Tapio Rautavaara | |
Statsborgarskap | Finland |
Fødd | 8. mars 1915 Birkala |
Død |
25. september 1979 (64 år) |
Yrke | lyrikar, songar, spydkastar, komponist, låtskrivar, filmskodespelar, plateartist |
Språk | finsk |
Tapio Rautavaara på Commons |
Kaj Tapio Rautavaara (8. mars 1915–25. september 1979) var ein finsk idrettsutøvar, musikar og skodespelar frå byen Nokia. Han tevla fyrst i friidrett og seinare i bogeskyting. I 1948 vart han olympisk meister i spydkast, og i 1958 var han med på Finlands lag som vart verdsmeistrar i bogeskyting. Sin personlege rekord i spydkast, 75,47 m, oppnådde han hausten 1945 i Mänttä. Rautavaara var 190 cm høg og hadde ei tevlingsvekt på 92 kg.
Rautavaara voks opp hos den ugifte mor si. Han arbeidde i ungdomsåra som vegarbeidar, tømmerhoggar og hjelpesmann på ei samvirke-mylne. Under vinterkrigen var han i den finske marinen, som tok lite del i krigføringa. Derimot hadde han frontteneste det fyrste året, 1941-42, av den finske framhaldskrigen. Frå sommaren 1942 og ut krigen var han radiojournalist og rapporterte frå fronten.
Rautavaara tevla i fyrste omgang i spydkast. Han vart finsk meister i øvinga både i 1944 og 45, og på ny frå 1947 til -49. Under europameisterskapen 1946 i Oslo tok Rautavaara bronsemedaljen med eit kast på 66,40 m. To år seinare, under OL 1948 i London vann han olympisk gull, då han slo til med eit kast på 69,77 m i fyrste omgang. Sidan i tevlinga var han langt unna den lengda som sikra topplassen med god margin til sølvmannen Steve Seymour frå USA, som kasta 67,56 m som lengst.
I 1950-åra byrja Rautavaara med bogeskyting, og vart i 1958 verdsmeister med det finske laget. Før den tid, 1955, vart han individuell finsk meister i bogeskyting.
Samstundes som han var aktiv på idrettsbana, vart Rautavaara ein populær songar som turnerte heile Finland. Populariten var særleg stor på 1950-talet og dei alle fyrste 1960-åra. Hans rolege og sentimentale popsongar har vore populære heilt opp til våre dagar, til dømes versjonen hans av Johnny Cash-hiten I walk the Line, på finsk: Yölinjalla. I alt spela han inn 310 songar.
Mellom 1945 og 1970 spela Rautavaara i 20 finske spelefilmar. Oftast hadde han rolla som protagonisten, personen som må løyse striden som er sett i gang av andre.
Rautavaara fall og skadde seg i ein symjehall i Vanda. Han vart teken til sjukehus i Helsingfors, derifrå vart han send heim utan grundig utgreiing. Natta etter døydde han av indre blødningar i hovudet i heimen sin i Helsingfors.