Data i miejsce urodzenia |
6 listopada 1969 |
---|---|
Język |
angielski |
Dziedzina sztuki |
literatura |
Ważne dzieła | |
Nagrody | |
Strona internetowa |
Colson Whitehead (ur. 6 listopada 1969 w Nowym Jorku) – amerykański pisarz, laureat Nagrody Pulitzera, National Book Award i Nagrody im. Arthura C. Clarke’a.
Urodził się 6 listopada 1969 w Nowym Jorku jako Arch Colson Chipp Whitehead w rodzinie Archa S. i Mary Anne Woody Whitehead. Wychował się na Manhattanie, gdzie uczył się w Trinity School. Ukończył studia literatury angielskiej na Uniwersytecie Harvarda (1987–1991). Po powrocie do Nowego Jorku zaczął pisać recenzje dla „The Village Voice”; w tym okresie napisał satyryczną powieść, którą odrzuciło dwadzieścia wydawnictw[1].
W 1996 rozpoczął pracę nad powieścią detektywistyczną Intuicjonistka o inspektorach wind. Książka ukazała się w 1999 i zyskała pozytywne recenzje, a także trafiła do finału nagrody Hemingway Foundation/PEN Award. Jego druga powieść, John Henry Days (2001), została wyróżniona nagrodą Anisfield-Wolf Book Award oraz znalazła się w finale Nagrody Pulitzera, the National Book Critics Circle Award i nagrody literackiej „Los Angeles Times”. W 2001 Whitehead otrzymał grant MacArthur Fellowship, który pozwolił skupić mu się na pracy literackiej. Jego kolejną publikacją był zbiór trzynastu esejów o Nowym Jorku po zamachu z 11 września 2001 pod nazwą The Colossus of New York: A City in Thirteen Parts (2003). Następnie ukazała się powieść satyryczna Apex Hides the Hurt (2006)[2].
Kolejna powieść, Sag Harbor (2009), była pierwszą książką Whiteheada na liście bestsellerów prowadzonej przez „The New York Times”, znalazła się także w finale PEN/Faulkner Award. Powieść Zone One (2011), której inspiracją były filmy o zombie George'a Romero oglądane przez Whiteheada w młodości[3], zadebiutowała na jedenastym miejscu listy bestsellerów „The New York Times”[4]. Kolej podziemna. Czarna krew Ameryki (2016) zdobyła National Book Award (2016), Nagrodę Pulitzera w kategorii literatury pięknej (2017)[5] i Nagrodę im. Arthura C. Clarke’a (2017)[6] oraz zajęła pierwsze miejsce listy bestsellerów „The New York Times”[5].
W 2017 Whitehead został ogłoszony jednym ze stu najbardziej wpływowych ludzi w rankingu magazynu „Time”[5]. Jego następna powieść, Miedziaki (2019), która została oparta na prawdziwych wydarzeniach, opisuje zakład poprawczy dla Afroamerykanów na południu Stanów Zjednoczonych, prowadzony w czasach gdy Martin Luther King sprzeciwiał się prawom Jima Crowa[7]. W 2020 Miedziaki zostały wyróżnione Nagrodą Pulitzera w kategorii literatury pięknej[8].