Ten artykuł dotyczy plastyka. Zobacz też: Jerzy Kalina (reżyser).
Jerzy Kalina
Data i miejsce urodzenia

15 kwietnia 1944
Garwolin

Narodowość

polska

Alma Mater

Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie

Dziedzina sztuki

rzeźba, scenografia, film animowany

Ważne dzieła

Grób Jerzego Popiełuszki w Warszawie
Krzyż Pomnik ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku
Pomnik Anonimowego Przechodnia we Wrocławiu
Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku w Warszawie

Odznaczenia
Order Orła Białego Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Medal Błogosławionego ks. Jerzego Popiełuszki
Strona internetowa
Kaplica Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Pałacu Prezydenckim w Warszawie
Grób ks. Jerzego Popiełuszki w Warszawie na Żoliborzu autorstwa Jerzego Kaliny
Pomnik Katyński 1940 w Podkowie Leśnej
Kobieta – Pomnik Anonimowego Przechodnia we Wrocławiu

Jerzy Kalina (ur. 15 kwietnia 1944 w Garwolinie) – polski scenograf i plastyk, twórca scenografii teatralnych i filmowych, witraży, filmów animowanych i dokumentalnych, twórca instalacji, performer. Brat Andrzeja.

W młodości związany z Chojnowem w powiecie przasnyskim, gdzie jego ojciec był dyrektorem PGR. Ukończył warszawską Akademię Sztuk Pięknych, otrzymując w 1971 dyplom na wydziale malarstwa u Stefana Gierowskiego.

Twórczość

Oprócz licznych ulotnych instalacji i performance’ów, które prezentował w latach 70., wykonał projekty m.in. nagrobka ks. Jerzego Popiełuszki na warszawskim Żoliborzu, pomnika Katyńskiego w Podkowie Leśnej, Krzyża Pomnika ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku przy tamie[1], cokołu pomnika marszałka Józefa Piłsudskiego (rzeźba Alfonsa Karnego) w warszawskiej AWF[2], kaplic w Pałacu Prezydenckim[3] i pałacu Belwederskim w Warszawie. Jest autorem Pomnika Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku na placu Piłsudskiego w Warszawie[4].

We Wrocławiu odsłonięty został w 2005 wykonany z brązu według jego projektu Pomnik Anonimowego Przechodnia, który amerykański magazyn „Budget Travel” uznał „za jedno z najbardziej niezwykłych miejsc na świecie”[5].

Jest również autorem projektu granitowej kapliczki u zbiegu ulic Orszady i Hlonda w Warszawie, na granicy dzielnic Wilanów i Ursynów, upamiętniającej ofiary zbrodni katyńskiej i katastrofy polskiego Tu-154 w Smoleńsku[6].

Jest też scenografem, m.in. twórcą oprawy papieskich mszy podczas pielgrzymek Jana Pawła II do Polski. Tworzył scenografie teatralne, współpracował m.in. z Janem Peszkiem i Kazimierzem Kutzem w warszawskich teatrach Małym, Studio, Narodowym oraz krakowskim Starym. Wystawił również kilka własnych spektakli teatralnych.

W latach 70. XX wieku swoje prace wystawiał w Galerii Repassage.

Jest też reżyserem i scenarzystą filmu pt. Tama 1984–1991 o księdzu Jerzym Popiełuszce i jego męczeństwie[7].

Akcje, instalacje

1971

1972

1973

1974

1975

1977

Instalacja Przejście ustawiona 12/13 grudnia 2005 przy skrzyżowaniu ulic Świdnickiej i Piłsudskiego we Wrocławiu (wcześniej w 1977 w Warszawie przy Świętokrzyskiej i Mazowieckiej)

1978

1979

1981

1983

1984

Krzyż Pomnik ks. Jerzego Popiełuszki we Włocławku przy tamie
Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej w Warszawie

1985

1986

1987

1988

1989

1990

1991

1992

1993

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2020

Nagrody i wyróżnienia

Odznaczenia

Przypisy

  1. Krzyż przy zaporze upamiętnia ks. Popiełuszkę, interia.pl, 2010-05-31. [dostęp 2018-06-08].
  2. Pomnik Józefa Piłsudskiego na Bielanach, „Wszystko o Warszawie” [dostęp 2018-04-06] (pol.).
  3. Pałac Prezydencki. Warszawa: Kancelaria Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, 2014, s. 32. ISBN 978-83-931191-7-2.
  4. Krzysztof Gralak, Pomnik smoleński w Warszawie 2018 tak wygląda! - monument stoi na placu Piłsudskiego, „wspolczesna.pl”, 12 kwietnia 2018 [dostęp 2018-04-12] (pol.).
  5. Pomnik Anonimowego Przechodnia. [w:] Oficjalny portal internetowy Wrocławia (www.wroclaw.pl) [on-line]. Agencja Rozwoju Aglomeracji Wrocławskiej SA, Gmina Wrocław. [dostęp 2018-06-08].
  6. Kapliczka katyńsko-smoleńska stoi już od 2 miesięcy. gazeta.pl, 2010-08-16. [dostęp 2010-11-21]. (pol.).
  7. Tama 1984-1991, filmpolski.pl, [dostęp 2018-06-08].
  8. „Zatrute źródło”, czyli Jan Paweł II jako tytan [online], wiez.com.pl, 23 września 2020 [dostęp 2020-09-23].
  9. a b c d Daria Porycka, Rzeźbiarz Jerzy Kalina – autor projektu pomnika ofiar katastrofy smoleńskiej, dzieje.pl, 2018-04-10. [dostęp 2018-06-08].
  10. Nagroda im. Lecha Kaczyńskiego dla rzeźbiarza, „Rzeczpospolita” (pol.) [dostęp 2013-04-28].
  11. Doroczne Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wręczone. mkidn.gov.pl, 5 października 2016. [dostęp 2020-08-16].
  12. Totus Rok 2017. Fundacja „Dzieło Nowego Tysiąclecia”. [dostęp 2018-06-08].
  13. Medale Stanisława Ostoi-Kotkowskiego wręczone. | Infoprzasnysz [online], Infoprzasnysz – przasnyski portal społecznościowo – informacyjny, 7 września 2019 [dostęp 2019-09-07] (pol.).
  14. Rocznik Polskiej Akademii Umiejętności. Rok 2021, wyd. Kraków 2022, s. 26
  15. Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis, mkidn.gov.pl. [dostęp 2018-06-08].
  16. Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości dla Jerzego Kaliny. prezydent.pl, 2019-04-15. [dostęp 2019-05-02].
  17. informacja odznaczeniu
  18. M.P. z 2023 r. poz. 1293
  19. Jerzy Kalina odznaczony Orderem Orła Białego [online], wpolityce.pl [dostęp 2023-11-11] (pol.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne