Obecne granice archidiecezji Berlina Papież Benedykt XVI z wizytą w archidiecezji Berlina w 2011 roku – msza święta na Stadionie Olimpijskim w Berlinie Czteropolowy herb archidiecezji Berlina jest połączeniem historycznych biskupstw istniejących kiedyś na jej terenie: brandenburskiego (pierwsze u góry po lewej), havelberskiego (drugie pole po prawej), kamieńskiego (trzecie pole) i lubuskiego (czwarte pole) Archidiecezja Berlina (łac. : Archidioecesis Berolinensis , niem. : Erzbistum Berlin ) – niemiecka archidiecezja katolicka z siedzibą w katedrze św. Jadwigi w Berlinie . Obejmuje swoim zasięgiem terytoria trzech landów w położonych w północno-wschodniej części kraju – Berlin , część Brandenburgii i Meklemburgii-Pomorza Przedniego .
W XIX w. dla katolików mieszkających w stolicy Prus ustanowiona została Delegatura Apostolska Brandenburgia-Pomorze (Książęco-biskupia Delegatura Brandenburgii i Pomorza; niem. Fürstbischöfliche Delegatur Brandenburg und Pommern ), która została umiejscowiona w katolickiej parafii św. Jadwigi w Berlinie . Obejmowała ona swoim zasięgiem Brandenburgię , Pomorze Przednie i tereny po biskupstwie kamieńskim .
W dwudziestoleciu międzywojennym , po upadku monarchii w Niemczech , uczyniono pierwsze kroki zmierzające do utworzenia diecezji katolickiej na tym terenie: 19 lutego 1923 papież Pius XI powołał Josefa Deitmera na pierwszego biskupa pomocniczego diecezji wrocławskiej z siedzibą w Berlinie. Został on konsekrowany 1 maja 1923 przez kardynała Adolfa Bertrama .
13 sierpnia 1930 bullą Pastoralis officii nostri erygowano diecezję Berlina, która swoim terytorium miała objąć ziemie historycznych diecezji : Havelbergu, brandenburskiej, pomorskiej i lubuskiej . Na pierwszego biskupa wyznaczono Christiana Schreibera . Wchodziła w skład metropolii wrocławskiej .
27 czerwca 1994 diecezja została podniesiona przez papieża Jana Pawła II konstytucja apostolską Certiori Christifidelium do rangi archidiecezji i metropolii [1] .
W 2003 archidiecezja zmagała się z ogromnymi problemami finansowymi, w wyniku których sprzedała niektóre kościoły i ograniczyła liczbę parafii z 207 do 108.
Osobny artykuł: Biskupi Berlina . Współcześnie archidiecezja Berlina składa się z 17 dekanatów , w skład których wchodzi 150 parafii [2] :
Dekanat Brandenburg an der Havel (14 parafii):
Parafia Trójcy Świętej w Brandenburg an der Havel – siedziba dekanatu
Parafia Świętej Rodziny w Lehnin
Parafia Niepokalanego Poczęcia NMP w Premnitz
Parafia Świętego Pawła w Nauen OT Markee
Parafia Różańca Świętego we Friesack
Parafia Królowej Różańca Świętego w Ketzin
Parafia Świętego Bernharda w Brandenburg an der Havel
Parafia Świętego Bonifacego w Belzig
Parafia Świętej Elżbiety w Brandenburgu
Parafia Świętego Jerzego w Rathenow
Parafia Świętego Józefa w Jeserig
Parafia Świętego Mikołaja w Brandenburg an der Havel
Parafia Świętego Mikołaja w Treuenbrietzen
Parafia Świętych Piotra i Pawła w Nauen
Dekanat Charlottenburg-Wilmersdorf (11 parafii i 3 misje):
Parafia Ducha Świętego w Berlinie-Charlottenburgu
Parafia Marii od Krzyża w Berlinie-Wilmersdorfie
Parafia Serca Jezusowego w Berlinie-Charlottenburgu
Parafia Zbawiciela w Berlinie-Charlottenburgu
Parafia Świętego Alberta Wielkiego w Berlinie-Charlottenburgu
Parafia Świętego Canisiusa w Berlinie-Charlottenburgu
Parafia Świętego Kamila w Berlinie
Parafia Świętego Karola Boromeusza w Berlinie
Parafia Świętego Ludwika w Berlinie – siedziba dekanatu
Parafia Świętego Tomasza z Akwinu w Berlinie-Charlottenburgu
Misja włoska pw. Krzyża Świętego w Berlinie
Misja francuska pw. Świętego Tomasza z Akwinu w Berlinie
Dekanat Eberswalde (14 parafii):
Parafia Ducha Świętego w Lychen
Parafia Serca Jezusowego w Bernau
Parafia Serca Jezusowego w Templin
Parafia Marii Królowej Pokoju w Gramzow
Parafia Wniebowzięcia NMP w Angermünde
Parafia Wniebowzięcia NMP w Schwedt nad Odrą
Parafia Wniebowzięcia NMP w Zehdenick
Parafia NMP Wspomożycielki Wiernych w Bad Freienwalde
Parafia Świętego Józefa w Werneuchen
Parafia Świętego Konrada w Wandlitz
Parafia Świętej Marii Magdaleny w Prenzlau
Parafia Najświętszej Maryi Panny w Biesenthal
Parafia Świętych Piotra i Pawła w Eberswalde – siedziba dekanatu
Parafia Świętej Teresy od Dzieciątka Jezus w Eberswalde
Dekanat Fürstenwalde (13 parafii):
Parafia Chrystusa Króla w Golzow
Parafia Ducha Świętego w Buckow
Parafia Krzyża Świętego we Frankfurcie nad Odrą – siedziba dekanatu
Parafia Świętej Rodziny w Rüdersdorf
Parafia Chrystusa Króla w Alt Zeschdorf
Parafia Naszej Dobrej Pani w Müllrose
Parafia NMP Dobrej Rady w Herzfelde
Parafia Niepokalanego Poczęcia NMP w Schöneiche
Parafia Świętego Jerzego w Dahlwitz
Parafia Świętego Huberta w Petershagen
Parafia Świętego Jana Chrzciciela w Fürstenwalde
Parafia Świętego Józefa w Strausberg
Parafia Matki Bożej z Lourdes w Altlandsberg
Dekanat Lichtenberg (13 parafii i 1 misja):
Parafia Krzyża Świętego w Berlinie-Hohenschönhausen
Parafia Trójcy Świętej w Berlinie-Friedrichshain
Parafia Serca Jezusowego w Berlinie-Biesdorfie Południowym
Parafia Archanioła Michała w Berlinie
Parafia NMP Królowej Pokoju w Berlinie Marzahn-Hellersdorf
Parafia Świętego Antoniego w Berlinie-Friedrichshain
Parafia Świętego Bonifacego w Berlinie-Kreuzberg
Parafia Świętego Klemensa w Berlinie-Kreuzberg
Parafia Świętego Jana w Berlinie-Neukölln
Parafia Świętego Konrada z Parzham w Berlinie-Lichtenbergu
Parafia Dobrej Pani w Berlinie
Parafia Najświętszej Maryi Panny w Berlinie-Karlshorst
Parafia Świętego Mauritiusa w Berlinie-Kaulsdorf – siedziba dekanatu
Misja polska św. Jana w Berlinie-Friedrichshain
Dekanat Mitte (10 parafii i 3 misje):
Parafia Serca Pana Jezusa w Berlinie Prenzlauer Berg
Parafia Świętego Wojciecha w Berlinie-Mitte
Parafia Świętych Józefa i Alojzego w Berlinie-Wedding
Parafia Świętego Ansgara w Berlinie-Hansaviertel
Parafia Świętej Jadwigi w Berlinie-Mitte
Parafia Świętego Archanioła Michała w Berlinie-Mitte
Parafia Świętego Pawła w Berlinie-Mitte
Parafia Świętego Piotra w Berlinie-Mitte – siedziba dekanatu
Parafia Świętego Sebastiana w Berlinie-Mitte
Parafia Świętego Tomasza z Akwinu w Berlinie-Mitte
Misja chorwacka pw. Świętego Sebastiana w Berlinie-Gesundbrunnen
Misja węgierska pw. Świętego Pawła w Berlinie-Mitte
Misja wietnamska pw. Świętego Alojzego w Berlinie-Wedding
Dekanat Neukölln (9 parafii):
Parafia Ojca Klausa w Berlinie-Neukölln
Parafia Świętej Anny w Berlinie-Baumschulenweg
Parafia Świętego Krzysztofa w Berlinie-Neukölln
Parafia Świętej Klary w Berlinie-Neukölln – siedziba dekanatu
Parafia Świętego Dominika w Berlinie-Neukölln
Parafia Świętego Edwarda w Berlinie-Neukölln
Parafia Świętego Józefa w Berlinie-Rudow
Parafia Świętego Ryszarda w Berlinie-Neukölln
Parafia Świętej Teresy od Dzieciątka Jezus w Berlinie-Neukölln
Dekanat Oranienburg (10 parafii):
Parafia Chrystusa Króla w Kremmen
Parafia Serca Jezusowego w Neuruppin
Parafia Wniebowzięcia NMP w Fehrbellin
Parafia Wniebowzięcia NMP w Gransee
Parafia Świętej Jadwigi w Fürstenbergu – siedziba dekanatu
Parafia Świętego Józefa w Lindow
Parafia Świętego Józefa w Velten
Parafia Świętego Piotra w Leegebruch
Parafia Świętej Teresy w Birkenwerder
Parafia Wszystkich Aniołów Stróżów w Hennigsdorf
Dekanat Pankow (10 parafii i 1 misja):
Parafia Świętej Rodziny w Berlinie-Prenzlauer Berg
Parafia NMP Wspomożycielki Wiernych w Gehrenberge
Parafia Matki Boskiej Bolesnej w Berlinie-Buch
Parafia Najświętszego Ciała Pana Jezusa w Berlinie-Pankow
Parafia Świętego Augustyna w Berlinie-Pankow
Parafia Świętego Jerzego w Berlinie-Pankow
Parafia Świętego Jana Ewangelisty w Berlinie-Buchholz
Parafia Świętego Józefa w Berlinie-Weißensee – siedziba dekanantu
Parafia Świętego Jozafata w Berlinie-Pankow
Parafia Świętej Marii Magdaleny w Berlinie-Niederschönhausen
Misja portugalska pw. Matki Boskiej Bolesnej w Berlinie-Pankow
Dekanat Potsdam-Luckenwalde (13 parafii):
Parafia Ducha Świętego w Beelitz
Parafia NMP Gwiazdy na Niebiosach w Werder
Parafia Niepokalanego Poczęcia NMP w Zossen
Parafia Najświętszej Eucharystii w Teltow
Parafia Świętego Alberta w Rangsdorfie
Parafia Świętego Antoniego w Poczdamie -Babelsbergu
Parafia Świętej Cecylii w Michendorf
Parafia Świętej Jadwigi w Jüterbog
Parafia Świętego Józefa w Luckenwalde
Parafia Świętego Mikołaja w Blankenfelde
Parafia Świętych Piotra i Pawła w Poczdamie – siedziba dekanatu
Parafia Świętego Piusa X w Ludwigsfelde
Parafia Świętego Tomasza Morusa w Kleinmachnow
Dekanat Reinickendorf (12 parafii i 1 misja):
Parafia Wszystkich Świętych w Berlinie-Reinickendorfie
Parafia Chrystusa Króla w Berlinie-Lübars
Parafia Serca Jezusa w Berlinie-Tegel
Parafia Najświętszej Maryi Panny w Berlinie-Reinickendorfie Północnym
Parafia Świętego Bernharda w Berlinie-Tegel
Parafia Świętego Hildegarda w Berlinie-Reinickendorfie
Parafia Świętego Józefa w Berlinie-Reinickendorfie
Parafia Świętej Katarzyny w Schildow
Parafia Wniebowstąpienia NMP w Berlinie-Reinickendorfie
Parafia Świętego Marcina w Berlinie-Reinickendorfie
Parafia Świętego Mikołaja w Berlinie-Reinickendorfie
Parafia Świętej Rity w Berlinie-Reinickendorfie
Misja hiszpańska pw. Świętego Mikołaja w Berlinie-Reinickendorfie
Dekanat Spandau (15 parafii):
Parafia Wniebowzięcia NMP w Berlinie-Kladow
Parafia NMP Wspomożycielki Chrześcijan w Berlinie-Spandau
Parafia Najświętszej Maryi Panny w Berlinie-Spandau
Parafia Świętego Franciszka z Asyżu w Berlinie-Spandau
Parafia Świętego Jana Chrzciciela w Dallgow-Döberitz
Parafia Świętego Józefa w Berlinie-Spandau
Parafia Świętego Józefa w Paaren
Parafia Świętego Konrada z Parzham w Falkensee – siedziba dekanatu
Parafia Świętego Lamberta w Berlinie-Spandau
Parafia Najświętszej Maryi Panny w Berlinie-Behnitz
Parafia Najświętszej Maryi Panny w Brieselang
Parafia Świętego Marka w Berlinie-Spandau
Parafia Świętego Stefana w Berlinie-Spandau
Parafia Świętego Maksymiliana Kolbego w Berlinie-Spandau
Parafia Świętego Wilhelma w Berlinie-Spandau
Dekanat Steglitz-Zehlendorf (12 parafii i 2 misje):
Parafia Wszystkich Świętych w Berlinie-Steglitz
Parafia Świętej Rodziny w Berlinie-Lichterfelde
Parafia Serca Jezusowego w Berlinie-Zehlendorf
Parafia Matki Boskiej Bolesnej w Berlinie-Lankwitz
Parafia Różańca Świętego w Berlinie Steglitz-Zehlendorfie
Parafia Świętej Anny w Berlinie Steglitz-Zehlendorfie
Parafia Świętego Benedykta w Berlinie Steglitz-Zehlendorfie – siedziba dekanatu
Parafia Świętego Bernharda w Berlinie-Dahlem
Parafia Świętego Jana Ewangelisty w Berlinie-Südende
Parafia Świętego Michała w Berlinie-Wannsee
Parafia Świętego Ottona w Berlinie-Steglitz
Parafia Dwunastu Apostołów w Berlinie-Steglitz
Misja angielskojęzyczna pw. św. Bernharda w Berlinie-Dahlem
Misja rumuńska pw. Najświętszej Maryi Panny w Berlinie-Zehlendorfie
Dekanat Tempelhof-Schöneberg (11 parafii i 2 misje):
Parafia Serca Pana Jezusa w Berlinie-Tempelhof
Parafia NMP Królowej Pokoju w Berlinie-Mariendorfie
Parafia Zbawiciela w Lichtenrade – siedziba dekanatu
Parafia Świętego Alfonsa w Berlinie Tempelhof-Schöneberg
Parafia Świętej Elżbiety w Berlinie-Schönebergu
Parafia Świętej Fidelis w Berlinie Tempelhof-Schöneberg
Parafia Świętego Judy Tadeusza w Berlinie Tempelhof-Schöneberg
Parafia Świętego Konrada w Berlinie-Schönebergu
Parafia Świętego Mateusza w Berlinie Tempelhof-Schöneberg
Parafia Świętego Norberta w Berlinie-Schönebergu
Parafia Dobrego Pasterza w Berlinie Tempelhof-Schöneberg
Misja koreańska pw. Świętej Fidelis w Berlinie
Misja słoweńska pw. Świętej Elżbiety w Berlinie-Schönebergu
Dekanat Treptow-Köpenick (10 parafii):
Parafia Chrystusa Króla w Berlinie-Adlershofie
Parafia Trzech Króli w Berlinie-Rahnsdorfie
Parafia NMP Wspomożycielki w Berlinie-Altglienicke
Parafia Świętego Antoniego w Berlinie-Eichwalde
Parafia Świętego Antoniego w Berlinie-Oberschöneweide
Parafia Świętego Bonifacego w Erkner
Parafia Świętej Elżbiety w Königs Wusterhausen
Parafia Świętego Franciszka w Berlinie Treptow-Köpenick
Parafia Świętego Jana Ewangelisty w Berlinie-Johannisthal
Parafia Świętego Józefa w Berlinie-Köpenick – siedziba dekanatu
Dekanat Vorpommern (21 parafii):
Parafia Krzyża Świętego w Altentreptow
Parafia Trójcy Świętej w Stralsundzie
Parafia Świętej Rodziny w Strasburgu
Parafia Serca Jezusa w Garz na Rugii
Parafia Serca Jezusa w Torgelow
Parafia Serca Jezusa w Wolgaście
Parafia Narodzenia NMP w Viereck
Parafia Wniebowzięcia NMP w Hoppenwalde
Parafia Maryi Królowej Różańca Świętego w Demmin
Parafia Zbawiciela w Anklam
Parafia Świętego Bonifacego w Bergen na Rugii – siedziba dekanatu
Parafia Świętego Jakuba w Grimmen
Parafia Świętego Józefa w Greifswald
Parafia Najświętszej Marii Panny Pocieszycielki Strapionych w Barth
Parafia Najświętszej Maryi Panny w Gützkow
Parafia Świętego Ottona w Pasewalk
Parafia Świętego Ottona w Ueckermünde
Parafia Świętego Ottona w Zinnowitz
Parafia Świętego Stefana w Blumenthal
Parafia Najświętszej Maryi Panny w Binz
Parafia Najświętszej Maryi Panny w Seebad Heringsdorf
Dekanat Wittenberge (10 parafii):
Archidiecezja Berlina posiada trzech patronów[3] :
św. Piotr (ur. ok. 30 r. p.n.e., zm. ok. 67 r. n.e.) – apostoł , główny patron archidiecezji, jego święto przypada na 29 czerwca .
Otton z Bambergu (ur. ok. 1060, zm. 1139) – biskup niemieckiego miasta Bamberg od 1102 r., misjonarz, święty katolicki zwany Apostołem Pomorza , współpatron archidiecezji, jego wspomnienie wypada na 30 czerwca .
Jadwiga Śląska (ur. 1178/1180, zm. 1243) – księżniczka śląska , patronka miasta Berlina, jej święto obchodzone jest 16 października .
↑ Mariola M. Wołk Mariola M. , „Nie tak i tak dalej, ale tak i nie tak dalej…”, czyli o tym, czym jest nielogiczność , „LingVaria”, 8 (15), 2013, s. 27–39, DOI : 10.12797/lv.08.2013.15.03 , ISSN 1896-2122 [dostęp 2019-03-29] .
↑ Wykaz parafii i dekanatów archidiecezji Berlina . erzbistumberlin.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-30)]. [on-line] [dostęp:29.01.2012]
↑ Kalendarz liturgiczny archidiecezji Berlina . dioezesanarchiv-berlin.de. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)]. [on-line] [dostęp: 29.01.2012]
H. Bengsch,Bistum Berlin. Kirche zwischen Elbe und Oder mit tausendjähriger Vorgeschichte , Berlin 1985.
M. Höhle, Die Gründung des Bistums Berlin 1930 , Paderborn u.a., 1996.
W. Knauft,Miterbauer des Bistums Berlin. 50 Jahre Geschichte in Charakterbildern , Berlin 1979.