Fotografia Heleny Unierzyskiej z początku XX wieku | |
Data i miejsce urodzenia |
6 kwietnia 1867 |
---|---|
Data śmierci |
11 października 1932 |
Narodowość | |
Dziedzina sztuki | |
Odznaczenia | |
Helena Unierzyska z Matejków (ur. 6 kwietnia 1867 w Krakowie, zm. 11 października 1932) – polska malarka i rzeźbiarka, córka Jana Matejki.
W okresie dzieciństwa ciężko chorowała, przebywała w domu rodziców w Krzesławicach i w Krakowie.
23 czerwca 1891 w krakowskim kościele kapucynów poślubiła malarza Józefa Unierzyskiego (1863–1948), ucznia Matejki, profesora Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie[1][2].
Po ślubie zamieszkała w otrzymanym od ojca pałacu w Boleniu. Małżeństwo pozostało bezdzietne, Helena adoptowała jednak kilkoro dzieci chłopskich.
Amatorsko zajmowała się malarstwem i rzeźbą. Prace te cieszyły się uznaniem jej ojca. Zachęcał ją do dalszego rozwijania się w tym kierunku. Nie otrzymała formalnego wykształcenia artystycznego. W jej szkicowniku z czasów szkolnych można zauważyć poprawki dokonane przez Matejkę.[2]
Często towarzyszyła ojcu w pracy. Zachowały się relacje malarza oraz jego sekretarza, Mariana Gorzkowskiego, z których wynika, że Helena spędzała wiele czasu w pracowni, zagłębiona w to, co tworzył jej ojciec. Już jako dorosła kobieta wielokrotnie pozowała ojcu do obrazów: Pieśni - Studium do obrazu Joanna d`Arc, Dziewicy Orleańskiej, Zawieszenia dzwonu Zygmunta.[2]
W okresie I wojny światowej opiekowała się ofiarami działań wojennych i udzielała pomocy stacjonującemu w Boleniu II pułkowi ułanów, za co została odznaczona przez prezydenta RP Krzyżem Niepodległości.
Pochowana została w grobowcu Matejków, w głównej alei cmentarza Rakowickiego w Krakowie.