Stadtbahn van Essen
Een Stadtbahn-rijtuig in station Hauptbahnhof
Basisgegevens
Locatie	Essen, Mühlheim, Gelsenkirchen
Vervoerssysteem	Lightrail (Stadtbahn)
Startdatum	1977
Lengte trajecten	27,5 km
Aantal lijnen	1 (met 2 aftakkingen)
Spoorwijdte	1.435 mm
Uitvoerder(s)	Ruhrbahn
Netwerkkaart (2019)
Portaal    Openbaar vervoer

De Stadtbahn van Essen is een lightrailnetwerk dat de ruggengraat vormt van het openbaar vervoer in de Duitse stad Essen, maar ook Mühlheim en Gelsenkirchen bereikt. Het is een sneltramnet (Duits: Stadtbahn) die in het stadscentrum grotendeels in tunnels ligt en daarbuiten op maaiveld en daar vooral gebruikmaakt van vrije banen. Tussen 1988 en 1995 werd een deel van de tunnels ook gebruikt door spoorbussen.

De hoofdlijn wordt U18 genoemd, de aftakkingen U11 en U17 en rijden op normaalspoor. Dit in tegenstelling tot de tramlijnen, die een driecijferig getal krijgen beginnend met een '1' en rijden op meterspoor. Op de sneltramlijnen rijden de voertuigen van het vervoerbedrijf Ruhrbahn, dat een samenvoeging is van de gemeentelijke vervoerbedrijven van Essen en Mülheim. De lijnen hebben een lengte van 27,5 kilometer. Zoals in andere steden in Duitsland, is de Stadtbahn ontstaan uit het lokale tramnet. De eerste tram in Essen ging in 1893 rijden.

In Essen en Mühlheim is het gebruikelijk van elk tramtype de naam van de fabrikant aan te houden. Het overzicht is van medio 2022.

• B80D: In 1976 en 1978 werden door Duewag 24 enkelgelede trams van het type B100S geleverd. De B100S tram zijn alle in de jaren 80 technisch omgebouwd to B80D. Daarnaast zijn er in 1985 zeven nieuwe B80D smeltrams geleverd. Deze zijn alle 31 nog in dienst.
• P86/P89: In 1986 werden door LHB en in 1989 door BREL elf en tien stuks enkelgelede voertuigen aan de DLR geleverd. Deze werden in 1991 en 1996 naar Essen verkocht. Daar in Londen de wagens zonder bestuurder reden moesten er in Essen bestuurderscabines worden ingebouwd. Aangezien één P86 is gebruikt als onderdelenleverancier, zijn er nog 20 van in dienst.

• 
  Gekoppelde B80D-wagens
• 
  Station Hirschlandplatz
• 
  Station Heißen Kirche

• Officiële website Ruhrbahn