RD, m.in. Grzegorz Ilka i Jacek Pawłowicz, opuściła formację, tworząc odrębną strukturę TKK PPS, wskazując jako przyczynę ewolucję PPS-RD „w partię typu lewackiego”[potrzebny przypis].
W kwietniu 1989 PPS-RD wezwała do bojkotu wyborów sprzeciwiając się kontraktowi wyborczemu zawartemu przy „okrągłym stole”. Protestowano również przeciw tworzeniu Senatu, proponując utworzenie Izby Samorządowej reprezentującej pracowników.
W kwietniu 1989 Radę Naczelną PPS tworzyli: Rinaldo Betkiewicz, Czesław Borowczyk, Zuzanna Dąbrowska, Piotr Ikonowicz, Andrzej Kowalski, Artur Koszykowski, Cezary Miżejewski, Józef Pinior, Tadeusz Rachowski, Miłka Tyszkiewicz.
W grudniu 1989 we Wrocławiu odbył się I Krajowy Kongres Delegatów PPS-RD z udziałem 33 delegatów z siedmiu okręgowych komitetów robotniczych. Wybrano kolegialną Radę Naczelną w składzie: Czesław Borowczyk, Robert Gołaś, Andrzej Kowalski, Józef Pinior z Wrocławia, Zuzanna Dąbrowska, Piotr Ikonowicz, Cezary Miżejewski z Warszawy, Artur Smółko, Krzysztof Bil-Jaruzelski z Białegostoku i Artur Koszykowski z Krakowa. Na Kongresie uchwalono program „Samorządowa Alternatywa”. Program PPS-RD wprost odwoływał się do programu I zjazdu „Solidarności”, prezentując się jako kontynuator tego programu:
„Istotą samorządowej alternatywy systemowej jest budowa Samorządnej Rzeczpospolitej – państwa, które nie wyraża interesów żadnej grupy społecznej, lecz jest formą prawną i służebną strukturą dla wszystkich”[2].
Obok klasycznej demokracji przedstawicielskiej, wskazywano na istotną rolę demokracji samorządowej, zarówno w formie samorządu terytorialnego (gminnego i wojewódzkiego) jak i samorządu pracowniczego łącznie z utworzeniem Izby Samorządowej jak drugiej izby parlamentu.
W maju 1990 usunięto grupę wrocławskich działaczy i działaczy Nurtu Lewicy Rewolucyjnej oraz wrocławskiego Socjalistycznego Ośrodka Politycznego, zarzucając im poglądy trockistowskie. W istocie powodem czystki była walka o władzę między Ikonowiczem a Piniorem i dążenie tego pierwszego do zjednoczenia z innymi grupami PPS pod auspicjami Lidii Ciołkoszowej[potrzebny przypis].
W październiku 1990 połączyła się na XXV Kongresie PPS w jednolitą Polską Partię Socjalistyczną.
PPS-RD w okresie swojego istnienia wydawała pisma: „Robotnik”, „Praca, Płaca, BHP”, „Biuletyn informacyjny”, „Kret” w Warszawie, „Robotnik Białostocki” w Białymstoku, „Nasz Przegląd”, „Nowa Lewica” we Wrocławiu, „BHH. Hutnik. Biuletyn informacyjny PPS-RD Huty Baildon”.
Kronika obejmuje okres po ustąpieniu Jana Józefa Lipskiego w lutym 1988. Od lutego 1988 do grudnia 1998 PPS-RD działała jako jednolita Polska Partia Socjalistyczna. Powstanie dwóch formacji pod nazwą PPS zaczyna się w drugiej połowie 1988.