Gemeente in Nederland 
| |||
|---|---|---|---|
.png)
| |||
| Situering | |||
| Provincie |  Noord-Holland
| ||
| COROP-gebied | Gooi en Vechtstreek | ||
| Coördinaten | 52°15'16"NB, 5°13'54"OL | ||
| Algemeen | |||
| Oppervlakte | 12,41 km² | ||
| - land | 12,41 km² | ||
| - water | 0 km² | ||
| Inwoners (1 januari 2024) |
11.440? (922 inw./km²) | ||
| Bestuurscentrum | Laren | ||
| Belangrijke verkeersaders | A1 A27 | ||
| Politiek | |||
| Burgemeester (lijst) | Nanning Mol (VVD) | ||
| Economie | |||
| Gemiddeld inkomen (2012) | € 42.200 per huishouden | ||
| Gem. WOZ-waarde (2014) | € 626.000 | ||
| WW-uitkeringen (2014) | 33 per 1000 inw. | ||
| Overig | |||
| Postcode(s) | 1250 t/m 1252 | ||
| Netnummer(s) | 035 | ||
| CBS-code | 0417 | ||
| CBS-wijkindeling | zie wijken en buurten | ||
| Website | www.laren.nl | ||
 Bevolkingspiramide (2023) | |||
| |||
Laren (ⓘ) is een plaats en gemeente in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De gemeente telt 11.440 inwoners (1 januari 2024, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 12,37 km² (waarvan 0,19 km² water). Binnen de gemeentegrenzen liggen geen andere kernen. Van oorsprong is het een brink- of esdorp. Laren is samen met buurdorp Blaricum een van de rijkste gemeenten van Nederland.
Laren heeft eerder Van Larelcarspell, Laoren en Laaren geheten. Een 'Laar' is een open plek in het bos.
Laren is een van de oudst bebouwde plekken in het Gooi. De allereerste mensen die er woonden waren dragers van de zogenaamde trechterbekercultuur, omstreeks 2500 v. Chr. Later kwamen er mensen van Fries-Saksische oorsprong te wonen. In 1085 stichtte het kapittel Sint Jan van Utrecht een kapel op de heuvel die thans bekend is als Sint Janskerkhof. Naar de plek van deze kapel en begraafplaats lopen van oudsher Gooise doodwegen uit alle richtingen.
Hoewel aanvankelijk een boerendorp (met de weefindustrie als belangrijk bron van inkomsten), veranderde Laren met zijn dorpsboerderijen, engen en meenten na de komst van de tramlijn in 1892 naar Hilversum en Amsterdam in een kunstenaars- en forensendorp.
In de 19e eeuw werden de Gooise dorpen ontdekt door kunstenaars die er (wat later zou heten) de Larense School vestigden. Enkele bekende kunstschilders die in Laren verbleven waren Anton Mauve (leermeester van Vincent van Gogh), Jan Sluijters en Ferdinand Hart Nibbrig.
In Laren ontwikkelde Piet Mondriaan zijn ideeën over de Nieuwe Beelding en hij schilderde er zijn eerste abstracte werken. Door zijn contact met de kunstenaars Theo van Doesburg en Bart van der Leck ontstond in 1917 het tijdschrift De Stijl. Over Laren als kunstenaarskolonie schreef Lien Heyting in 1994 het standaardwerk De wereld in een dorp: schilders, schrijvers en wereldverbeteraars in Laren en Blaricum, 1880-1920. Uitvoerig gaat ze in op de anarchisten, theosofen en kunstenaars die zich in Laren verzamelden.
Sinds de late jaren 80 is Laren vooral een forensendorp geworden voor de nouveau riche. In de dorpskern bevinden zich nu geen functionerende boerderijen meer.
Zie Gooische Stoomtram voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
Tussen 1882 en 1947 was er in Laren een tramstation van de Gooische Stoomtram (in de volksmond bekend als: De Gooische Moordenaar). Er waren stoomtramdiensten naar: Naarden - Muiden - Diemen - Station Amsterdam Weesperpoort, naar Station Hilversum en naar Blaricum - Huizen - Bussum. In 1927 vond op de Laarderhoogt, nabij Laren, het ernstigste stoomtramongeval plaats in Nederland, waarbij diverse doden te betreuren waren. Van 1925 tot 1940 reden er ook motortrams door Laren. De laatste stoomtrams reden in 1947.
Laren ligt tussen Hilversum, Eemnes en Blaricum in de streek Het Gooi. Het dorp is bereikbaar via de A27 en de A1. Vroeger maakte Laren deel uit van het Kanton Naarden.
| Aangrenzende gemeenten | ||||
|---|---|---|---|---|
| Blaricum | ||||
|
||||
| Hilversum | Eemnes (U) | |||
| Baarn (U) | ||||
De dorpskern van Laren is een beschermd dorpsgezicht met de naam "Brink en omgeving"[2]. Daarnaast telt Laren tientallen rijks-, gemeentelijke en oorlogsmonumenten, zie:
In de gemeente Laren (Noord-Holland) zijn diverse beelden, sculpturen en objecten geplaatst in de openbare ruimte, zie:
De drie middelbare scholen in Laren zijn:
In Laren is o.a. een hockeyclub, SV Laren '99 (een voetbal- en tennisvereniging), een gymnastiekvereniging, een volleybalvereniging, een manege, verschillende fitnesscentra, een schaakclub, een bridgeclub, een jeu-de-boulesclub en een tafeltennisvereniging. Ook is er het Sportcomplex Laarder Eng en Sportcentrum De Biezem.[3]
De gemeenteraad van Laren bestaat uit 15 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1998:
| Partij | 1998 | 2002 | 2006 | 2010 | 2014 | 2018 | 2022 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Larens Behoud | 2 | 4 | 5 | 4 | 5 | 6 | 4 |
| VVD | 5 | 5 | 4 | 5 | 3 | 3 | 4 |
| Liberaal Laren | - | - | 1 | 2 | 2 | 4 | 2 |
| D66 | - | - | - | 1 | 2 | 1 | 2 |
| Groen Laren | - | - | - | - | - | - | 2 |
| CDA | 3 | 3 | 3 | 2 | 2 | 1 | 1 |
| PvdA-D66-GroenLinks-Groep Werkersakkoord | 5 | 3 | - | - | - | - | - |
| PvdA | - | - | 2 | 1 | 1 | - | - |
| Totaal | 15 | 15 | 15 | 15 | 15 | 15 | 15 |
Laren is een van de drie BEL gemeenten. De BEL Combinatie is een samenwerkingsverband tussen de gemeenten Blaricum, Eemnes en Laren. In deze constructie blijven de drie gemeenten zelfstandig en maken alle drie gebruik van één grote ambtelijke organisatie, de BEL Combinatie.
Het college van burgemeester en wethouders bestaat anno 2021 uit de volgende personen:[5]
.svg)
