13 Eskadra Liniowa
13 Eskadra Lotnicza
Godło: „Biały kościotrup” z czerwoną szarfą
Historia
Państwo	Polska
Sformowanie	1925
Rozformowanie	1934
Tradycje
Rodowód	3 eskadra wywiadowcza
Kontynuacja	13 eskadra towarzysząca 13 eskadra obserwacyjna
Dowódcy
Pierwszy	kpt. pil. Czesław Niekraszewicz
Ostatni	kpt. pil. Jan Lasocki
Organizacja
Dyslokacja	Warszawa

Rodzaj wojsk	lotnictwo
Podległość	II/ 1 pułku lotniczego I/ 1 pułku lotniczego

13 eskadra liniowa – pododdział lotnictwa Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

W 1918 na lotnisku mokotowskim w Warszawie zorganizowana została „eskadra warszawska”, która później przemianowana została na 3 eskadrę wywiadowczą. W 1925 eskadra została przemianowana na 13 eskadrę lotniczą, a rok później na 13 eskadrę niszczycielską nocną. 1929 przemianowano ją na 13 eskadrę liniową, a w 1934 13 eskadra została rozwiązana. Prawie cały personel latający i naziemny przeszedł do 13 eskadry towarzyszącej.

Godło eskadry^[1]:

biały kościotrup z czerwoną szarfą grający na skrzypcach – na samolotach Ansaldo 300 i Potez XV
biały równoramienny trójkąt na tle czerwonego kwadratu z białą obwódką – na samolotach Potez XXVII i Breguet

Formowanie i zmiany organizacyjne

W maju 1925 3 eskadra wywiadowcza została przemianowana na 13 eskadrę lotniczą i weszła w skład II dywizjonu 1 pułku lotniczego. Na wyposażeniu posiadała samoloty Ansaldo 300^[1]. Na przełomie 1925/1926 roku rozpoczęła się wymiana samolotów na Potezy XV^[1]. Rozkazem Departamentu Żeglugi Powietrznej MSWojsk. L.dz. 500/tjn. 0g. 0rg. z 26 maja 1926 przemianowano II dywizjon lotniczy na II dywizjon niszczycielski nocny^[1].

W 1927 eskadra sukcesywnie otrzymywała samoloty Potez XXVII, a już w 1929 rozpoczęto ich wymianę na lekkie bombowce Breguet XIX B.2 z oprzyrządowaniem do nocnych lotów^[2]. Rozkazem Ministra Spraw Wojsk. Biuro Og.– Org. L.dz. 412/tjn. z 2 sierpnia 1928 przemianowano 14 eskadrę niszczycielską na 211 eskadrę, a 13 eskadra została przesunięta do I dywizjonu lotniczego^[3]. W 1932 został wprowadzony nowy system oznakowania samolotów. Polegał na przyporządkowaniu poszczególnym pułkom znaków graficznych. 111 eskadra nie stosowała tego systemu^[4].

Osobny artykuł: Godło i barwa lotnictwa Wojska Polskiego w II Rzeczypospolitej.

Rozkazem dziennym nr 25 z 31 stycznia 1934 13 eskadra liniowa została rozwiązana, a prawie cały personel latający i naziemny przeszedł do organizującej się 13 eskadry towarzyszącej. Samoloty Breguet XIX zostały przekazane do 2 pułku lotniczego na wyposażenie formującej się 24 eskadry liniowej^[3].

Schemat zmian organizacyjnych eskadry
Nazwy jednostki i daty sformowania, przeformowań i rozformowania
XII 1918	eskadra warszawska	1919	3 eskadra wywiadowcza	V 1925	13 eskadra lotnicza	V 1926	13 eskadra niszczycielska N	X 1929	13 eskadra liniowa	1934

Dowódcy eskadry

kpt. pil. Czesław Niekraszewicz (1925 – 14 V 1926)^[1] → zginął w wypadku lotniczym
kpt. pil. Karol Malik (V 1926 – VII 1929)
kpt. pil. Ignacy Skorobohaty (VII 1929 – XI 1931)^[3]
kpt. obs. Leonard Hudzicki (XI 1931 – VIII 1933)
kpt. pil. Jan Kazimierz Lasocki (VIII 1933 – I 1934)

Wypadki lotnicze

27 kwietnia 1926, przy zrzucaniu wieńca podczas pogrzebu płk. pil. Aleksandra Serednickiego, samolot z załogą sierż. pil. Wacław Brzezina i st. szer. mech. Wincenty Gromadzki, na skutek zderzenia z drugą maszyną runął na ziemię. Obaj lotnicy ponieśli śmierć^[1].
14 maja 1926 zginął w locie służbowym kpt. Niekraszewicz^[1].
2 kwietnia 1931 samolot Breguet XIX, z załogą ppor. obs. Bronisław Likowski i por. pil. Euzebiusz Żebrowski rozbił się z powodu awarii silnika na dziedzińcu Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie. Lotnicy ponieśli śmierć^[3].
4 maja 1933, podczas przelotu do Krakowa, zginęli ppor. obs. Stanisław Malczyk i st. szer. pil. Feliks Żbikowski^[5].

Samoloty eskadry

Breguet 19
(1926–1935)

Przypisy

Bibliografia

Tomasz Kowalski: Godło i barwa w lotnictwie polskim 1918–1939. Toruń: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1981. ISBN 83-206-0149-5. OCLC 830211140.
Jerzy Pawlak: Polskie eskadry w latach 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, 1989. ISBN 83-206-0760-4. OCLC 69601095.
Marian Romeyko (red.): Ku czci poległych lotników. Księga pamiątkowa. Warszawa: Wydawnictwo Komitetu Budowy Pomnika ku Czci Poległych Lotników, 1933. OCLC 830230270.

p
d
e

Lotnictwo wojskowe II RP

Grupy i brygady lotnicze

Pułki lotnicze

Grupy lotnicze (dywizjony)

Dywizjony

myśliwskie	III/1 III/2 III/3 III/4 III/5 III/6 IV/1
liniowe	II/2 II VI X XV XX
towarzyszące	VI/1 II/2 IV/3 IV/5
morskie	Morski Dywizjon Lotniczy

Eskadry

wywiadowcze	1 2 3 4 (toruńska) 5 6 (lwowska) 8 9 10 11 12 14 16 17 18 41 42 43 44
lotnicze	5 7 12 13 14 23 24 31 32 33 34 35 36 41 42 43 44 54 62 63
towarzyszące (obserwacyjne)	13 16 19 23 26 29 33 36 39 43 46 49 53 56 59 63 66 69
liniowe (rozpoznawcze)	11 12 13 21 22 24 31 32 34 35 41 42 51 54 55 61 62 64 65
myśliwskie	7 13 15 19 111/1 plotn 111/3 plotn 112/1 plot 112/3 plot 113 N 113/1 plot 113/11 plot 114/1 plot 117 118 114/11 plot 115 116 121/1 plot 121/2 plot 122/1 plot 122/2 plot 123/2 plot 123/4 plot 124 131 132 133 141 142 143 151 152 161 162
bombowe (niszczycielskie)	13 14 21 211(11) 212(12) 213 214 215 216(16) 217(17) 221 222 21(1) 22(2) 55 64(4) 65(5)
lotnictwo morskie	1 edr 2 ebr rzeczna
wielkopolskie	1 2 3 4
Inne	eskadra KOP sztabowa

Plutony

łącznikowe	1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 LOW

Szkolnictwo

Inne

p
d
e

Polskie samoloty wojskowe do 1939 roku

Myśliwskie	Albatros D.II^[A] Albatros D.III^[A] Albatros D.III (Oef)^[A] Albatros D.V^[A] Ansaldo A.1 Balilla^[A] Ansaldo SVA.5^[A] Blériot-SPAD S.51^[A] Blériot-SPAD S.61^[A] Bristol F.2 Fighter^[A] Fokker D.VII^[A] Fokker D.VIII^[A] Halberstadt C.V^[A] Halberstadt CL.II^[A] Halberstadt CL.IV^[A] Hannover CL.II^[A] Hannover CL.V^[A] Martinsyde F.4^[A] Nieuport 16^[A] Nieuport 17^[A] Nieuport 23^[A] Nieuport 24^[A] Nieuport 27^[A] Pfalz D.XII^[A] PWS-A^[A] PWS-10 PZL P.7 PZL P.11 RAF S.E.5^[A] Sopwith Camel^[A] Sopwith Dolphin^[A] SPAD S.VII^[A] SPAD S.XIII^[A] Wibault 70^[A]
Bombowe	Airco DH.9^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] Farman F-68 Goliath^[A] Fokker F.VII^[A] Friedrichshafen G.III^[A] Gotha G.IV^[A] PZL.23 Karaś PZL.37 Łoś Rumpler C.I^[A] LWS-6 Żubr
Samoloty rozpoznawcze i łącznikowe (towarzyszące)	AEG C.IV^[A] Albatros B.II^[A] Albatros C.I^[A] Albatros C.III^[A] Albatros C.V^[A] Albatros C.VII^[A] Albatros C.X^[A] Albatros C.XII^[A] Albatros C.XV^[A] Anatra Anasal^[A] Ansaldo A.300^[A] Ansaldo SVA-9^[A] Aviatik C.III^[A] Breguet 14^[A] Breguet 19^[A] De Havilland DH.60 Moth^[A] DFW C.V^[A] Hannover CL.II^[A] Hansa-Brandenburg C.I^[A] Lloyd C.II^[A] Lloyd C.IV^[A] Lloyd C.V^[A] Lublin R.X Lublin R.XIII LWS-3 Mewa LVG B.I^[A] LVG C.II^[A] LVG C.V^[A] LVG C.VI^[A] Oeffag C.I^[A] Oeffag C.II^[A] Potez XV^[A] Potez XXV^[A] Potez XXVII^[A] PWS-5 PZL Ł.2 Rumpler C.I^[A] Rumpler C.VII^[A] Rumpler C.VIII^[A] RWD-14 Czapla Salmson 2^[A]
Szkolne	Albatros B.I^[A] Albatros B.II^[A] LVG B.I^[A] Bartel BM-4 Bartel BM-5 Hansa-Brandenburg B.I^[A] Caudron G.III^[A] Hanriot H.19^[A] Hanriot H.28 Morane-Saulnier MS.35^[A] PWS-12 PWS-16 PWS-18 PWS-26 Rumpler C.VIII^[A] RWD-8 Lublin R.VIII Lublin R-XIV RWD-17
Szturmowe	Albatros J.I^[A]
Transportowe i sanitarne	Lublin R.XVI LWS-2
Wodnosamoloty	CANT Z.506^[A] CAMS-30^[A] Friedrichshafen FF.33^[A] Friedrichshafen FF.49^[A] Latham 43^[A] LeO H.13^[A] LeO H.135B3^[A] Lublin R.VIII Lublin R.XIII Lübeck-Travemünde F4^[A] Macchi M.9^[A] Schreck FBA-17H^[A]
Balony i sterowce	Parseval-Sigsfeld^[A] Caquot typ R^[A] WBS-Caquot DB^[A] WBS-Caquot N-NN^[A] WBS model 39 WBS Jumping WBS E2 Zodiac VZ-11 Lech^[A] Gwiazda Polski
Samoloty prototypowe	Bartel BM-2 Bartel BM-3 Bartel BM-6 CWL WZ-X Lublin R-XX Nikol A-2 PWS-1 PWS-6 PWS-11 PWS-15 PWS-19 PWS-33 Wyżeł PWS-35 Ogar PWS-40 Junak PZL P.1 PZL P.6 PZL P.8 PZL.12 PZL.38 Wilk PZL.42 PZL.46 Sum PZL.50 Jastrząb
Projekty	Bartel BM-1 CWL WZ-VIII CWL WZ-IX Pteranodon PWS-3bis PWS-20ter/hydro PWS-22 PWS-40 PWS-42 PZL.3 PZL.8 PZL.9 PZL.15 PZL.18 PZL P.28 PZL.39 PZL.45 Sokół PZL.48 Lampart PZL.49 Miś PZL.53 Jastrząb II PZL.54 Ryś PZL.55 PZL.56 Kania PZL Łosoś RWD-22 RWD-25 WBS LOPP (sterowiec)
Produkowane na eksport	PZL P.24 PZL.43

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s ^t ^u ^v ^w ^x ^y ^z ^aa ^ab ^ac ^ad ^ae ^af ^ag ^ah ^ai ^aj ^ak ^al ^am ^an ^ao ^ap ^aq ^ar ^as ^at ^au ^av ^aw ^ax ^ay ^az ^ba ^bb ^bc ^bd ^be ^bf ^bg ^bh ^bi ^bj ^bk ^bl ^bm ^bn ^bo ^bp ^bq ^br ^bs ^bt ^bu ^bv ^bw ^bx ^by ^bz ^ca ^cb ^cc ^cd ^ce ^cf ^cg ^ch ^ci ^cj ^ck ^cl ^cm ^cn ^co ^cp ^cq ^cr ^cs ^ct ^cu obcej produkcji lub konstrukcji, używane przez Wojsko Polskie

Kategorie