La palha es la camba seca de las cerealas (blat, civada, segal, òrdi, ris, eca), segadas e daissadas sul camp per la segaira, après que los grans ne'n foguèsson desseparats. La partida de la tija, de pichona nautor, que demòra plantada es lo cluèg.
Recòlta
[modificar | Modificar lo còdi]Pendent la sèga, se regla la nautor de la barra de copa de la segaira, per recoltar mai o mens de palha. Après, cal passar amb una maquina que permet de fabricar las balòfras, en bala o en rotlèus, que son puèi transportadas per èsser aparada del mal temps.
Utilizacions
[modificar | Modificar lo còdi]
Quand es segada, la palha pòt aver mai d'una utilizacion:
- palhats pels cavals, bovids e ovids, e formar atal la basa del fems ;
- aliment del bestial, de valor nutritiva mejancièra sonque pels romiaires, sols animals d'abaliment capables de digerir la cellulòsa, mercé a l'activitat microbianade la pança. Per la far mai manjativa e per melhorar sa valor nutritiva, se pòt apondre de produchs (urèa, melassa…). Es un produch util en cas de carestiá, subretot pendent los periòdes de secada qu'agòta la produccion de pastura dins las zonas d'abaliment mas un bovin noirit sonque de palha lèu magririá;
- proteccion del sòl, jos biais de palhatge amb l'emplec per d'autres materials, coma la rusca de pin, e quitament pelliculas de matèria plastic… ;
- font d'energia, dirèctament coma combustible (tornant 6 a 7 còps mai d'energia que demanda sa fabricacion[1]), o aprèp transformacions donant de carburants de melhora qualitat: biogàs per fermentacion, carbon vegetal per pirolisi o (a l'estudi) etanòl ;
- material de bastit, amb las fibras, longas o chapladas dins las tecnicas del palhabard, de fabricacion de bricas o de bardís;
- isolant termic. Existís de tecnicas de construccion d'ostals en balas de palha
- la palha, rica en cellulòsa, pòt servir de matèria primièra per la fabricacion de papièr (subretot la palha de ris) ;
- fòrça usatges en banastariá (capèl de palha…), marqueteriá de palha, en empalhatge…
Pòt tanben èsser enterrada, çò qu'evita las operacions de recòlta e de transpòrt, fòrça caras, subretot dins las regions cerealièras sens abaliment e permet d'apondre al sòl una quantitat importanta de matèria organica, e l'enriquir.
Dins qualques cases, es brutlada en pè.
