Taksonomia (Aruba: taxonomia) ta un tereno di biologia ku ta trata di haña, distinguí i deskribí, duna nòmber i klasifiká tur organismo bibu a base di karakterístikanan komun. Organismonan por wòrdu klasifiká den gruponan (taxa) i e gruponan aki ta haña un rango taxonómiko. Gruponan denter di un rango por wòrdu kombiná pa forma un rango mas haltu; esaki ta krea un herarkia taksonómiko.
E rangonan prinsipal ku ta wòrdu usá den biologia moderno ta dominio, reino, divishon (tronkon), klase, orden, famia, género i espesie. E naturalista sueko Carl Linnaeus ta wòrdu konsiderá e fundadó di taksonomia biológiko. El a desaroyá un sistema den kua organismonan tabata wòrdu klasifiká a base di karakterístikanan kompartí, i a diseñá nomenklatura binomial pa nombramentu di espesienan.
Nombramentu di espesie ta basá riba un sistema di sufiho. E famia di kual Cododo (Cnemidophorus arubensis) ta pertenesé na dje ta por ehempel Teiidae. E sufiho -idea ta mará na famia di animal. E otro sufihonan por mira den e siguiente tabel.[1]
Reino | |||||
---|---|---|---|---|---|
Mata | Alga | Beskem | Animal | ||
Rango | Tronkon | -phyta | -mycota | ||
Suptronkon | -phytina | -mycotina | |||
Klase | -opsida | -phyceae | -mycetes | ||
Supklase | -idae | -phycidae | -mycetidae | ||
Orden | -ales | ||||
Superfamia | -oidea | ||||
Famia | -aceae | -idae | |||
Supfamia | -oideae | -inae | |||
Supertribu | -itae | ||||
Tribu | -eae | -ini | |||
Suptribu | -inae | -ina |
Fuente, nota i/òf referensia
|