Data i miejsce urodzenia |
12 grudnia 1948 |
---|---|
Prezydent Portugalii | |
Okres |
od 9 marca 2016 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Przewodniczący Partii Socjaldemokratycznej | |
Okres |
od 1996 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
|
Marcelo Nuno Duarte Rebelo de Sousa (wym. [mɐɾˈsɛlu ˈnunu ˈdwaɾtɨ ʁɨˈbelu dɨ ˈsozɐ], ur. 12 grudnia 1948 w Lizbonie[1]) – portugalski polityk, prawnik, nauczyciel akademicki, dziennikarz i komentator polityczny, członek konstytuanty, minister, w latach 1996–1999 przewodniczący Partii Socjaldemokratycznej, od 2016 prezydent Portugalii.
W młodości związany z ruchami katolickimi, działał w Akcji Katolickiej[1]. Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Lizbońskim, po czym pozostał pracownikiem naukowym tej uczelni. W 1984 obronił doktorat z zakresu nauk prawnych i politycznych, w 1989 objął stanowisko profesora na wydziale prawa Uniwersytetu Lizbońskiego[2], od 1992 powołany na stanowisko profesora na czas nieokreślony. Wykładał także jako profesor prawa na Portugalskim Uniwersytecie Katolickim w Lizbonie. Pełnił różne funkcje w ramach swojej uczelni, w tym w 2004 został dyrektorem Instytutu Nauk Prawnych i Politycznych[1].
Od pierwszej połowy lat 70. związany także z dziennikarstwem. Był jednym z współpracowników Francisca Pinto Balsemão przy zakładaniu czasopisma „Expresso”, był m.in. jego dyrektorem zarządzającym. Stworzył także gazetę „Semanário”. Wieloletni analityk i komentator polityczny, prowadził swój program publicystyczny w radiu TSF, podejmował współpracę z portugalskim radiem i telewizją[1].
W 1974 wstąpił do nowo powstałej centroprawicowej Partii Socjaldemokratycznej[2]. W 1975 wybrany na posła do Zgromadzenia Konstytucyjnego, które w 1976 przygotowało nową Konstytucję Portugalii. Od 1979 do 1982 był przewodniczącym zgromadzenia gminnego w Cascais. Od 1981 był sekretarzem stanu, a następnie w latach 1982–1983 ministrem ds. kontaktów z parlamentem w gabinecie, którym kierował Francisco Pinto Balsemão. W 1989 bez powodzenia ubiegał się o urząd burmistrza Lizbony, przegrywając z Jorge Sampaio. Został natomiast stołecznym radnym miejskim (do 1997), po czym wybrano go na przewodniczącego zgromadzenia gminnego w Celorico de Basto[1].
Pełnił różne funkcje w strukturze partyjnej PSD, w tym od 29 marca 1996 do 1 maja 1999 był przewodniczącym tego ugrupowania i jednocześnie liderem opozycji[2].
W 2016 wystartował w wyborach prezydenckich jako kandydat Partii Socjaldemokratycznej i Partii Ludowej. Zwyciężył w pierwszej turze głosowania z 24 stycznia 2016, otrzymując 52% głosów[3]. Urząd prezydenta Portugalii objął 9 marca 2016[4]. W wyborach prezydenckich w 2021 ubiegał się o reelekcję z poparciem PSD i ludowców. Ponownie wygrał w pierwszej turze głosowania (przeprowadzonej 24 stycznia 2021), uzyskując wówczas blisko 61% głosów[5].