wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) | |
Strefa numeracyjna |
87 |
Kod pocztowy |
16-424[4] |
Tablice rejestracyjne |
BSU |
SIMC |
0757163[5] |
Położenie na mapie gminy Filipów | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego | |
Położenie na mapie powiatu suwalskiego | |
54°10′11″N 22°34′10″E/54,169722 22,569444[1] |
Mieruniszki (dawniej niem. Mierunsken, 1938-1945 Merunen[6]) – wieś sołecka w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie suwalskim, w gminie Filipów[5][7]. Leży nad jeziorem Mieruńskie Wielkie.
Do 1954 roku istniała gmina Mieruniszki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa suwalskiego.
Mieruniszki to najstarsza miejscowość w dawnym powiecie oleckim. Nazwa Mieruniszek wywodzi się od zamieszkałej tu niegdyś ludności jaćwieskiej. Położona w państwie zakonnym wieś wymieniana była w traktacie pokojowym (tzw. mełneńskim) między Krzyżakami a Jagiełłą z 1422 roku, który wyznaczył granicę krzyżacko-litewską 1 km na wschód od wsi. Granica ta, mimo zmieniających się organizmów państwowych po jej obu stronach, utrzymała się aż do 1945 r.
W 1537[8] r., wkrótce po utworzeniu świeckiej państwowości Prus Książęcych, lokowano tu na 10 włókach wieś czynszową. Kasper von Aulack, starosta książęcy, sprzedał w tym celu ziemię braciom z Turowa w starostwie straduńskim - Janowi, Augustynowi, Wojtkowi i Jakubowi Pietraszewiczom. Była to największa lokacja wiejska w ówczesnym starostwie oleckim. Transakcję potwierdził 11 października 1541 roku książę Albrecht.
Ewangelicką parafię i szkołę parafialną założono prawdopodobnie równocześnie z powstaniem wsi. Potwierdza to istnienie wcześniejszego osadnictwa.
W XVII i XVIII wieku Mieruniszki były w posiadaniu Ciesielskich i Dzięgielów (polska szlachta). Dzięki przygranicznemu położeniu z Suwalszczyzną miejscowość rozwijała się pod względem gospodarczym. W 1860 r. był w Mieruniszkach urząd pocztowy oraz komora celna[9]. W 1871 r. wieś wraz z państwem pruskim weszła w skład Niemiec. W 1911 r. oddana została do użytku kolej wąskotorowa, łącząca Mieruniszki z Oleckiem.
W 1938 podczas tzw. chrztów hitlerowskich ówczesna niemiecka administracja nazistowska zmieniła historyczną nazwę pochodzenia jaćwieskiego Mierunsken na Merunen.
W 1945 r. zniszczona w wyniku walk radziecko-niemieckich miejscowość włączona została do Polski. Linia kolei wąskotorowej uległa rozebraniu.