![]() Mike Pence (2017) | |
Pełne imię i nazwisko |
Michael Richard Pence |
---|---|
Data i miejsce urodzenia |
7 czerwca 1959 |
48. wiceprezydent Stanów Zjednoczonych | |
Okres |
od 20 stycznia 2017 |
Przynależność polityczna | |
Druga dama | |
Poprzednik | |
Następca | |
Gubernator Indiany | |
Okres |
od 14 stycznia 2013 |
Poprzednik | |
Następca |
Eric Holcomb |
![]() |
Mike Pence, właśc. Michael Richard Pence (ur. 7 czerwca 1959 w Columbus w stanie Indiana) – amerykański prawnik i polityk związany z Partią Republikańską, w latach 2001–2013 kongresmen, w latach 2013–2017 gubernator stanu Indiana, w latach 2017–2021 wiceprezydent Stanów Zjednoczonych.
Urodził się 7 czerwca 1959 w Columbus, w rodzinie irlandzkich katolików jako jedno z sześciorga dzieci Nancy Jane Cawley i Edwarda Pence’a, właściciela sieci stacji paliw. Został nazwany na cześć dziadka, Richarda Michaela Cawleya, który wyemigrował ze Sligo w Irlandii do Stanów Zjednoczonych przez Ellis Island, gdzie został kierowcą autobusu w Chicago[1]. Jego babka od strony matki pochodziła z Doonbeg w hrabstwie Clare[2].
Ukończył Columbus North High School w 1977. Zdobył również tytuł bakalaureata z historii na Hanover College w 1981, a także stopień Juris Doctor z zakresu prawa na Indiana University Robert H. McKinney School of Law w Indianapolis w 1986[3]. Po ukończeniu Hanover College był doradcą do spraw przyjęć na tej uczelni w latach 1981–1983[4].
W dzieciństwie i wczesnej młodości był rzymskim katolikiem i Demokratą. W 1976 został członkiem Partii Demokratycznej w hrabstwie Bartholomew i poparł Jimmy’ego Cartera w wyborach prezydenckich w 1980. Jak podkreślał, zaangażował się w politykę dzięki takim ludziom jak John F. Kennedy i Martin Luther King[5]. Podczas pobytu w college’u Pence konwertował na ewangelikalizm. Jego poglądy polityczne przesunęły się w prawo dzięki, jak sam to nazywał, „zdroworozsądkowemu konserwatyzmowi Ronalda Reagana”, z którym zaczął się utożsamiać[5].
Po ukończeniu prawa w 1986 zaczął pracę na prywatnej praktyce[6]. W 1991 został prezesem popularyzującego wolny rynek think tanku Indiana Policy Review Foundation i członkiem organizacji State Policy Network[7].
Opuścił Indiana Policy Review Foundation w 1993, z kolei rok później został gospodarzem programu The Mike Pence Show, emitowanego w radiu WRCR-FM z siedzibą w Rushville[8]. Opisywał wtedy siebie jako „Rush Limbaugh na kawie bezkofeinowej”, co było spowodowane tym, że co prawda miał konserwatywne poglądy, ale nie wyrażał ich w tak pompatyczny sposób jak Limbaugh[9]. Program Pence’a został potem wykupiony przez konsorcjum medialne Network Indiana, które doprowadziło do jego emitowania w 18 stacjach w całym stanie[10]. W latach 1995–1999, Pence był również gospodarzem weekendowych programów politycznych typu talk-show w Indianapolis[11].
W 1988 i 1990 Mike Pence bezskutecznie startował w wyborach do Kongresu[11]. Podczas kampanii wyborczej w 1990 wyszła na jaw sprawa darowizn wpłacanych na konto jego sztabu wyborczego, które Pence wykorzystywał do spłaty kredytu hipotecznego swojego domu, na zakup artykułów spożywczych, na opłaty turnieju golfowego, a także na płatności samochodowe swojej żony[12].
W 2000 został wybrany z drugiego okręgu wyborczego w Indianie do Izby Reprezentantów z listy Partii Republikańskiej[13]. W 2002 wybrano go z szóstego okręgu wyborczego w Indianie, z kolei w latach 2004, 2006, 2008 i 2010 uzyskiwał z niego reelekcję[13]. Jako, jak sam o sobie mówił, „chrześcijanin, konserwatysta i Republikanin” (w tej kolejności) nie podporządkowywał się linii światopoglądowej swej partii. Sprzeciwiał się projektowi prezydenta George’a W. Busha No Child Left Behind Act w 2001 i ekspansji leków na receptę w ramach programu Medicare w następnym roku[14]. W 2003 poparł wojnę w Iraku, z kolei w późniejszych latach opowiadał się za ścisłym egzekwowaniem prawa wobec nielegalnych imigrantów w Stanach Zjednoczonych, a także za przeznaczeniem funduszy federalnych na pseudonaukową terapię konwersyjną[15]. Był zwolennikiem ruchu TEA Party, a także prowadzenia przez Stany Zjednoczone przyjaznej polityki wobec Izraela[16][17]. Określano go przy tym mianem „dobrego przyjaciela Izraela”[17].
W 2005 został mianowany szefem Komitetu Badawczego Partii Republikańskiej, którym pozostawał do 2007[18]. Pence domagał się wówczas cięć budżetu federalnego przed wspieraniem finansowania pomocy ofiarom huraganu Katrina i był jednym z przeciwników wartego 700 miliardów dolarów planu finansowo-ratunkowego, mającego przeciwdziałać skutkom kryzysu finansowego w 2008[14][19]. W 2009 został członkiem działającej w Kongresie proizraelskiej grupy AIPAC, a także jednogłośnie został wybrany na Przewodniczącego Konferencji Partii Republikańskiej[17][20]. W 2011 Pence działał na rzecz wspierania planu zakończenia przez rząd walki z pozbawieniem funduszy organizacji Planned Parenthood[14]. W trakcie 12 lat pracy w Izbie Reprezentantów Mike Pence wprowadził 90 projektów ustaw i uchwał, jednakże żaden z nich nie stał się częścią prawa[21].
W maju 2011 Mike Pence ogłosił, że będzie się starał o nominację Partii Republikańskiej w wyborach na urząd gubernatora stanu Indiana w następnym roku[22]. Pomimo dużej rozpoznawalności, a także programu wyborczego, skupiającego się na obniżce podatków i zwiększaniu liczby miejsc pracy Pence stoczył zażartą walkę wyborczą z Demokratą Johnem R. Greggiem, ostatecznie odnosząc zwycięstwo uzyskując blisko 50% głosów[14]. Mike Pence został zaprzysiężony jako 50. gubernator stanu Indiana 14 stycznia 2013[23]. Niedługo po tym wydarzeniu Pence zaplombował i umieścił swoje dokumenty kongresowe na Indiana University w Bloomington. Zgodnie z umową dawcy, opinia publiczna nie może zobaczyć tych dokumentów do 5 grudnia 2022 lub do śmierci dawcy, jeśliby nastąpiła wcześniej[14].
Priorytetem Mike’a Pence’a na pierwszy rok sprawowania urzędu gubernatora była obniżka o 10% podatku dochodowego[24]. Ostatecznie w 2013 ustawodawcy przyjęli pakiet legislacyjny, zawierający obniżkę o 5% podatku dochodowego, a także zlikwidowanie podatku od spadku[24]. Speaker of the House Brian Bosma powiedział, że pakiet ten był „największym cięciem podatków w historii stanu Indiana, wynoszącym około 1,1 miliarda dolarów”[25]. Dzięki reformom podatkowym Pence’a do 2016 stan Indiana miał 2 miliardy dolarów nadwyżki budżetowej i oznaczenie AAA w ratingu kredytowym, ale krytycy zwracali uwagę na fakt, że płace w Indianie są przez to poniżej średniej krajowej[14]. W 2014 Mike Pence poparł warty 71,4 miliona dolarów projekt Indiana Gateway, skupiający się na poprawie kolejowego transportu pasażerskiego i towarowego, finansowany z rządowego programu American Recovery and Reinvestment Act of 2009. Jako kongresmen Pence głosował przeciwko temu projektowi[26]. W tym samym roku Pence ogłosił rozpoczęcie pilotażowego programu prorodzinnego Pre-kindergarten, któremu dwa lata później przyznał wsparcie finansowe z funduszy federalnych[27].
26 marca 2015 Mike Pence podpisał ustawę Religious Freedom Restoration Act, pozwalającą osobom fizycznym i korporacjom na przytoczenie przekonań religijnych jako obrony, w razie pozwania przez podmiot prywatny[28]. Podpisanie ustawy wywołało szeroką krytykę i protesty ludzi uważających, że jej założenia mogą prowadzić do dyskryminacji społeczności LGBT[29]. Wśród krytyków Pence’a znaleźli się także umiarkowani członkowie jego partii[14]. W wyniku protestów Mike Pence 2 kwietnia 2015 podpisał ustawę zmieniającą przepisy tak, aby zapobiec potencjalnej dyskryminacji[30]. Na początku 2016 Mike Pence wydał rozporządzenie o pozbawieniu funduszy federalnych lokalnego stowarzyszenia Exodus, prowadzącego akcję osiedlania na terenie stanu Indiana uchodźców z Syrii, przez co został pozwany do sądu federalnego przez organizację ACLU. 29 lutego sąd federalny orzekł, że decyzja Pence’a jest „niekonstytucyjna i wyraźnie dyskryminująca syryjskich uchodźców na podstawie ich pochodzenia narodowego”[31]. W marcu 2016 Mike Pence podpisał budzącą kontrowersje ustawę zakazującą aborcji w przypadku uszkodzenia płodu, a także wymagającą pochówku lub kremacji płodów pochodzących z poronienia[32]. W czerwcu 2016 sąd federalny, dzień po orzeczeniu Sądu Najwyższego o ochronie zdrowia kobiet zablokował ustawę jako prawdopodobnie sprzeczną z konstytucją[33].
Mike Pence planował wystartowanie w wyborach na gubernatora stanu Indiana w 2016, lecz 15 lipca tego roku oficjalnie wycofał się z tego zamiaru, co było spowodowane wybraniem go przez Donalda Trumpa jako kandydata na wiceprezydenta w wyborach w tym roku[34].
15 lipca 2016 Donald Trump ubiegający się o prezydenturę w wyborach w 2016 ogłosił, że Mike Pence będzie kandydatem Partii Republikańskiej na wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych[35]. Cztery dni później, na konwencji Partii Republikańskiej w Cleveland, Pence, który podczas prawyborów tej partii popierał Teda Cruza otrzymał oficjalną nominację Republikanów na stanowisko wiceprezydenta[15][36]. Początkowo Trump planował uczynić kandydatem na wiceprezydenta Sarah Palin, ale kandydatury tej nie zaakceptowała Partia Republikańska. Wówczas zdecydował się na Pence’a, którego wcześniej polecali mu członkowie rodziny[37].
4 października 2016 Mike Pence zmierzył się z kandydatem Partii Demokratycznej na stanowisko wiceprezydenta Timem Kaine’em w debacie, zorganizowanej na Longwood University w Farmville i moderowanej przez dziennikarkę Elaine Quijano z telewizji CBS News[38].
20 stycznia 2017 w południe w Waszyngtonie jako pierwszy – po zwycięstwie Republikanów w głosowaniu powszechnym z 8 listopada 2016 i głosowaniu elektorskim z 19 grudnia 2016 – został zaprzysiężony przez sędziego Sądu Najwyższego Clarence’a Thomasa, obejmując urząd 48. wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych[39]. Tuż po nim przysięgę złożył Donald Trump, obejmując urząd 45. prezydenta Stanów Zjednoczonych[40]. Już 18 dni po zaprzysiężeniu Mike Pence skorzystał z uprawnienia do wzięcia udziału w głosowaniu w Senacie celem przełamania remisu w głosowaniu nad zatwierdzeniem Betsy DeVos na stanowisko sekretarza edukacji. Było to drugie najszybsze skorzystanie z tego uprawnienia przez wiceprezydenta w historii Stanów Zjednoczonych (Chester Arthur skorzystał z niego już 14 dni po zaprzysiężeniu) i pierwsze, w którym przedmiotem głosowania było nominowanie członka rządu[41]. 1 września 2019 reprezentował Stany Zjednoczone Ameryki podczas obchodów 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej w Warszawie, gdzie wygłosił publiczne przemówienie[42].
Od 1985 żonaty z Karen Pence. Mają troje dzieci: syna Michaela – podporucznika w United States Marine Corps[43] oraz córki: Charlotte i Audrey[44].